Respublikasi oliy

AMALIY MASHG‘ULOT MATERIALLARI

1-Mavzu: MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTIDA BOLALARNI MAKTABGA TAYYORLASH MAZMUNI

Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarni maktabga tayyorlash fani haqidagi bilimlarini «Tanishuv» treningida ishlab chiqish
   

SAVOLLAR JAVOBLAR

1. 
   Siz kim va nima uchun bu erga to‘plandingiz?
   
2. 
   Sizning maqsadingiz!
   
3. 
   Kim bilan hamkorlik qilasiz?
   
4. 
   Kimga g‘amxo‘rlik qilasiz?
   
5. 
   Sizning kuchsiz tomonlaringiz!
   
6. 
   Sizning kuchli tomonlaringiz!
   
7. 
   Bolalarni maktabga tayyorlash metodikasi haqidagi tushunchangiz?
   
8. 
   MTTga ta’rif bering?
   
9. 
   Mutaxassisligingiz haqida ma’lumot bering!
   
10. 
    Guruhingizga ta’rif bering! Mashg‘ulotning borishi:
    

2. 
   topshiriq: Bolalarni maktabga tayyorlash fanining vazifa-larini «Tushunchalar tahlili» uslubida to‘ldiring
   

«Tushunchalar tahlili» metodi
Metodning maqsadi: mazkur metod talabalarni mavzu bo‘yicha tayanch
tushunchalarni o‘zlashtirish darajasini aniqlash, o‘z bilimlarini mustaqil ravishda tek- shirish, baholash, shuningdek, yangi mavzu bo‘yicha dastlabki bilimlar darajasini tashxis qilish maqsadida o‘llaniladi.
Metodni amalga oshirish tartibi:
o tinglovchilar mashg‘ulot qoidalari bilan tanishtiriladi;
o tinglovchilarga mavzuga yoki bobga tegishli bo‘lgan so‘zlar, tushunchalar nomi tushiril- gan tarqatmalar beriladi (individual yoki guruhli tartibda);
o tinglovchilar mazkur tushunchalar qanday ma’no anglatishi, qachon, qanday holatlarda qo‘llanilishi haqida yozma ma’lumot beradilar;
o belgilangan vaqt yakuniga etgach pedagog berilgan tushunchalarning to‘g‘ri va to‘liq izohini o‘qib eshittiradi yoki slayd orqali namoyish etadi;
-har bir ishtirokchi berilgan to‘g‘ri javoblar bilan o‘zining shaxsiy
munosabatini taqqoslaydi, farqlarini aniqlaydi va o‘z bilim darajasini tekshirib, baholaydi. TUSHUNCHALAR MAZMUNI

3. 
   topshiriq: Ta’limga oid «Qaror qabul qilish texnologiyasi» uslubi tahlili Tinglovchilarga quyidagi ish qog‘ozi taqdim etiladi: Maktabgacha ta’lim –tarbiya jarayonini tashkil etishmazmuni
   

1. 
   g‘oya
   

-Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyalanuvchi- lari bilan ilg‘or innovatsion texnologiyalarni qo‘llash
-YAngi dasturlar asosida ishlay oladigan pedagoglarni tayyorlash mumkin 2-g‘oya
Pedagogik jarayonning ijodkori bo‘lishiga, moslashuvchan fikrlashga ega bo‘lishda bir qancha
qiyinchiliklarga duch kelinadi 3-g‘oya
Ta’lim jarayonning barcha ishtirokchilari bilan hamkorlik munosabatlarini ro‘yobga chiqarish mumkin, agarda ...

2. 
   Mavzu: BOLALARNING MAKTABDA TA’LIM OLISHGA TAYYORLIGINI TASHXISLASH USULLARI
   

Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarning maktabda ta’lim olishga tayyorligini tashxislash mavzusida «davra suhbati» o‘tkazish
   

«Davra suhbati» metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Mashg‘ulot mavzusi e’lon qilinadi.
   
2. 
   Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarni mashg‘ulotni o‘tkazish tartibi bilan tanishtiradi.
   
3. 
   Har bir ta’lim oluvchiga bittadan konvert va javoblar yozish uchun guruhda necha ta’lim oluvchi bo‘lsa, shunchadan «Javoblar varaqalari»
   

ni tarqatilib, har bir javobni yozish uchun ajratilgan vaqt belgilab qo‘yiladi. Ta’lim oluvchi konvertga va «Javoblar varaqalari»ga o‘z ismi-sharifini yozadi.

4. 
   Ta’lim oluvchi konvert ustiga mavzu bo‘yicha o‘z savolini yozadi va
   

«Javoblar varaqasi»ga o‘z javobini yozib, konvert ichiga solib qo‘yadi.

5. 
   Konvertga savol yozgan ta’lim oluvchi konvertni soat yo‘nalishi bo‘yicha yonidagi ta’lim oluvchiga uzatadi.
   
6. 
   Konvertni olgan ta’lim oluvchi konvert ustidagi savolga «Javoblar
   

varaqalari»dan biriga javob yozadi va konvert ichiga solib qo‘yadi hamda yonidagi ta’lim oluvchiga uzatadi.

7. 
   Konvert davra stoli bo‘ylab aylanib, yana savol yozgan ta’lim
   

oluvchining o‘ziga qaytib keladi. Savol yozgan ta’lim oluvchi konvertdagi «Javoblar var- aqalari»ni baholaydi.

8. 
   Barcha konvertlar yig‘ib olinadi va tahlil qilinadi. Ushbu metod orqali ta’lim oluvchilar berilgan mavzu bo‘yicha o‘zlariningbilim-larini qisqa va aniq ifoda eta oladilar. Bundan tashqari ushbu metod
   

orqali ta’lim oluvchilarni muayyan mavzu bo‘yicha baholash imkoniyati
yaratiladi. Bunda ta’lim oluvchilar o‘zlari bergan savollariga guruh-dagi boshqa ta’lim oluvchilar bergan javoblarini baholashlari va ta’lim beruvchi ham ta’lim oluvchilarni ob’ektiv baholashi mumkin.
«Blits-So‘rov»

1. 
   Pedagoglarining eng buyuk burchi – uning xalqqa nafi tegadigan, aql- idrokli, qobiliyatli, uquvli shogirdlar tayyorlashdir.
   

.........................

2. 
   Pedagog yosh avlodni halkimizning munosib farzandlari qilib tarbiyalashdek muhim va faxrli shu bilan birga mas’uliyatli vazifani bajaradi.
   

...........................

3. 
   Pedagoglarining siyosiy etukligi bolalarning tarbiyalash sifati uchun xalq va jamiyat oldidagi o‘z mas’uliyatini anglashi, ta’lim-tarbiya ishlarini hal etishi, ijodiy yondashishi.
   

...........................

2. 
   topshiriq: Bolalarning maktabda ta’lim olishga tayyorligini tashxislashga doir ishlar tizimi
   

«B/B/B TEXNOLOGIYASI»NI QO‘LLASH
№ Mavzu savollari Bilaman Bildim Bilishni xohlayman
1. Mashg‘ulotlar
2 Didaktik maqsadlar

3. 
   ta’lim olishga tayyorlik
   
4. 
   Metodik tamoyillar
   
5. 
   Dastur
   
6. 
   Suhbat
   
7. 
   Nazorat-tekshiruv
   
8. 
   Tayyorgarlik suhbati
   
9. 
   Ta’lim-tarbiya
   
10. 
    Dialog
    

3. 
   topshiriq. Bolalarning maktabda ta’lim olishga tayyorligini
   

tashxislash usullariga doir ishlar tizimini yorituvchi «Ikki sahifali kundalik»ni shakllantirish
Talabalar uchun quyidagi ish qog‘ozi tavsiya etiladi:
B/B/B JADVALI - Bilaman/ Bilishni xohlayman/ Bilib oldim. 1-sahifa
Maktabgacha ta’lim tashkilotining maqsadi - 2-sahifa
Xozirgi zamon talablariga mos ravishda maktabgacha ta’lim tizimini isloh etish vazifalari –
3-Mavzu: BOLALARNI MAKTABGA TAYYORLASHDA O‘YIN FAOLIYATINING MOXIYATI
Mashg‘ulotni borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarni maktabga tayyorlashda o‘yin faoliyati mavzusi mohiyatini yoritish Ishning maqsadi: O‘yinning bolalar faoliyatidagi o‘rnini rivoj-lantirish, atrofdagilar bilan muloqotda bo‘lish malakasini
   

shakllantirishdan iborat bo‘lib, maktabgacha ta’lim yoshidagi bola-larga o‘yin usullarini o‘rgatish, muomalaga o‘rgatish ishlarini tahlil qilish, turli yoshguruhlari uchun o‘yin mashg‘ulotlarining interfaol ishlanmalarini ishlab chiqish.
Ta’lim–tarbiya tizimini takomillashtirish bevosita zamonaviy
pedagogik texnologiyalarni amaliyotga samarali joriy etish darajasi bilan bog‘liqligini inkor etib bo‘lmaydi. Pedagogik texnologiyani joriy qilishni innovatsiya jarayoni deb qa- rash mumkin. Zamonaviy axborot texnologiyaning bolalar jamoasida muvaffaqiyatli joriy qilinishi va yaxshi samara berishi bir qator omillarga bog‘liq. Maktabgacha ta’lim muas- salarida, o‘quv tizimini yangidan isloh qilish, zamonaviy texnologiyalar asosida ishlab chi- qish va
ularni amaliyotga keng jalb qilish, rivojlangan davlatlar o‘quv sistemasidagi yangiliklar va yutuqlarni o‘rganish hamda ularni
mamlakatimizda tadbiq etish hozirgi kunning muhim talablaridan biri hisoblanadi.
Kichik yoshdagi bolalar o‘yin faoliyatining metodik masalalari mavzusi mohiyatini yoritish.
№ Ta’riflar № Tushunchalar
... 1pedagogning individual uslubiga muvofiq tanlanadi A texnologik vositalari
... 2teskari aloqa (pedagog va bolalar o‘rtasidagi) ko‘lami, rivojlantirish hamda barcha omillar samaradorligiga bog‘liq V texnologik boshqaruv, vosita, axborot, ijtimoiy- psix- ologik muhit 3ta’limning ... bolalarning individual xususiyat-lariga bog‘liq holda tanlanadi S Ta’lim jarayoni4Ta’ im jarayonining samaradorligini ta’minlanadi D Ta’lim sifati Javob:
1- 2- 3- 4-
1-S 2-D 3-A 4-V

2. 
   topshiriq: Kichik yoshdagi bolalar o‘yin faoliyatining metodik masalalari mavzusi yuzasidan blits-so‘rov savollariga javob berish
   
3. 
   topshiriq: Bolalarni maktabgatayyorlashda o‘yin faoliyatinig moxiyati yuzasidan o‘tkaziladigan «Muammoli vaziyat»
   

«Muammoli vaziyat» metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Ta’lim beruvchi mavzu bo‘yicha muammoli vaziyatni tanlaydi, maqsad va vazifalarni aniqlaydi. Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarga muammoni bayon qiladi.
   
2. 
   Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarni topshiriqning maqsad, vazifalari va shartlari bilan tanishtiradi.
   
3. 
   Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarni kichik guruhlarga ajratadi.
   
4. 
   Kichik guruhlar berilgan muammoli vaziyatni o‘rganadilar. Muammoning kelib chiqish sabablarini aniqlaydilar va har bir guruh taqdimot qiladi. Barcha taqdimotdan so‘ng bir xil fikrlar jamlanadi.
   
5. 
   Bu bosqichda berilgan vaqt mobaynida muammoning oqibatlari
   

to‘g‘risida fikr-mulohazalarini taqdimot qiladilar. Taqdimotdan so‘ng bir xil fikrlar jamla- nadi.

6. 
   Muammoni echishning turli imkoniyatlarini muhokama qiladilar, ularni tahlil qiladilar. Muammoli vaziyatni echish yo‘llarini ishlab
   

chiqadilar.

7. 
   Kichik guruhlar muammoli vaziyatning echimi bo‘yicha taqdimot qiladilar va o‘z variantlarini taklif etadilar.
   
8. 
   Barcha taqdimotdan so‘ng bir xil echimlar jamlanadi. Guruh ta’lim
   

beruvchi bilan birgalikda muammoli vaziyatni echish yo‘llarining eng maqbul variantlarini tanlab oladi.
Blits-so‘rov:

1. 
   Ilk yoshdagi bolalar o‘yin faoliyatini tarbiyalash ” –
   
2. 
   Kichik yoshdagi bolalar o‘yin faoliyati mazmuni” –
   
3. 
   O‘rta yoshdagi bolalar o‘yin faoliyati mazmuni –
   

4. 
   Mavzu: BOLALARNI MAKTAB TA’LIMIGA TAYYORLASHDA MTT, OILA VA MAKTABNING XAMKORLIGI
   

Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: «Oila» tushunchasi va uning mohiyatini.«VENN diagrammasi»da bajarish Venn diagrammasi- 2 va 3 jihatlarni hamda umumiy tomonlarini solishtirish yoki taqqoslash yoki qarama-qarshi qo‘yish uchun qo‘llaniladi. Tizimli fikrlash, solishtirish, taqqoslash, tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
   

Talabalar:

1. 
   kichik gurhlarda Venn diagrammasini tuzadilar va kesishmaydigan joylarida rivojlangan davlatlar ta’lim tizimiga oid fikrlarini oydinlashtirib olib, to‘ldiradilar;
   
2. 
   juftliklarga birlashadilar, o‘zlarining diagrammalarini taqqoslaydilar va to‘ldiradilar;
   
3. 
   doiralarning kesishuvchi joyida ikki doira uchun umumiy bo‘lgan fikrlar ro‘yxatini tuzadi;
   
4. 
   ish natijalarining taqdimoti.
   

«Oila» tushunchasi va uni rivojlantirish vazifalarini «VENN diagrammasi»da to‘ldiring

2. 
   topshiriq: Oilaning bolani maktabga tayyorlashda o‘rni o‘rganishda «Aqliy hujum» metodidan foydalanish
   

Metodning maqsadi: biror muammo bo‘yicha ta’lim oluvchilar tomonidan bildirilgan erkin fikr va mulohazalarni to‘plab, ular orqali ma’lum bir echimga kelinadigan metoddir.
«Aqliy hujum» metodining yozma va og‘zaki shakllari mavjud. Og‘zaki shaklida ta’lim beruvchi tomonidan berilgan savolga ta’lim oluvchilarning har biri o‘z fikrini og‘zaki bild- iradi. Ta’lim oluvchilar o‘z javoblarini aniq va qisqa tarzda bayon etadilar. YOzma shaklida esa berilgan savolga ta’lim oluvchilar o‘z javoblarini qog‘oz kartochkalarga qisqa va barchaga ko‘rinarli tarzda yozadilar. Javoblar doskaga (magnitlar yordamida) yoki
«pinbord» doskasiga (ignalar yordamida) mahkamlanadi. «Aqliy “Oila”tushunchasi
“Oila”mohiyati “Oila” vazifalari
hujum» metodining yozma shaklida javoblarni ma’lum belgilar bo‘yicha guruhlab chiqish imkoniyati mavjuddir. Ushbu metod to‘g‘ri va ijobiy
qo‘llanilganda shaxsni erkin, ijodiy va nostandart fikrlashga urgatadi. «Aqliy hujum» metodidan foydalanilganda ta’lim oluv-chilarning barchasini jalb etish imkoniyati bo‘ladi, shu jumladan ta’lim oluvchi-larda muloqot qilish va munozara olib borish madaniyati
shakllanadi. Ta’lim oluvchilar o‘z fikrini faqat og‘zaki emas, balki yozma ravishda bayon etish mahorati, mantiqiy va tizimli fikr yuritish ko‘nikmasi rivojlanadi. Bildirilgan fikrlar baholanmasligi ta’lim oluvchilarda turli g‘oyalar shakllanishiga olib keladi.Bu metod ta’lim oluvchilarda ijodiy tafakkurni rivojlantirish uchun xizmat qiladi. «Aqliy hujum» metodi ta’lim beruvchi tomonidan qo‘yilgan maqsadga qarab amalga oshiriladi:

1. 
   Ta’lim oluvchilarning boshlang‘ich bilimlarini aniqlash maqsad qilib qo‘yilganda, bu metod darsning mavzuga kirish qismida amalga oshiriladi.
   
2. 
   Mavzuni takrorlash yoki bir mavzuni keyingi mavzu bilan bog‘lash maqsad qilib qo‘yilganda - yangi mavzuga o‘tish qismida amalga oshiriladi.
   
3. 
   O‘tilgan mavzuni mustahkamlash maqsad qilib qo‘yilganda - mavzudan so‘ng, darsning mustahkamlash qismida amalga oshiriladi.
   

«Aqliy hujum» metodini qo‘llashdagi asosiy qoidalar:
Bildirilgan fikr - g‘oyalar muhokama qilinmaydi va baholanmaydi.
Bildirilgan har qanday fikr-g‘oyalar, ular hatto to‘g‘ri bo‘lmasa ham inobatga olinadi.
Har bir ta’lim oluvchi qatnashishi shart.
«Aqliy hujum» metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:
ta’lim oluvchilarga savol tashlanadi va ularga shu savol bo‘yicha o‘z javoblarini (fikr, g‘oya va mulohaza) bildirishlarini so‘raladi;
ta’lim oluvchilar savol bo‘yicha o‘z fikr-mulohazalarini bildirishadi; ta’lim oluvchilarning fikr-g‘oyalari (magnitofonga, videotasmaga,
rangli qog‘ozlarga yoki doskaga) to‘planadi;
fikr-g‘oyalar ma’lum belgilar bo‘yicha guruhlanadi;
yuqorida qo‘yilgan savolga aniq va to‘g‘ri javob tanlab olinadi.
«Aqliy hujum» metodining afzalliklari:
Muammoli savol beriladi. Fikr va g‘oyalar eshitiladi va jamlab
boriladi. Fikr va g‘oyalar guruhlanadi. Aniq va to‘g‘ri javob tanlab olinadi:
natijalar baholanmasligi ta’lim oluvchilarda turli fikr- g‘oyalarning shakllanishiga olib keladi;
ta’lim oluvchilarning barchasi ishtirok etadi; fikr-g‘oyalar vizuallashtirilib boradi;
ta’lim oluvchilarning boshlang‘ich bilimlarini tekshirib ko‘rish imkoniyati mavjud;
ta’lim oluvchilarda mavzuga qiziqish uyg‘otadi.
«Aqliy hujum» metodining kamchiliklari:
ta’lim beruvchi tomonidan savolni to‘g‘ri qo‘ya olmaslik; ta’lim beruvchidan yuqori darajada eshitish qobiliyatining talab
etilishi.
Munosabat: bolalarga yorqin emotsional munosabatlar, tasvirlangan
voqealar va qaxramonlarga faol ko‘maklashish xamda ular xaqida qayg‘urish xosdir. Bo- lalar kitob, she’r va xalq qo‘shiqlari bilan takroran uchrashishga intiladilar. Ular dono fikr, xazil, qofiyadosh so‘zlardan zavqlanadilar va ularni esda saqlab qolishni xamda o‘z nutqida qo‘llashni xoxlaydilar.

3. 
   topshiriq: MTTning oila bilan ishlash shakllari. Mavzu: «Oila».
   

Maqsad: Voqeani, tasvirlashda vaqtni to‘g‘ri ifodalash, oila bilan
ishlashni o‘rgatish Vazifalar:
«Oila» mavzusida ijodiy faoliyatni faollashtirish;
voqea-hodisalarning muhim belgilarini ajratishga, xodisalarni solishtirishga va umumlashtirishga ularni ifodalash uchun riallikka asoslanishga o‘rgatish;
MTTning oila bilan ishlash ko‘nikmalarini shakllantirish; MTTning oila bilan ishlash malakalarni to‘g‘ri qo‘llash.
Kutilayotgan natijalar:
voqeani tasvirlashda oila muxitini aniqlashni o‘rganadilar; riallik asosida to‘g‘ri tasvirlashga intiladi;
«Oila» mavzusida ijodiy faoliyat faollashadi;
voqea-hodisalarning muhim belgilarini ajratishga, xodisalarni solishtirishga va umumlashtirishga ularni ifodalash uchun riallikka asoslanishga o‘rganadilar;
MTTning oila bilan ishlash shakllari mo‘ljallangan interfaol usullar:
Aqliy hujum. Qisqa hikoya. Savol- javob.
Tetiklashtiruvchi mashqlar.
Borishi. Bugun biz oila haqida hikoya tuzamiz. Oila tarkibi qanday bo‘ladi. Har bir oila a’zolarning oiladagi o‘rni qanday bo‘ladi?

1. 
   oila a’zolari oily ma’lumotliy, o‘iqmishli farzandlar tarbiyasiga
   

berfarq bo‘lmagan oilani qanday atash mumkin? (Ziyoli oila, na’munaliy oila);

2. 
   oila a’zolari o‘rta ma’lumotliy, farzandlar tarbiyasiga qisman berfarq oilani qanday atash mumkin? (O‘rta oila, qoniqarli oila);
   

d) Oilada ota onaning farzand tarbiyasidagi o‘rni qanday bo‘ladi? (oilani na’munaviy oila bo‘lishida yuksak o‘rni egallaydi, farzandni kelajakda komil inson bo‘lishida o‘z natijasini ko‘rsatadi);
s) Oilaning jamiyatdagi o‘rni qanday? U jamiyat taraqqiyotiga qanday xissa qo‘shadi?
2-topshiriq: Ta’limga oid «Tushunchalar tahlili»
Tushunchalar Mazmuni Ta’lim Tarbiya Muassasa Mazmun Munosabat Rivojlantirish Moslashuv Ijodkor MadaniyatPedagog Hamkorlik
5- Mavzu: MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI MAKTAB TA’LIMIGA JISMONIY JIHATDAN TAYYORLASH
Mashg‘ulotninig borishi:

1. 
   topshiriq: Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash muammolari.
   

Kichik guruhlarda Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’li-miga jismoniy jihatdan tayyorlash muammolarini yorituvchi «Ikki sahifali kundalik»ni shakllantirish
Talabalar uchun quyidagi ish qog‘ozi tavsiya etiladi:

2. 
   topshiriq: Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash usullari.
   

BBB JADVALI - Bilaman/ Bilishni xohlayman/ Bilib oldim.
Mavzu savoli Bilaman Bildim Bilishni xohlayman
1. Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash haqida qaysi olimlarning fikrlarni bilasiz?

2. 
   Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash usullari
   

3. 
   Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash uchun pedagog tomonidan qilinishi kerak bo‘lgan ishlar
   
4. 
   Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash ni ahamiyati 5 Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab
   

ta’limiga jismoniy jihatdan 1-sahifa Bolaning ijtimoiy va shaxs sifatida shakllanishida di- alogning maqsadi - 2- sahifa Hozirgi zamon talablariga mos maktabgacha ta’lim tash- kilotlarida bolaning ijtimoiy va shaxs sifatida shakllanishi vazifalari –
tayyorlash da umumiy tavsifi 6 Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlash ning mazmuni va mohiyati

3. 
   topshiriq: Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyor- lashning nazari asoslarini «Qaror qabul qilish texnologiyasi» grafik organayzeri yordamida bahs-munozara tashkil etish.
   

Tinglovchilarga quyidagi ish qog‘ozi taqdim etiladi:
Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlashning nazariy asoslarini

1. 
   g‘oya
   

Maktabgacha ta’lim tashkilotlari bolalarni maktab ta’limiga
tayyorlashda sog‘lom turmush tarzini shakllantirishningnazariy asoslarini o‘rgatish mum- kin

2. 
   g‘oya
   

Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga jismoniy jihatdan tayyorlashning nazariy asoslarini o‘rganishga ega bo‘lishda bir qancha qiyinchiliklarga duch kelinadi

3. 
   g‘oya
   

Ta’lim jarayonning barcha ishtirokchilari bilan hamkorlik munosa-batlarini ro‘yobga chiqarish mumkin, agarda
... QAROR
6-Mavzu: BOLALARNING MAKTABTA’LIMI TAYYORLASHDA NUTKINI RIVOJLANTIRISH VA SAVODGA URGATISH
Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarni to‘g‘ri talaffuzga o‘rgatishning mazmuni va mohiyatini Hozirgi kunda mashg‘ulot jarayonlarida pedagogik
   

texnologiyalarning «Aqliy hujum», «Klaster» metodi, va boshqa usullaridan keng foyda- lanib kelinmoqda. Bolaning ruhiy kamo-lotining ko‘p jihatlari nutq bilan bog‘liq ravishda rivojlanadi. CHunki, bola muloqotga kirishishi ya’ni tengdoshlari va kattalar bilan bo‘ladi- gan muloqotlari jarayonida juda ko‘plab ma’lumotlarga ega bo‘ladi va o‘zining ruhiyatini keyingi rivojlanish bosqichiga ko‘tarib boradi.
SHuning uchun, bola hayotining dastlabki birinchi oyidan tarbiya faqat uni parvarish qilish bilan chegaralanmasligi kerak. Bolaning ilk yosh davridan eshitish qobiliyatini tarbiyalash, shuningdek, bolaning emotsional sohasi – jilmayish, kulish, va ovoz tonini uyg‘otish lo- zim. Bularning hammasi birgalikda bolalar nutqini rivojlantirishga xizmat qiladi.
TARMOQLAR» METODI (KLASTER)
Fikrlarni tarmoqlash quyidagicha tashkil etiladi:

1. 
   Xayolga kelgan har qanday fikr ketma-ket yoziladi.
   
2. 
   Fikrlar tugamaguncha yozishda davom ettirish kerak, fikrlar tugab qolsa, u holda yangi fikr kelguncha biron rasm chizib turing.
   
3. 
   Iloji boricha fikrlarning ketma-ketligi va o‘zaro bog‘liqligini ko‘paytirishga intiling.
   
4. 
   So‘zlar ketma- ketligi faqat «nima?» degan so‘rog‘iga javob berishi lozim.
   

Ushbu metod yakka, kichik guruh, jamoa bilan ishlashda qo‘llanishi
mumkin. Guruh holatida qo‘llanilishi guruhlar fikrini to‘plash va ularni bir tizmdagi quril- maga keltirish mumkin.
«Tarmoqlash» metodidan foydalanish. Talaffuz

2. 
   topshiriq: Nutq o‘stirish nazariyasi va metodikasi fanining vazifalarini «Tushunchalar tahlili» uslubida to‘ldiring
   

«Tushunchalar tahlili» metodi
Metodning maqsadi: mazkur metod tinglovchilarni mavzu bo‘yicha tayanch tushun- chalarni o‘zlashtirish darajasini aniqlash, o‘z bilim larini mustaqil ravishda tekshirish, baholash, shuningdek, yangi mavzu bo‘yicha dastlabki bilimlar darajasini tashxis qilish maqsadida qo‘llaniladi.
Metodni amalga oshirish tartibi:
o tinglovchilar mashg‘ulot qoidalari bilan tanishtiriladi;
o tinglovchilarga mavzuga yoki bobga tegishli bo‘lgan so‘zlar, tushuncha-lar nomi tushiril- gan tarqatmalar beriladi (individual yoki guruhli tartibda);
o tinglovchilar mazkur tushunchalar qanday ma’no anglatishi, qachon, qanday holatlarda qo‘llanilishi haqida yozma ma’lumot beradilar;
o belgilangan vaqt yakuniga etgach pedagog berilgan tushunchalarning to‘g‘ri va to‘liq izohini o‘qib eshittiradi yoki slayd orqali namoyish etadi;
-har bir ishtirokchi berilgan to‘g‘ri javoblar bilan o‘zining shaxsiy
munosabatini taqqoslaydi, farqlarini aniqlaydi va o‘z bilim darajasini tekshirib, baholaydi. TUSHUNCHALAR MAZMUNI
Lug‘at ishi Grammatika Ravon nutq Dialogik nutq Monologik Nutq o‘stirish jarayoni Tovush madaniyati Tovushlarni to‘g‘ri talaffuz etish
7-Mavzu: BOLALARNING MAKTAB TA’LIMIGA TAYYORGAR-LIGINING AQLIY RIVOJLANTIRISHNING AXAMIYATI
Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarning maktab ta’limiga tayyorgarligining aqliy rivojlantirishning axamiyati.
   

2. 
   x 4 texnologiyasi
   

Ushbu texnologiya orqali biron bir mavzuni yoki atamani har tomonlama
hususiyatlarni guruhlar orqali ma’lum vaqt ichida mohiyatini yoriti-ladi. Bunda to‘rtta guruh mavzuga doir uchtadan fikr yozadi. Jami fikr-lar o‘n ikkita chiqishi kerak. SHunisi muhimki guruhlar bir-birini fikrini takroran yozmasligi kerak.
Maqsadi: Ushbu texnologiya orqali ishtirokchilarning xarakter tomonlari, ichki kechinmalarini ham ko‘rishimiz mumkin.texnologiyani
qo‘llaganda guruhlarni faollikka, aqliy hujumni faolligiga, man-tiqiy fikrga, savodxon- likka dunyoqarashni kengayishiga o‘zgalar fikrini hurmat qilishga erishiladi.
Xulosa: 3x4 texnologiyasini yangi mavzuni bayon etishda mustahkamlash-da, uyga vazi- fani so‘rashda qo‘llashimiz mumkin.
«Kichik guruhlarda ishlash» metodining tuzilmasi
«Kichik guruhlarda ishlash» metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Faoliyat yo‘nalishi aniqlanadi. Mavzu bo‘yicha bir-biriga bog‘liq bo‘lgan masalalar belgilanadi.
   
2. 
   Kichik guruhlar belgilanadi. Ta’lim oluvchilar guruhlarga 3-6 kishidan bo‘linishlari mumkin.
   
3. 
   Kichik guruhlar topshiriqni bajarishga kirishadilar.
   
4. 
   Ta’lim beruvchi tomonidan aniq ko‘rsatmalar beriladi va yo‘naltirib turiladi.
   
5. 
   Kichik guruhlar taqdimot qiladilar.
   
6. 
   Bajarilgan topshiriqlar muhokama va tahlil qilinadi.
   
7. 
   Kichik guruhlar baholanadi.
   

«Kichik guruhlarda ishlash» metodining afzalligi: o‘qitish mazmunini yaxshi o‘zlashtirishga olib keladi;
muloqotga kirishish ko‘nikmasining takomillashishiga olib keladi; vaqtni tejash imkoniyati mavjud;
barcha ta’lim oluvchilar jalb etiladi;


o‘z-o‘zini va guruhlararo baholash imkoniyati mavjud bo‘ladi.
«Kichik guruhlarda ishlash» metodining kamchiliklari:
ba’zi kichik guruhlarda kuchsiz ta’lim oluvchilar bo‘lganligi sababli kuchli ta’lim oluvchilarning ham past baho olish ehtimoli bor;
barcha ta’lim oluvchilarni nazorat qilish imkoniyati past bo‘ladi; guruhlararo o‘zaro salbiy raqobatlar paydo bo‘lib qolishi mumkin; guruh ichida o‘zaro nizo paydo bo‘lishi mumkin.

2. 
   topshiriq: Aqliy rivojlantirish ko‘nikmalarni shakllantirishda (Rezyume, Veer) metodi Metodning maqsadi: Bu metod murakkab, ko‘ptarmoqli, mumkin qadar,
   

muammoli xarakteridagi mavzularni o‘rganishga qaratilgan. Metodning ohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli tarmoqlari bo‘yicha bir xil axborot beriladi va ayni paytda, ularning har biri alohida aspektlarda muhokama etiladi. Masalan, muammo ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik, fazilat va kamchiliklari, foyda va zararlari bo‘yicha o‘rganiladi. Bu interfaol metod tanqidiy, tahliliy, aniq mantiqiy fikrlashni muvaffaqiyatli rivojlanti-rishga hamda ta’lim oluvchilarning mustaqil g‘oyalari, fikrlarini yozma va og‘zaki shaklda tizimli bayon etish, himoya qilishga imkoniyat yaratadi. «Xulosalash» metodidan ma’ruza mashg‘ulotlarida individual va juftliklardagi ish shaklida, amaliy va seminar mashg‘ulotlarida kichik guruhlardagi ish shaklida mavzu yuzasidan bilimlarni mustah- kamlash, tahlili qilish va taqqoslash maqsadida foydalanish mumkin.
Namuna: Aqliy rivojlantirish ko‘nikmalarni shakllantirish usullari va yo‘llari
Maktabgacha ta’lim yoshdagi bolalarning aqliy rivojlantirish ko‘nik-malarni shakllantirishning eng muhim shartlari psixologik-peda-gogik nazariyani egal-lash o‘z g‘oyalarini yagona umumiy qilib jamlash yangilikni joriy qilish afzalligi kamchiligi afzal- ligi kamchiligi afzalligi kamchiligi
Xulosa: Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida maktabgacha ta’lim-tarbiya tizimini takomil- lashtirish va isloh etishning eng muhim shartlarini amalga oshirish
Metodni amalga oshirish tartibi:
trener-o‘qituvchi ishtirokchilarni 5-6 kishidan iborat kichik guruhlar-ga ajratadi; trening maqsadi, shartlari va tartibi bilan ishtirok-chilarni tanishtirgach, har bir guruhga umumiy muammoni tahlil qili-nishi zarur bo‘lgan qismlari tushirilgan tarqatma materiallarni tar- qatadi; har bir guruh o‘ziga berilgan muammoni atroflicha tahlil ilib, o‘z mulohazalarini tavsiya etilayotgan sxema bo‘yicha tarqatmaga yozma bayon qiladi; navbatdagi bosqichda barcha guruhlar o‘z taqdimotlarini o‘tkazadilar. SHundan so‘ng, trener tomonidan tahlil- larumumlashtiri-ladi, zaruriy axborotlr bilan to‘ldiriladi va mavzu yakunlanadi.
8- Mavzu: BOLALARNING MAKTAB TA’LIMIGA TAYYORLASHDA IJTIMOIY-PSIXOLOGIK TAYYORGARLIGI
Mashg‘ulotning borishi:

1. 
   topshiriq: Bolalarning maktab ta’limiga tayyorlashda ijtimoiy- psixologik tayyorgarligini olib borish vazifasini «XULOSALASH» metodidan foydalanish.
   

Metodning maqsadi: Bu metod murakkab, ko‘ptarmoqli, mumkin qadar, muammoli xarakteridagi mavzularni o‘rganishga qaratilgan.m etodning
mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli tarmoqlari bo‘yicha bir xil axborot ber- iladi va ayni paytda, ularning har biri alohida aspektlarda muhokama etiladi. Masalan, muammo ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik, fazilat va kamchiliklari, foyda va zararlari bo‘yicha o‘rganiladi. Bu interfaol metod tanqidiy, tahliliy, aniq mantiqiy fikrlashni muvaf- faqiyatli rivojlantirishga hamda tinglovchilarning mustaqil g‘oyalari, fikrlarini yozma va og‘zaki shaklda tizimli bayon etish, himoya qilishga imkoniyat yaratadi. «Xulosalash» metodidan ma’ruza mashg‘ulotlarida individual va juftliklardagi ish shaklida, amaliy vaseminar mashg‘ulotlarida kichik guruhlardagi ish shaklida mavzu yuzasidan bilimlarni mustah-kamlash, tahlili qilish va taqqoslash maqsadida foydalanish mumkin.
Metodni amalga oshirish tartibi:
pedagog ishtirokchilarni 5-6 kishidan iborat kichik guruhlarga ajratadi;
trening maqsadi, shartlari va tartibi bilan ishtirokchilarnitanish-tirgach, har bir guruhga umumiy muammoni tahlil qilinishi zarur bo‘lgan qismlari tushirilgan tarqatma material- larni tarqatadi;
har bir guruh o‘ziga berilgan muammoni atroflicha tahlil qilib,
o‘z mulohazalarini tavsiya etilayotgan sxema bo‘yicha tarqatmaga yozma bayon qiladi;
navbatdagi bosqichda barcha guruhlar o‘z taqdimotlarini o‘tkazadilar.
SHundan so‘ng, pedagog tomonidan tahlillar umumlashtiriladi, zaruriy
axborotlar bilan to‘ldiriladi va mavzu yakunlanadi.

2. 
   topshiriq: Ijtimoiy-psixologik tayyorgarligini «SWOT-tahlil» metodida ishlash.
   

«SWOT-tahlil» metodi.
Metodning maqsadi: mavjud nazariy bilimlar va amaliy tajriba-larni tahlil qilish, taqqoslash orqali muammoni hal etish yo‘llarni topishga, bilimlarni mustahkamlash, tak- rorlash, baholashga, mustaqil, tanqidiy fikrlashni, nostandart tafakkurni shakllantirishga xizmat qiladi.
Namuna: Ijtimoiy-psixologik tayyorgarligini SWOT tahlilini ushbu jadvalga tushiring. Maktabgacha yoshdagi bolalarni ijtimoiy-psixologik tayyorgarlik ishini olib borishning kuchli tomonlari YAngi dasturlar asosida maktabgacha yoshdagi bolalarni ijtimoiy-psix- ologik tayyorgarlik oshirish.
W
ijtimoiy-psixologik tayyorgarlikning kuchsiz tomonlari Dasturdan moxirona foydalana olishi.
O
Maktabgacha ta’lim muassasining umumiy tavsifi (ichki) Mazmuni T To‘siqlar (tashqi) Mohiyati.
«Xulosalash» Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyalanuvchilarini yangi dasturlar asosida ta’lim-tarbiya berishga tayyorlash.
9- Mavzu: BOLALARNING MAKTAB TA’LIMIGA TAYYORLASHDA IJODKORLIGINI RIVOJLANTIRISH
Mashg‘ulotning borishi
1- topshiriq: Bolalarning maktab ta’limiga tayyorlashda ijodkorligini rivojlantirishda «INSERT» USULI
Samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi
hisoblanib, mustaqil o‘qib o‘rganishga yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi.Uni o‘qib chiqib «V»; «+»; «-»;
«?» belgilar orqali o‘z fikrini ifodalaydi. (V)- Men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+)- YAngi ma’lumot
(-)-Men bilgan narsaga zid.
(?)-Meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.
«Insert» usuli jadvali Tushunchalar V + - ?
Bolalarning maktab ta’limiga tayyorlashda ijodkorligini rivojlantirish ahamiyati Bolalarn- ing maktab ta’limiga tayyorlashda ijodkorligini rivoj-lantirish mazmunini Bolalarning maktab ta’limiga tayyorlashda
ijodkorligini rivojlantirish mazmunini bilan tanishtirish 2- topshiriq: Bolalarning maktab ta’limiga tayyorlashda
ijodkorligini rivojlantirishni «Nima uchun?» texnikasida tayyorlash.
«Nima uchun?» texnikasining sxemadagi ko‘rinishi
«Nima uchun?» texnikasi sxemasini tuzish qoidalari 1.Mulohazalarning sxematik ko‘rinishi qanday bo‘lishini o‘zingiz hal etasiz.
2.Har bir strelka fikr yo‘nalishini ko‘rsatishi lozim.
Sabab Sabab Sabab
Sabab Sabab Muammo