Reja: Reja: Turkistonda sovet hokimiyati o’rnatilishi arafasida tarixiy vaziyatlar. “Sho’roi Islomiya”
Download 1.54 Mb.
|
TURKISTONDA SOVET HOKIMIYATINING O’RNATILISHI NURIDDINOV YUSUF
- Bu sahifa navigatsiya:
- “Sho’roi ulamo”
- 7-aprelda vujudga kelgan 9 kishidan iborat Turkiston Qo’mitasi
- “Sho’roi islomiya” dan tashqari “Turon”, “Ittihodi tarqqiy” tashkilotlari, “Yerlilar” qo’mitaqsi, o’qituvchilar, tibbiyot xodimlari jamiyatlari.
- Samarqand sho’basi
- 64 mandat ulamochilari
- “Ittixod” tshkiloti raxbarlari
- Butunrossiya musulmonlarining II qurultoyi
- E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT
|
MAVZU: TURKISTONDA SOVET HOKIMIYATINING O’RNATILISHI Bajardi: TRMP-707U guruh talabasi Nuriddinov Yusuf Reja:Reja:
tarixiy vaziyatlar. “Sho’roi Islomiya”“Sho’roi ulamo”Ommaviy xalq harakatlari Turkistonda 2 yo’nalishda amalga oshdiNomilliy yo’nalish-asosiy yo’naltiruvchi kuchlari Turkistonga chetdan kelganYevropa xalqlarining vakillari. Milliy yo’nalish-bu yo’nalishni islom dini ulamolari va jadidlar boshqardilar. 7-aprelda vujudga kelgan 9 kishidan iborat Turkiston Qo’mitasiTurkistonda vujudga kelgan uch hokimiyatchilik 28-martda vujudga kelgan Toshkent ishchi va soldat deputatlari “Sho’roi islomiya” tashabbusi bilan 16-aprelda tashkil topgan Turkiston musulmonlarining Markaziy Soveti 1917- yil 14-martda “Sho’roi islomiya”ning Toshkentda majlisi bo’ldi. Unda 15 kishidan iborat riyosat saylandi Ashurali Zohiriy Munavvarqori Abdurashidxonov Fitrat Shokirjon Rahimiy Abdulvohi d Qori Ubaydullaxo’ja Asadullaxo’jayev Mirkomilboy Mo’minboyev Ahmadbek Xoji Temirbekov “Sho’roi islomiya” dan tashqari “Turon”, “Ittihodi tarqqiy” tashkilotlari, “Yerlilar” qo’mitaqsi, o’qituvchilar, tibbiyot xodimlari jamiyatlari.Toshkentda “Ozod xalq”, “Hurriyat”, “Ma’rifat”, ”Muftag’ul maorif”, Xo’jandda “Muayyin at-tolbin” Samarqand va Kattaqo’rg’onda Andijonda “Mirvaj ul-islom”, “Klub Islomiya”, “Musulmon mehnatkashlari ittifoqi”, “Ravnaqul Islom”,“Guliston” “Sho’roi islomiya” ning quyi sho’balari Turkiston o’lka musulmon soveti a’zolari Margkazning raisi Rais muovini Kotib Mustafo Cho’qayev Munavvarqori Abdurashidxonov Ahmad Zakiy Validiy To’gon Samarqand sho’basiFarg’ona sho’basi Mahmudxo’ja Behbudiy Munavvarqori Abdurashidxonov Nosirxon To’ra Toshkent sho’basi 12 kishilik Turkiston o’lka qo’mitasi, 24 kishilik “Mahkamai shariya”(parlament) tashkil etilishi va ular Rossiya konstitutsiyasiga muvofiqlashtirilgan shariat qonunlari asosida faoliyat yuritishi ko’rsatildi. Qurultoy 1917-yil 17-20 sentyabrda Toshkentda o’z ishini olib bordi.unda 500 nafar xalq vakillari qatnashdilar. Qurultoy hokimiyatni nomilliy ishchi, askar,va dehqon sovetlariqo’liga o’tishiga norozillik bildirib, barcha millat, idora, tabaqa vakillaridan iborat muxtor hukumat tuzishi haqida qaror qabul qildi. 64 mandat ulamochilariToshkent Dumasida gi 112 ta o’rin 24 ta eserlar 5 mandat sotsial- demokratlar 10 ta sho’roi islomchilar Jadidlarning namoyondasi Fitrat quyidagicha yozadi“Ey, Turkiston xalqi, musulmonlari, Tangri uchun, payg’ambar uchun, din uchun, millat uchun, keling, birlashaylik, oramizdagi shaxsiy tortishmalar, sinfiy ayriliqlardan ko’z yumaylik. Islom dinining birinchi bo’lgan qardoshlik ittixod bog’lari bilan bog’lanaylik. Qo’lni qo’lga beraylik. Xaq yo’lida, Vatan yo’lida, millat yo’lida jadidmiz, qadimmiz, mullomiz, boymiz bir yerda to’planaylik.” “Ittixod” tshkiloti raxbarlariAfandizoda Rizo afandi Doniyorbek Butunrossiya musulmonlari ning I qurultoyi1917-yil 1-2 mayda Moskvada bo’lib o’tdi Musulmonlar davlat qurilishi shaklan milliy- hududiy, federatsiya asosidagi demokratik respublika bo’lishi va Butunrossiya musulmonlari Markaziy soveti ta’sis etilishi to’g’risida qaror Ijroiya Qo’mitasi Turkistondan Ubaydullaxo’ja Asadullaxo’jayev, Islom Shoaxmedov Butunrossiya musulmonlarining II qurultoyi1917-yil 21-31 iyunda Qozonda Turkiston, Qozog’iston, Kavkaz va Qirim davlat boshqaruvini mahalliy xalqlarning o’zi hal etishi, musulmon harbiy qo’shinlarini tashkil etishi uchun Butunrossiya Markaziy Harbiy Sovetini ta’sis etish to’g’risida qaror E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMATDownload 1.54 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|