Reja: Schyotlar to’g’risida tushuncha va ularning tuzilishi

• 3-ma’ruza: SCHYOTLAR TIZIMI VA IKKIYOQLAMA YOZUV
• (SYSTEM OF ACCOUNTS AND DOUBLE ENTRY)

• Reja:
• 1.Schyotlar to’g’risida tushuncha va ularning tuzilishi.
• 2.Ikkiyoqlama yozuv va uning ahamiyati.
• 3.Buxgalteriya schyotlarini turkumlanishi. Buxgalteriya hisobi schyotlarining rejasi.

• Buxgalteriya hisobi schyotlari - bu xo’jalik mablag’lari, operatsiyalarini joriy aks ettirish, iqtisodiy guruhlash va tezkor nazorat qilish usulidir.
• Schyot ikki qismga bo’linadi: chap va o’ng tomonga. Chap tomoni debet (Dt), o’ng tomoni kredit (Kt) deb nomlanadi.
• Dt Kt
• Schyotning bir tomonida qayd etilgan summalar bilan uning boshqa tomonida ko’rsatilgan summalar o’rtasidagi farq sal’do (qoldiq) deb nomlanadi.
• Schot bo‘yicha hisobot davrining boshiga bo‘lgan qoldiq boshlang‘ich saldo deb ataladi.
• Schot bo‘yicha hisobot davrining oxiriga bo‘lgan qoldiq oxirgi saldo deb ataladi.
• Debet va kredit bo’yicha yozilgan operatsiyalar summalarining jami oborot deb nomlanadi.

• O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2002 yil 9-sentyabrdagi 103-sonli buyrug’i bilan O’zbekiston Respublikasi 21-son BHMA «Xo’jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy-xo’jalik faoliyati buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi va uni qo’llash bo’yicha yo’riqnoma»ni tasdiqladi va u O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2002 yil 23-oktyabrda 1181-son bilan qayd qilindi.
• Ushbu andoza, byudjet muassasalari va banklardan tashqari, mulk shakllaridan qatiy nazar barcha xo’jalik yurituvchi subyektlar tomonidan 2004 yil 1 yanvardan boshlab qo’llanila boshlandi.
• Buxgalteriya hisobi schyotlarni ma’lim bir tizimga solinishi schyotlar rejasi deyiladi.
• Schyotlar rejasi buxgalteriya hisobi tizimidagi axborotning umumiy tuzilishini, uning xo’jalik mexanizmiga muvofiq holda iqtisodiy tavsifini aniqlab beradi.

•