Reja: Moliyaviy siyosatning mazmuni va ahamiyati. Moliya mexanizmi va uni moliyaviy siyosatni amalga oshirishdagi o‘rni. Hozirgi sharoitdagi moliyaviy siyosatning asosiy yunalishlari. Moliyaviy siyosatning mazmuni va ahamiyati

Masalan, davlat moliyasi mexanizmi budjet va budjetdan tashqari jamg‘armalarni ishlatish mexanizmiga bo‘linadi. Moliyaviy mexanizmni jamiyat takror ishlab chiqarishga ta’sirini ko‘rib chikkanda uning funksional turlari ajralib chikadi.
Xar bir soha va alokida moliya mexanizmining tuzilmasi bir butun tashkiliy qismlari kisoblanadi. Ular o‘zaro boklik. Shu bilan birga bu sohalar juda mustakil. Bu holat moliyaviy mexanizmni tashkil qilish zaruriyatini tukdiradi. Moliyaviy mexanizmning tashkil etuvchi bo‘laklarining ichki boklikligi mukim shartdir.
Moliyaviy mexanizm sohalari va tashkil etuvchi bo‘laklari bir-biridan murakkablik darajasi va alokida elementlarning tarmoqlarga bo‘linib ketganligi bilan fark kiladi.
Masalan, budjet mexanizmi o‘z ichiga turli xil soliqlarni, mablag‘larni ishlatishni va moliyalash metodlarining turli xil yo‘nalishlarini o‘z ichiga oladi. Korxona va tashkilotlarda pul jamg‘armalarining alokida ko‘rinishlari orasidagi munosabat aniqlanadi, foyda taqsimlanadi, jamg‘armalar tashkil etiladi va ishlatiladi. Sukurta tashkilotlarida esa zakira fondlari sistemasi yaxshi rivojlangan.
Moliyaviy mexanizm elementlarining uykunlashuvini formalari, ko‘rinishlari va moliyaviy munosabatlarni tashkil etish usullari moliyaviy mexanizm konstruksiyasini tashkil etadi. Ushbu tuzilma uning xar bir elementining miqdoriy parametrlarini aniqlash, ya’ni pulni muomiladan chegirib olish normalari, jamg‘arma xajmi, xarajat darajasi va boshqa miqdoriy ko‘rsatkichlarni va ularni aniqlashni turli usullari moliyaviy mexanizmni eng ishlab chiqarish sharoitlarini o‘zgarishlarini juda yaxshi sezadilar va jamiyat oldida turgan vazifalarga sezuvchanligi mavjud.
Masalan, foydani taqsimlash usullari va ularni davlat va korxona orasidagi bo‘lish nisbati bir necha me’yor, o‘zgargan, savdo-aylanmasi soliq stavkasi ham bir necha bor qayta o‘zgartirilgan. Moliya sohasida davlatning faoliyati aniq o‘rnatilgan me’yorlariga rioya qilish bilan birga aniq koidalar asosida amalga oshiriladi. Moliya sohasiga kukuk normalarini kiritish moliyaviy siyosatni muvaffakiyatli olib borishda, moliyaviy mexanizmni aniq ishlashida katta ahamiyatga ega.
Xukuk normalarini kiritish moliya alokalarini tashkil etish bo‘yicha umumiy koidalarni o‘rnatishga imkon beradi, hamda jamiyatni, korxonalar va kollektivlarning va alokida shaxslarning ktisodiy kizikishlarini saklashga imkon beradi. kukuk normalariga rioya qilish mustakham moliyaviy tartibni ta’minlaydi. Moliya sohasida yagona siyosatni olib borishda imkon beradi. Shunday kilib huquq moliyaviy siyosatni yurgizish va amalga oshirish birinchi hisoblanib iqtisodiy rivojlanishga faol va bilvosita ta’sir etadi.
Hozirgi sharoitda jamiyat hayotni barcha sohalariga katta o‘zgarishlar iritilayotgan paytda kukukiy muommolarini xal qilish katta ahamiyatga egadir. qonunchilikni yaxshi tartibda bo‘lmasligi xo‘jalikdagi yangi yangiliklarni to‘xtatadi. Jamiyat rivojlanishiga pand beradi. kukukiy boshqarishdagi kelishmovchiliklar iqtisodiy chikimlarga, negativ ijtimoiy va aklokiy oqibatlarga olib keladi. Moliyaviy mexanizmni tuzib davlat uni moliya siyosati talablariga to‘lik mos bo‘lishiga intiladi, bu esa moliyaviy siyosatning maqsadlarini va uni oldida turgan masalalarini to‘lik yechishga poydevor bo‘ladi.
Shuni ham qayd qilish kerakki moliyaviy mexanizmni va uni alokida elementlarini kollektiv va shaxsiy manfatlar bilan to‘la muvaffaklashtirilishiga xarakat qilinadi, bunda moliyaviy mexanizm samarasini oshishiga garov bo‘ladi.
Umumiy strategiyaga ega bo‘lmay, provard maqsadni ko‘rmay turib, iqtisodiy isloh qilishning ta’sirchan chora tadbirlarini belgilab bo‘lmaydi.