Rele himoyasining raqamli qurulmalardan foydalanishni tadbiq qilish

RELE HIMOYASINING RAQAMLI QURULMALARDAN FOYDALANISHNI TADBIQ QILISH
Jaloliddin Nasibullayev Muzaffar o’g’li
Farg’ona Politexnika Instituti talabasi
Email: [e-mail]
Tel: [phone]
Anotatsiya: Bugungi kunda energetika inshootlarini qurish va modernizatsiya qilish bo’yicha loyihalar tarkibiga miroprotsessorlar asosida himoya terminallari, avaryaviy himoya tizimlari, shu bilan birga ,raqamli axborot almashinuviga asoslangan favqulotda vaziyatlarni qayd qilish va uning oldini olish qurulmalari keng qo’llanilmoqda.

Kalit so’zlar:

Kirish: Ma’lumki, rele himoyasi elektr uskunalaridagi yuzaga keladigan nosozliklarni aniqlab, uni soz holda ishlab turishni ta’minlaydi. Avariya holati yuz berganda, nosoz qismni tez ajratish zarurati bo‘lmasa, rele himoya shu uchastkadagi (qismdagi) nosozlik to‘g‘risida signal beradi va belgilangan vaqtdan keyin shu uchastkani ajratadi. Rele himoyasi zamonaviy energiya tizimlarida qo'llaniladigan avtomatlashtirishning eng muhim qismidir. Rele himoyasi shikastlanishlar va g'ayritabiiy rejimlarni avtomatik ravishda bartaraf etish masalalarini o'rganadi.

Asosiy qism: Raqamlashtirishning mohiyati — xizmat ko‘rsatish yoki ishlab chiqarish jarayonlarni avtomatlashtirishda axborotni yanada qulayroq raqamli muhitga uzatish va to‘plash, bu yerda uni tahlil qilish, so‘ngra avtonom tarzda aniq yechim topish osonroq.

Raqamlashtirish Milliy dispetcherlik markazida ­­- «O‘zbekiston MET» AJ Milliy dispetcherlik markazi zamonaviy raqamli texnologiya dasturlaridan bir necha yillardan beri samarali foydalanadi. Birgina elektr energiyasi ta'minoti umumtizimida ishlab chiqarish va iste'mol o‘rtasidagi muvozanatni saqlash, tizimda ro‘y berishi mumkin bo‘lgan avariyaviy holatlarga qarshi rele himoyasi va avtomatika tizimining tezkor choralari, oddiy til bilan aytganda, yuqori kuchlanishli havo liniyalarining aynan qaerida nosozlik (!) nima sababdan ro‘y berganini bir necha kilometr uzoqdagi boshqaruv pultidan turib bilish va soniyalar ichida holatni barqarorlashtirish uchun kerakli topshiriq-ko‘rsatmalarni berish — Milliy dispetcherlik markazi tomonidan samarali foydalanib kelayotgan raqamli dasturlarning bir qismidir.
Shunday qurulmalardan biru bu : BMRZ-KL bloki
BMRZ-KL blokining maqsadi.

BMRZ-KL raqamli o'rni himoyasi bloki kabel va havo elektr uzatish liniyalari, taqsimlash podstansiyalari va elektr stantsiyalarini rele himoyasi, avtomatlashtirish, nazorat qilish, o'lchash va signalizatsiya qilish, elektr motorlarini himoya qilish funktsiyalarini bajarish uchun mo'ljallangan. Nosozlik joyini (FLO) aniqlash funktsiyasi amalga oshirildi - elektr uzatish liniyalarida ikki fazali yoki uch fazali qisqa tutashuv joyiga kilometrlarda masofani hisoblash. Ko'p terminalli liniyada filiallarning mavjudligi nosozlik xatosining oshishiga olib keladi. Nosozlik joyigacha bo'lgan masofani hisoblash uchun quyidagi parametrlar qo'llaniladi:

· BMRZ-KL ni o'rnatishda iste'molchi tomonidan sozlash shaklida o'rnatiladigan chiziqning o'ziga xos reaktiv qarshiligi (Ohm / km);

· favqulodda jarayonning oscillogrammalaridan olingan qisqa tutashuv halqasining oqim va kuchlanish qiymatlari.

Qisqa tutashuv halqasidagi oqim va kuchlanish barqaror elektr miqdorlari bilan oscillogramma bo'limida qayd etiladi. Agar baxtsiz hodisa paytida ikki fazali qisqa tutashuv uch fazaga aylansa, qisqa tutashuv nuqtasiga o'rtacha masofalar hisoblab chiqiladi. Shu bilan birga, OMP natijasi ishonchliligining pasayishi BMRZ-KL displeyida "Natija beqaror" xabari ko'rinishida aks etadi. Nosozlik joyiga masofani hisoblashning aniqligi o'lchash oqimi va kuchlanish transformatorlarining xatolariga va himoyalangan chiziqning parametrlarini o'rnatishning aniqligiga mutanosibdir. OMA natijasi xato joyidagi kontakt qarshiligiga bog'liq emas. Chiziq parametrlarini aniqlashdagi noaniqliklar MLRga ko'proq ta'sir qiladi. Agar OMT imkonsiz bo'lsa, masalan, himoya vositalari vaqtni kechiktirmasdan ishga tushirilganda, zarar joyiga masofa ko'rsatilmaydi.

BMRZ-KL bloki zaxira diskret kirish va chiqishlarni bepul belgilashni ta'minlaydi. Qurilma OZZ dan himoya qilishning ikkita variantini amalga oshiradi:

· nol ketma-ketlikdagi quvvat yo'nalishini boshqarish bilan yo'nalishli himoya (ZZP - 1M va ZNZ analogi);

· joriy 3 Io (analog USZ-3M)dagi yuqori harmonikalar yig'indisining samarali qiymatini ro'yxatdan o'tkazish.

Ikkinchi usul kompensatsiyalangan neytral tarmoqlarda samarali bo'ladi va shikastlangan oziqlantiruvchini avtomatik yoki qo'lda uzish uchun ishlatilishi mumkin, bu esa muammolarni bartaraf etish vaqtini keskin qisqartiradi. BMRZ-KL birliklari avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimiga birlashtirilganda, nosozlik sodir bo'lgandan keyin 1-2 soniyadan so'ng o'rni yoki podstansiya dispetcherining kompyuterida kommutator qismining barcha oziqlantiruvchilarida yuqori 3Io harmonikalarining qiymatlari haqida ma'lumot paydo bo'ladi. .

BMRZ-KL bloki aloqa kanalida va ish oqimi kuchlanishida farq qiluvchi to'rtta versiyada ishlab chiqariladi.

BMRZ-KL blokining vazifalari.

· Kombinatsiyalangan kuchlanish boshlanishi bilan yo'nalishli uch bosqichli haddan tashqari oqimdan himoya qilish (MTZ). Har qanday qadam uchun sozlamalar alohida tanlanadi.

· Yerdagi bir fazali qisqa tutashuvlardan (OSZ) oqim va nol ketma-ketlik kuchlanishida ishga tushirish bilan yo'nalishli himoya. Yuqori oqim harmonikalarini ro'yxatga olish 3Io.
· Haddan tashqari oqimdan himoyalanishning birinchi va ikkinchi bosqichlarini ishga tushirishda blokirovka qilish imkoniyati bilan ikkita chiziqli kuchlanish va salbiy ketma-ketlik kuchlanishini boshqarish bilan past kuchlanishdan himoya qilish (ZMN).

· Salbiy ketma-ketlikdagi oqim nazorati bilan ta'minlovchi oziqlantiruvchi (ZOF) balanssizligi va fazali ishlamay qolishidan himoya qilish, shuningdek, I 2 / I 1 .

· O'chirish to'xtatuvchisi ishlamay qolganda ortiqcha.

· Avtomatik qayta ishga tushirish.

· Avtomatik yuk tushirish va chastota bo'yicha avtomatik qayta yopish buyruqlarini bajarish.

· Avariya jarayonlarining avtomatik osilografiyasi. (63 to'lqin shakli)

· Favqulodda vaziyatlar xotirasi.

· Faol va reaktiv elektr hisoblagichlardan impulslarni hisoblash (texnik hisob).

· Tarmoq parametrlarini o'lchash.

· O'z-o'zini tashxislash.

· Ikkita sozlash dasturi.

Masofadan himoya qilish BMRZ-LT

Barcha uch bosqich uchun to'rtburchak javob zonasi (yoki birinchi ikki bosqich uchun to'rtburchaklar javob zonasi va uchinchisi uchun uchburchak) bo'lgan uch bosqichli masofaviy himoya (DZ) havo liniyalarini (havo liniyasi bloki - transformator) fazadan himoya qilish uchun mo'ljallangan. fazali qisqa tutashuvlar tuproqli nosozliklarsiz va AB, BC, CA davrlariga kiritilgan har bir bosqichda uchta o'rni qarshiligi bilan amalga oshiriladi.

Aniq vaqt kechikishlari bilan to'rt bosqichli qoldiq oqim muhofazasi bir fazali va ikki fazali tuproqli yoriqlar bo'lsa ishlash uchun mo'ljallangan. Dastlabki uch bosqichni magnitlangan inrush detuning yordamida amalga oshirish mumkin quvvat transformatori. Har qanday bosqichni foydalanuvchi dasturiy ta'minot kalitlari yordamida sozlashi mumkin:

yo'nalishsiz;

Yo'nalishli, nol ketma-ketlikdagi quvvat yo'nalishi ruxsat beruvchi o'rni bilan nazorat qilish;

Yo'nalishli, nol ketma-ketlikdagi quvvat yo'nalishini blokirovka qiluvchi o'rni nazorati bilan;

Haddan tashqari oqimdan himoya qilish

Uch bosqichli oqim himoyasi foydalanuvchi tomonidan dasturiy kalitlar yordamida sozlanishi mumkin: - yo'nalishsiz; - ruxsati bilan yo'naltirilgan yoki quvvat yo'nalishi o'rni signallari bilan blokirovka qilingan; - (U va U2) kuchlanish bilan birlashtirilgan ishga tushirish bilan; Fantom kuchlanishli ishga tushirish bilan haddan tashqari oqimdan himoya qilish bosqichi transformatorlarning past kuchlanishli tomonida qisqa tutashuv sodir bo'lganda uzoq masofali zaxiralash va transformatorning quyi oqimida qisqa tutashuvdan himoyalangandan keyin qolgan yukning muvaffaqiyatli o'z-o'zini ishga tushirishini nazorat qilish uchun mo'ljallangan. o'chirilgan.

Faza nosozliklaridan himoya qilish

Muvozanat va faza buzilishidan himoyalanish foydalanuvchi tomonidan dasturiy kalitlar yordamida sozlanishi mumkin:

yo'nalishsiz;

Salbiy ketma-ketlikdagi quvvat yo'nalishini boshqarish bilan;

Nolinchi ketma-ketlikdagi quvvat yo'nalishini boshqarish bilan.

To'xtatuvchining ishlamay qolishi (CBF)

"To'xtatuvchining ishlamay qolishi" signali himoya bilan uzilgan ulanish orqali oqimni saqlab turganda, elektron to'xtatuvchini ochish uchun signal berilgandan keyin belgilangan vaqtdan keyin beriladi. To'xtatuvchining ishlamay qolishi algoritmi kalit holatini boshqarish bilan amalga oshiriladi. Vaqt sozlamalari: 0,10 dan 1,00 s gacha, qadam 0,01 s.

Avtomatik qayta yopish (AR)

Blok ikki martalik ARni ta'minlaydi. Birinchi va ikkinchi AR davrlarini bir-biridan mustaqil ravishda dasturiy ta'minot tugmalari orqali o'chirish mumkin. Avtomatik qayta yopilish uzilish ishga tushirilganda va 3Uo (tarmoqdagi tuproq) kuchlanish mavjud bo'lganda bloklanishi mumkin.

Xulosa: Rele himoyasi zamonaviy energiya tizimlarida qo'llaniladigan avtomatlashtirishning eng muhim va eng muhim qismidir. Rele himoyasi shikastlanishlar va g'ayritabiiy rejimlarni avtomatik ravishda bartaraf etish masalalarini o'rganadi.
Rele himoyasining vazifalari, uning energiya tizimlarining ishonchli ishlashi va iste'molchilarni elektr energiyasi bilan uzluksiz ta'minlashdagi o'rni va ahamiyati. Bu sxemalarning murakkablashishi va elektr tarmoqlarining o'sishi bilan bog'liq. Shu munosabat bilan rele himoyasining harakat tezligi, selektivligi, sezgirligi va ishonchliligiga qo'yiladigan talablar ortib bormoqda. Yarimo'tkazgichli qurilmalardan foydalangan holda o'rni himoya qilish qurilmalari keng tarqalmoqda. Ulardan foydalanish yuqori tezlikdagi himoya vositalarini yaratish uchun ko'proq imkoniyatlar ochadi.
Hozirgi vaqtda mikroprotsessorga asoslangan rele himoyasi qurilmalari ishlab chiqilmoqda, bu esa himoya tezligini yanada oshiradi

Foydalanilgan adabiyotlar: