Reja: Tekislikning berilishi


Download 0.61 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/7
Sana05.01.2022
Hajmi0.61 Mb.
#206512
1   2   3   4   5   6   7
 

      

  

 

 

 

1-rasm                                        2 – rasm  

Shuningdek, tekislik proyeksiyalar lekisliklari bilan kesishish chiziqlari orqali 

berilishi  ham  mumkin  (3-rasm).  Masalan,  P  tekislik  H,  V  va  W  proyeksiyalar 

tekisliklarini P



H

, Py, Pw chiziqlar bo'yicha kesadi. 

 



a) 

b) 


3 – rasm  

Tekislikning izlarini yasash 

 

Ta'rif.  Tekislikning  proyeksiyalar  tekisliklari  bilan  kesishgan  chiziqlari 

tekislikning izlari deyiladi. 

P  tekislikning  H  tekislik  bilan  kesishgan  Р

H



∩Н  chizig'i  uning  gorizontal 

izi,  V  tekislik  bilan  kesishgan  Pv=P



∩V  chizig'i  frontal  izi  va  W  tekislik  bilan 

kesishgan Pw=P



∩W chizig'i profil izi deb ataladi. 

Tekislikni  chizmada  izlari  bilan  tasvirlash  ancha  qulay  va  afzaldir. 

Tekislikning  Ox,  Oy  va  Oz  koordinata  o'qlari  bilan  kesishgan  nuqtalari  P

x

,  P

y

,  P



izlarning uchrashuv nuqta lari deyiladi. 

Tekislik  qanday  tarzda  berilishidan  qat'i  nazar,  uning  izlarini  ortogonal 

proyeksiyalarda yasash mumkin. 

Har  qanday  geometrik  figuralar  orqali  berilgan,  tekislikning  izlarini  yasash 

mazkur  tekislikka  tegishli  bo'lgan  to'g'ri  chiziqlar  izlarini  yasash  bilan  bajariladi. 

Bunig uchun to'g'ri chiziqning tekislikka tcgishlilik xususiyatidan foydalaniladi. 

4-rasmda  



∩  b  kesuvchi  chiziqlar  bilan  berilgan  tekislikning  gorizontal  izini 

yasash  uchun  to'g'ri  chiziqlar  gorizontal  izlarining  a'



H

,  a'

H

,  va  b'

H

  b'

H  

proyeksiyalarini topamiz. Agar to'g'ri chiziqlarning gorizontal izlarining gorizontal 



а'

н

 va b'

н

 proyeksiyalarini o'zaro tutashtirsak, tekislikning R

gorizontal izini hosil 

qilamiz. Xuddi shu tarzda tekislikning R

v

 frontal izi yasaladi. 

Ikki || parallel chiziqlar bilan berilgan tekislikning R



H

 va R

v

 izlari ham 

to'g'ri chiziqlarining izlarini yasash yo'li bilan aniqlanadi (5-rasm). Umuman, turli 

geometrik  shakllar  bilan  berilgan  tekisliklarning  izlari  mazkur  shaklga  tegishli 

bo'lgan  ikki  kesuvchi  yoki  parallel  chiziqlarning  izlarini  yasash  yo'li  bilan 

aniqlanadi. 

 



 

 

 



 

 

4 – rasm  



 

                               5 – rasm  

 


Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling