Reja: Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining kelib chiqish tarixi Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining ahamiyati Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining boshqa fanlar bilan bog`liqligi

Reja: 1.Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining kelib chiqish tarixi 2.Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining ahamiyati 3.Nasoslar, ventilyatorlar va kompres-sorlar fanining boshqa fanlar bilan bog`liqligi

Nasoslar, ventilyatorlar va kompressorlar to`g`risida umumiy tushunchalar

Foydalanilgan adabiyotlar.

• Аsоsiy аdаbiyotlar:
• 1. V.M.Chеrkаsskiy “Nаsоsi, vеntilyatоri i kоmprеssоri” Mоskvа: Mаshinо-strоyеniyе, 1980g,424 st
• 2. V.V. Pоlyakоv, L.S. Skvоrtsоv ”Nаsоsi i vеntilyatоri”,
• Mоskvа: Strоyizdаt, 1990g, 336st
• 3. K.I.Lisоv, K.T.Grigоryеv “Nаsоslаr vа nаsоs stаntsiyalаri.Tоshkеnt.O’qituvchi. 1985-285b.
• Qo’shimchа аdаbiyotlаr
• 1. А.V. Pаnchеnkо i drg. «Vеntilyatsiоnniye ustаnоvki zеrnоpеrеrаbоtаyushiх prеdpriyatiy» Mоskvа: Kоlоs, 1974g, 398st
• 2. N. R. Yusupbеkоv vа bоshqаlаr «Kimyoviy tехnоlоgiya аsоsiy jаrаyon vа qurilmаlаr» Tоshkеnt: Shаrq, 2003y, 644bеt

Nasoslar, ventilyatorlar va kompressorlar fanining kelib chiqish tarixi.

• Eramizdan avvalgi IV asr Aristotel davrida oddiy porshenli nasoslar ishlatilgan. Suv ko`tarish jixozlari odamlar va uy hayvonlari yordamida qadimgi Misrda eramizdan avvalgi bir necha ming yil avval ishlatilgan. Rim imperiyasi Sezer davrida eramizdan avvalgi I asrda suvni ko`tarish uchun porshenli nasoslar keng qo`llanilgan.
• Havo va gazlarni qo`shish va haydash jixozlari kechroq paydo bo`lgan. Birinchi havoli porshenli nasos ixtirosi Germaniya fizigi Otto Gerik nomi bilan bog`liq(1640 y).
• Markazdan qochma nasosning birinchi sxemasini Djnovani Jordan itolyan olimi chizgan. Birinchi bo`lib markazdan qochma nasosni eng oddiysini Deni Papinu 1703 yilda yasagan.

ishlab chiqarishda porshenli nasoslarning kirib kelishi tog-kon va metallurgiyaning rivojlanishi bilan bogliq. XVIII asrda K.D.Frolov va boshqalar injenerlar tog’-kon ishlariga suvni chiqarib tashlash va tog’ jinslarini yuvish uchun porshenli nasoslarni qo’llashgan. Nasoslarni ishlatish uchun ular suvning mexanik energiyasidan foydalanishgan. Nasoslarning keng qo`llanishdan kelib chiqib bug’ bilan ishlaydigan keyinchalik esa elektrodvigatel yordamida ishlaydigan nasoslar ishlab chiqarishga kirib kelgan. Nasoslar, ventilyatorlar va kompressorlarning rivojlanishga va ularni ishlab chiqarishga uch fazali elektrodvigatellarning ahamiyati juda katta bo`lgan va qo’llash qulay bo`lgan.

• ishlab chiqarishda porshenli nasoslarning kirib kelishi tog-kon va metallurgiyaning rivojlanishi bilan bogliq. XVIII asrda K.D.Frolov va boshqalar injenerlar tog’-kon ishlariga suvni chiqarib tashlash va tog’ jinslarini yuvish uchun porshenli nasoslarni qo’llashgan. Nasoslarni ishlatish uchun ular suvning mexanik energiyasidan foydalanishgan. Nasoslarning keng qo`llanishdan kelib chiqib bug’ bilan ishlaydigan keyinchalik esa elektrodvigatel yordamida ishlaydigan nasoslar ishlab chiqarishga kirib kelgan. Nasoslar, ventilyatorlar va kompressorlarning rivojlanishga va ularni ishlab chiqarishga uch fazali elektrodvigatellarning ahamiyati juda katta bo`lgan va qo’llash qulay bo`lgan.