Reje: Kavitatsiya túsinigi hám onıń sebepleri men

Kavitatsiyanıń qulawı 
Kavitatsiya waqtında payda bolǵan kóbiksheler 
joqarı basımǵa túskende, kóbiksheler kólemi 

---

azayadı hám olar joq etiledi. Basımnıń eliriwi 
nátiyjesinde suyıqlıq ishine kóbikshelerdiń joq 
bolıp ketiwi bul jaǵday kavitatsiyanıń qulalwı dep 
ataladı. 
Kavitatsiyanıń sebepleri hám qáwipleri: 
Kavitatsiya nasosı islep atirǵanda, eger onıń 
qosılıp ketetuǵın bóleginiń jergilikli maydanı 
(ádetde pervanel pıshaq kiriwiniń arqasında ) 
qandayda bir sebepke kóre, suyıqlıqtıń tolıq 
basımı házirgi temperaturada suyıqlıqtıń 
puwlanıw basımına túskende, basında suyıqlıq 
puwlanadi, kóp muǵdardaǵı puw payda etedi 
hám kóbiksheler payda etedi. Kóp muǵdardaǵı 
kóbikshelerdi óz ishine alǵan suyıqlıq 
pervanedaǵı joqarı basımlı maydannan ótip 
ketkende, kóbiksheler átirapındaǵı joqarı 
basımlı suyıqlıq kóbikshelerdiń keskin 
qısılıwına hám jarılıwǵa alıp keledi. Kóbiksheler 
kondensatsiyalanadi hám bóleklenedi, suyıq 
bólekler boslıqlardı júdá joqarı tezlikte toltıradı 
hám sol zamatda kúshli suw shókkish effektin 
keltirip shıǵaradı hám metall maydanına joqarı 
kúsh penen zaqım beredi. Tásir stressi júzlegen 
mińlaǵan atmosferaǵa tásir etiwi múmkin. 
Tásir chastotası sekundına on mińlaǵan retke 
keliwi múmkin. Salmaqli jaǵdaylarda diywal 
qalıńlıǵı buzıladı. 

---

4. Kavitatsiya procesi 
Suw nasosında kóbiksheler payda bolıwı hám 
kóbikshelerdi burıw hám hádden tıs aǵıs 
bólimlerine zálel jetkiziw procesi suw nasosındaǵı 
kavitatsiya procesi bolıp tabıladı. Suw nasosınıń 
kavitatsiyasınan keyin, hádden tıs aǵıs bólimleri 
zaqım aliwine qosımsha túrde, ol shawqım hám 
terbelisti keltirip shıǵaradı hám nasostıń islewin 
tómenlewine alıp keledi. Salmaqli jaǵdaylarda, 
nasostaǵı suyıqlıq uzilib qaladı hám normal 
islemeydi. 
Suw nasosında xarakterli qıysıq ne? 
Tiykarǵı islew parametrleri ortasındaǵı 
munasábetti sáwlelendiriwshi qıysıq ádetde islew 
sızıǵı nasostıń xarakterli qıysıq dep ataladı. 
Tiykarınan, santrifüj nasostıń islew qıysıqlıǵı 
nasos ishindegi suyıqlıqtıń háreket nızamınıń 
sırtqı kórinisi bolıp tabıladı hám haqıyqıy ólshew 
arqalı alınadı. Xarakterli iymek sızıqlar 
tómendegilerden ibarat : aǵıs aǵımı qıysıq (QH), 
aǵıs natiyjeliligi qıysıq (Qn), aǵıs kúshi qıysıq 
(QN), aǵıs kavitatsiyasi shegarası qıysıq (Q- 
(NPSH) r), islewi qıysıq hár qanday aǵım bolıp 
tabıladı. Nasostıń noqatı hám salıstırmalı bas, 
quwat, nátiyjelilik hám kavitatsiya shegarası 

---

bahaların iymek sızıqta tabıw múmkin. 
Parametrlerdiń bul toparı jumıs jaǵdayı yamasa 
jumıs jaǵdayı noqatı dep atalatuǵın jumısshı 
jaǵday dep ataladı. Santrifüj nasostıń eń joqarı 
nátiyjelilik noqatınıń jumıs jaǵdayı eń jaqsı jumıs 
sharayatları noqatı dep ataladı hám eń jaqsı 
jumıs sharayatları ádetde dizayndagi jumıs 
sharayatları noqatı bolıp esaplanıladı. Ulıwma 
alǵanda, santrifüj suw nasosınıń nominal 
parametrleri, yaǵnıy proektlestiriw operatsion 
noqatı hám maqul túsetuǵın jumıs noqatı sáykes 
keledi yamasa júdá jaqın. Iskerlik saylanǵan 
ámeliyat aralıǵinda islew, yaǵnıy energiya tejew 
hám nasos normal islewin támiyinlew ushın 
nasostıń islew parametrlerin biliw júdá zárúrli 
bolıp tabıladı. 
Suw nasosınıń natiyjeliligi qanday? Formulası ne? 
Nasostıń nátiyjeli quwatınıń mildiń kúshine 
qatnası haqqında aytıladı. η=Pe / P 
Suw nasosınıń kúshi ádetde kirisiw quwatına, 
yaǵnıy tiykarǵı nasostan suw nasosınıń miliga 
uzatılatuǵın quwattı ańlatadı, sol sebepli ol mil 
kúshi dep da ataladı hám P menen ańlatpalanadı. 

---

 Nátiyjeli quwat : bu&# 39 nasosınıń bası hám 
massa aǵımı hám tartıw tezliginiń ónimi. 
Pe=ρgQH (vt) yamasa Pe=γQH / 1000 (Kvt) 
ρ: Nasos arqalı jetkiziletuǵın suyıqlıqtıń qısımlıǵı 
(kg / m) 3) bolıp esaplanıladı 
γ: Nasos arqalı jetkiziletuǵın suyıqlıqtıń salmaǵı 
Y=pg (N / m) 3) 
Dinamikalıq tezlik (m / s) 
Massa aǵımı Qm=ρQ (t / saat yamasa kg / s) 
Suw nasosları ushın tolıq islew sınaq dáskesi ne? 
Suw nasosınıń barlıq islew parametrlerin názik 
ásbaplar arqalı anıq sınaqtan ótkeretuǵın 
úskeneler tolıq isleytuǵın “sınaq dáskesi” bolıp 
tabıladı. Milliy standart anıqlıq B klasına tuwrı 
keledi. Aǵıs tezligi anıq jawın qurtı tisli aǵıs 
ólshewshi menen olshenedi hám bas anıq basım 
ólshewshi menen olshenedi.
Ólshew aralıǵı anıq vakuum ólshewshi menen 
olshenedi.
Quwat anıq milya quwat mashinası menen 
olshenedi.

---

Tezlik takometr menen olshenedi. 
Nátiyjelililik ólshenerlik baha tiykarında 
esaplanadı : n=rQ102.