Reja: Tafakkur va uning xususiyatlari

Tafakkurning ?uyidagi sifatlari ajratib ko'rsatiladi:

Mazmundorligi;

Musta?illik;

Epchillik;

Samaradorligi,

Fikrning kengligi,

Tezligi;

Chu?urligi.

Tafakkur mazmundorligi deganda insoning tevarak-atrofdagi moddiy vo?elik to'?risida ongda ?ay mi?dorda, ko'lamda mulo?azalar, mu?okamalar, fikrlar, muammolar, tushunchalar joy olganligi nazarda tutiladi.

Tafakkurning chu?urligi deganimizda moddiy dunyodagi narsa-?odisalarning asosiy ?onunlari, ?onuniyatlari, hossalari, sifatlari ularning o'zaro bo?lanishlari, munosabatlari, tafakkurimizda to'li? aks etganligini tushunishimiz kerak.

Tafakkurning kengligi insonlardagi narsa va ?odisalarning eng mu?im belgi, hususiyatlarini o'zida mujassamlashtirgan o'tmish yuzasidan, ?ozirgi davr ?a?ida, shuningdek, kelajak to'?risida mulo?azalar, muammolar va tushunchalarni ?amrab olgan tafakkur.

Tafakkurni musta?illigi deganda kishining shahsiy tashabbusi bilan o'z oldiga ani? ma?sad, yangi vazifalar ?o'ya bilishi, ular yuzasidan amaliy va ilmiy harakterdagi faraz, gipoteza ?ilish, natijani ko'z oldiga keltira olishi, ?o'yilgan vazifani ?ech kimning ko'magisiz, ko'rsatmasisiz o'zining a?liy izlanishi tufayli turli yo'l, usul va vositalar topib, musta?il ravishda ?al ?ilishdan iborat a?liy ?obiliyatni tushunish kerak .

A?lning sertashabbusligi deganda insonning o'z oldiga yangi muammo, ani? ma?sad va konkret vazifalar ?o'yishni, ana shularning barchasini amalga oshirishda, ni?oyasiga etkazishda echimni ?idirishda usul va vositalarni shahsan o'zi izlashi, a?liy zo'r berib intilishi, ularga taaallu?li ?o'shimcha belgi va alomatlarni kiritishdan iborat bos?ichlarning namoyon bo'lishini nazarda tutamiz.

A?lning pishi?ligi vazifalarni tez echishda, echish paytida yangi usul va vositalarni o'z o'rnida ani? ?o'llashda, trafaretga aylangan eski yo'l ?amda usullardan fori? bo'lishda va bosh?a jarayonlarda ifodalanadi

Serma?sul tafakkur agar inson tomonidan muayyan va?t ichida ma'lum so?a uchun ?immatli va yangi fikrlar, ?oyalar, tavsifnomalar yaratilgan ?amda nazariy va amaliy vazifalar ?al ?ilingan bo'lsa, bunday kishining tafakkuri deb ataladi.

Tafakkur ihchamligi deganda muammoni ?al ?ilishning dastlab tuzilgan rejasi mazkur jarayonda masala echish shartini ?anoatlantirmay ?olsa, nomutanosiblik ?osil bo'lsa ?ech ikkilanmay elastik ravishda o'zgartirishlar kiritishdan iborat fikr yuritish faoliyatini tasavvur ?ilmo?imiz shart .