Reja: Сиқилувчан элементларнинг турлари
Download 0.98 Mb. Pdf ko'rish
|
Siqilgan elementlar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Document Outline
|
Siqilgan elementlar Reja: 1. Сиқилувчан элементларнинг турлари 2. уларнинг қўлланилиши Марказий сиқиладиган элемен тларга шартли равишда бино ва иншоотларнинг ўрта устунларини, ташқи юклар тугунларга қўйилган ҳовонли фермаларнинг юқори тасмалари, бази бир ҳовонлари ва устунларини (5.1–расм) мисол келтириш мумкин (5.1–расм). Ҳақиқатда тўсинлар, тўсиқлар, бино деворлари, ферманинг юқори пояслари ва устунлари, тўғри бурчакли резервуар деворлари, тупроқ ёки суюқликнинг ён босимини қабул қилувчи элементлар, қишлоқ ҳўжалик қурилишида ишлатиладиган рамалар элементлари киради. Ишлаб чиқариш ва уларни қўллашда келиб чиқадиган геометрик ўлчовлардаги хато ва камчиликлар натижасидан, элементларнинг кўндаланг кесимидаги бетоннинг бир турда эмаслиги ва бўйлама арматура холатининг ўзгарувчанлигидан марказий сиқилиш вужудга келмайди. Ҳисоблашда эътиборга олинмаган факторлар сабабли келиб чиқадиган эксцентриситетларни тасодифий эксцентриситет ea дейилади. Тасодифий эксцентриситет ea нинг ўлчовларини қиймати қуйидагича қабул қилинади: 1/600 элемент узунлиги ёки 1/30 элемент к е с и м и б а л а н д л и г и г а т е н г д е б қ а б у л қ и л и н а д и . Квадрат ва тўғри тўртбурчак кесимли тўсинлар ўлчови 500 мм гача бўлганда оралиқ масофа 50 мм каррали, 500 мм дан катта бўлганда ўлчовларда 100 мм каррали қабул қилинади. Кесими тўғри бурчакли бўлганда томонлар нисбатини h (1,3 3)bчегарасида қабул қилинади. Бўйлама ишчи арматура элементнинг кўтариш хусусиятини ошириш учун, тасодифий эксцентриситет таъсирини, бетоннинг бир турда эмаслигини ва бетоннинг оқувчанлигини камайтириш учун хизмат қилади. Тўсинларни диаметри 12 – 40 мм ли бўйлама стерженлар A–II ва A– III синф пўлатидан ва A–I ва Bp–I синф пўлатидан кўндаланг стерженлар билан арматураланади. Эгилувчан ишчи арматураларни нормал кесим периметри бўйича текис жойлаштирилади. Арматуралаш симметрик ва н о с и м м е т р и к б ў л и ш и м у м к и н . Сим м етри к арм атуралашд а қ ар ам а–қ ар ши қир ралар ид а би р хи л арматура қўлланилади. Ишчи стерженлар бир–биридан 400 мм гача масофа оралиғида жойлаштирилади. Агар, ишчи стерженлар ўқи оралиғи 400 мм дан ортиқ бўлса улар орасига 12 мм дан кам бўлмаган диаметрли к о н с т р у к т и в а р м а т у р а и ш л а т и л а д и . Кўндаланг кесимда бўйлама ишчи арматурани иложи борича элемент юзасига яқинроқ қилиб, мухофаза қатлами минимал қалинлигига риоя қилган холда, яъни стержен диаметридан кам бўлмаган ва 20 мм дан кам бўлмаган, масофада жойлаштирилади. Сиқилган элементлар кўндаланг кесимини бўйлама арматура билан кўпайтириш арматуралаш коэффициенти орқали баҳоланади ( %) . Тасодифий эксцентриситетли элементларда (As A's )/(bh) нисбати, ҳисобий эксцентриситетли элементларда эса – As /(bh0 ) ва ' A's / bh0 нисбати орқали анқланади. Иқтисодий нуқтаи назардан арматуралашнинг оптимал проценти 1...2 деб қабул қилинади, элементлар эгилувчанлигига кўра минимал миқдор Элементлардаги арматуранинг бўйлама ишчи лойиҳавий холати кўндаланг арматуралар ёрдами билан таъминланади. Хомутлар оралиғи RSC 400 МПа бўлганда 500 мм дан оширмасдан ва 20 d дан ортиқ бўлмаган пайвандланадиган каркасларда ёки 15 d дан ортиқ бўлмаган тўқима каркасларда қўлланилади. Агар RSC 450 МПа бўлса хомутлар оралиғи 400 мм дан ва 15 d дан ортиқ бўлмаслиги керак. Бўйлама арматуралар миқдори билан 3% дан ортиқ бўлганда хомутлар оралиғи 300 мм дан оширмай ва 10 d қабул қилинади. Хомутлар оралиғи белгиланганда 12 мм диаметрли конструктив бўйлама стерженлар эътиборга олинмайди. Номарказий сиқилган элементларни бетон синфи В15 дан паст бўлмаслиги, оғир юклантирилганда эса В25 дан паст бўлмаган бетонларни қўллаш керак. Foydalanilgan adabiyotlar Акрамов Хуснитдин Ахрарович, Усмонов Валиахмат Файзиллоевич КОРХОНАДА ТАЙЁРЛАНАДИГАН ҚУРИЛИШ КОНСТРУКЦИЯЛАРИ Дарслик Document Outline
Download 0.98 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|