Reja: Korxonalarda innovatsion faoliyatda iqtisodiy usullar, innovatsion boshqarish (menejment) usullaridan foydalanish

Innovatsion - investitson faoliyatning iqtisodiy samaradorligini baholashda ikkita vazifa hal qilinadi:
kapital quyilmalarning qoplanish muddati va daromadliligi nuqtai nazaridan, eng maqbul variant tanlash imkoniyatini yaratuvchi investitsion loyiha samaradorligini baholash;
turistik mahsulot ishlab chiqarish ko’rsatkichlarini yaxshilash maqsadiga kiritiluvchi investitsiyalar samaradorligini baholash (qo’shimcha mahsulot ishlab chiqarish, tannarxni kamaytirish, foydani oshirish va hokazo).
Innovatsion-investitsion loyihalarning samaradorligini baholashda quyidagilar asosiy ko’rsatkich hisoblanadi:

• investitsiyalarning har bir so’miga to’g’ri keluvchi qo’shimcha mahsulot:

bu yerda,
– investitsiyalar samaradorligi;
– yalpi mahsulot, mos ravishda birlamchi va qo’shimcha investitsiyalarda;
– qo’shimcha investitsiyalar miqdori.

• Investitsiyalarning har bir so’miga tannarxning pasayishi:

bu yerda,
– mahsulot birligi tannarxi, mos ravishda, birlamchi va qo’shimcha investitsiyalarda;
– qo’shimcha investitsiyalar kiritilgandan keyingi yillik mahsulot hajmi, natural o’lchov birligi.

• Investitsiyalarning har bir so’miga mahsulotishlab chiqarishdagi mehnat xarajatlarini qisqartirish:

bu yerda,
– mahsulot birligiga ishlab chiqarishda sarflanuvchi mehnat xarajatlari, mos ravishda, qo’shimcha investitsiyalar kiritilguncha va undan so’ng.

• Investitsiyalarning har bir so’miga foydani oshirish:

bu yerda,
– mahsulot birligiga to’g’ri keluvchi foyda, mos ravishda, qo’shimcha investitsiyalar kiritilguncha va undan so’ng.

• Investitsiyalarning qoplash muddati.

Iqtisodiy samaradorlikni baholash jarayonida kiritiluvchi investitsiyalarning qoplanish muddatini aniqlashning o’ziga xos o’rni bo’lib, u quyidagi formula orqali aniqlanadi:
bu yerda,
– asosiy ishlab chiqarish fondlariga kiritilucchi capital quyilmalar hajmi;
– rejalashtirilayotgan davrning so’nggi yilidagi foyda;
– basis yildagi foyda (rejadan oldingidavrning so’nggi yili).

• Kapital quyilmalarning samaradorlik koeffitsenti qoplanish muddatiga teskari bo’lgan kattalikdir. U quyidagicha aniqlanadi:

• Obyektning muddatidan avval foydalanishga topshirilishi munosabati bilan olinadigan qo’shimcha foyda, ya'ni iqtisodiy samara () quyidagi formula asosida aniqlanadi:


bu yerda,
– samaradorlikning normativ koeffitsienti;
– muddatidan avval foydalanishga topshiriluvchi asosiy fondlar qiymati; 
– obyektni foydalanishga topshirishning shartnomadagi muddati; 
– obyektni foydalanishga topshirishning amaldagi muddati. 
Yangi qurilish yoki amaldagi korxonani qayta tiklash va kengaytirish ishlari, obyektlarning sifat ko’rsatkichlariga ta'sir ko’rsatmagan holda qanchalik tez amalga oshirilsa, investitsiyalar samaradorligi mos ravishda shunchalik yuqori bo’ladi.