Reja: Sifatlarning yasalishi

Mavzu: SIFATLARNING YASALISHI VA OTLANISHI
Reja:
1.Sifatlarning yasalishi.
2.Sifatlarda modal shakl yasalishi.
3.Sifatlarning tuzilish turlari.
Sifatlar quyidagicha yasaladi: 1. Affiksatsiya. 2. Kompozitsiya. 3. So`zlarni takrorlash bilan.4. Semantik usul.
1. Sifat yasovchiqo`shimchalar quyidagilardir:
1) otdan sifat yasovchi qo`shimchalar:
-li: rasmlikitob, kuchlishamol
-dor: aybdor, vafodor
ba-: badavlat, baquvvat
ser-: serhosil olma.
-mand: kasalmand, davlatmand
Yuqoridagi qo`shimchalar asosdan anglashilgan belgiga egalikni bildiradi.
-siz: tuzsizovqat.
be-: beg`ubor, bexabar
Bu qo`shimchalar esa (no- qo`shimchasi bilan birgalikda: noaniq, notinch.) asosdan anglashilgan belgiga ega emaslikni ifodalaydi.
-lik: toshkentlik (bola)
-iy,-viy: tarbiyaviysoat, devoriysoat.
-gi,-ki,-qi: bahorgiishlar, qishkikiyim (paytga xos belgini bildiradi).
-aki, -oqi: jizzaki, jirttaki, pistoqi
-yi: havoyi.
-chan: ishchanbola.
-simon: odamsimonmaymun (o`xshashlik ma’nosini bildiradi).
-kor,-gar: isyonkor, zulmkor, javobgar, ig`vogar.
-i: qishloqi, qozoqi, jannati-cha: farg`onacha, erkakcha, arabcha (o`yin) -namo: avliyonamo, darveshnamo2) Fe’ldan sifat yasovchi qo`shimchalar:-choq,-chak,-chiq: maqtanchoq, kuyunchak, qizg`anchiq-gir,-g`ir,-kir,-qir,-qur: sezgir, topqir, o`tkir, olg`ir,uchqur -ma: qaynatmasho`rva, burmako`ylak-k (-uk, -ik,-ak) chiri