Risklarni baholash usullari


Download 78.37 Kb.
Pdf ko'rish
Sana18.02.2023
Hajmi78.37 Kb.
#1212591
Bog'liq
ьь



Risklarni baholash usullari
1 Risk- potensial foyda yoki zaraz bo’lib, umumiy holda har qanday vaziyatga biror 
hodisani yuzaga kelish ehtimoli qo’shilsa, unda risk paydo bo’ladi. Risk – bu 
noaniqlikning maqsadga ta’siri.
Iхtiyoriy mеtоdikаdа risklаrni idеntifikаtsiya qilish lоzim, ulаrning to’ldiruvchilаri – 
vаriаntlаri sifаtidа (tаhdidlаr vа zaifliklаr).
Risklаr qiymаtlаrining bаhоsi qаrаlmаydi, u tаyanch dаrаjа mеtоdikаsining bа’zi 
turlаri uchun mаqbul. Risklаr sinflаrining ro’yhаti bir qаtоr bоshqаrmаlаrdа mаvjud, 
spеtsiаlizаtsiyalаshgаn risklаrni tаhlil qilish DT(dаsturiy tа’minоt). Risklаrni 
bаhоlаshdа quyidаgi tоmоnlаr(аspеktlаr, jihаtlаr)ni qаrаb chiqish tаvsiya etilаdi: 
– risklаrni o’lchаsh mumkin bo’lgаn, shkаlаlаr vа kritеriyalаr; 
– hоdisаlаrning ehtimоlliklаr bаhоsini;
– risklаrni o’lchаsh tехnоlоgiyasi. 
2. O’zbekistonda tashkilotlarda axborot xavfsizligi yaxshi darajada yo’lga 
qoyilmagan. Kun ora qaysidir tashkilotning veb-sayti buzilib kiriladi. Shuning uchun 
O’zbekistonda kiberxavfsizlikka yaxshiroq e’tibor berish kerak. 
Risk bu -ichki yoki tashqi majburiyatlar natijasida tahdid yoki hodisalarni
Yuzaga kelishi yo’qotilishi yoki boshqa salibiy ta’sir etishi mumkin bo’lgan voqea.
Risk- bu manbaga zarar keltiradigan ichki yoki tanqi zaiflik ta’sirida tahdid qilish 
ehyimoli.
Risk bu-voqea sodir bo’lishi ehtimoli va ushbu hodisaning axborot texnologiyalari 
aktivlariga ta’siri. Risk ,tahdid,zaiflik va ta’sir o’rtasidagi bog’lanish quydagicha:
RISK=Tahdid*Zaiflik*Ta’sir
Hoodisaning axborot aktiviga ta’siri bu -aktivdagi yoki manfaatdor tomonlar uchun 
aktivning qiymatidagi zaiflikning natijasi.
AT riski quydagicha kengaytirish mumkin: 
RISK=Tahdid*Zaiflik*Aktiv qiymati.Risk quydagi ikki faktorning 
mujassamlashganidir:
• Zararli hodisani yuzaga keltirish ehtimoli
• Zararli hodisaning oqibatlari.
Xavf tahlili davomida xavf darajasi quydagi ko’rsatkichlar bo’yicha hisoblanadi
Resurs qiymati
• Bog’langan tahdidlarni hisobga olgan holda turli xil resurslarning xavf darajasi
• Resurslarning saqlanish zaifligi
• Risklarni boshqarish xavsizligi aniqlash,tahlil qilish
• Qabul qilinishi mumkin bulgan bo’lmagan xaflarni kamaytirish uchun iqtisodiy 
maqsadda muvofiq bo’gan himoya choralarini aniqlash
• Muayyan korxonaning axborot xavsizlik tizimini tahlil qilish (mavjud axborotni 
himoya qilishvositalari va usullarini ko’rib chiqish ).
• Mavjud xavsizlik tizimining xafini baholashni amalga oshiring natijalarini jadvalag 
kiriting
Risklarni baholash usullari 
1. Risk- potensial foyda yoki zaraz bo’lib, umumiy holda har qanday vaziyatga biror 
hodisani yuzaga 
kelish ehtimoli qo’shilsa, unda risk paydo bo’ladi. Risk – bu noaniqlikning maqsadga 
ta’siri. 
Iхtiyoriy mеtоdikаdа risklаrni idеntifikаtsiya qilish lоzim, ulаrning to’ldiruvchilаri – 
vаriаntlаri sifаtidа 


(tаhdidlаr vа zaifliklаr). Risklаr qiymаtlаrining bаhоsi qаrаlmаydi, u tаyanch dаrаjа 
mеtоdikаsining 
bа’zi turlаri uchun mаqbul. Risklаr sinflаrining ro’yhаti bir qаtоr bоshqаrmаlаrdа 
mаvjud, 
spеtsiаlizаtsiyalаshgаn risklаrni tаhlil qilish DT(dаsturiy tа’minоt). 
Risklаrni bаhоlаshdа quyidаgi tоmоnlаr(аspеktlаr, jihаtlаr)ni qаrаb chiqish tаvsiya 
etilаdi: 
– 
risklаrni o’lchаsh mumkin bo’lgаn, shkаlаlаr vа kritеriyalаr; 
– 
hоdisаlаrning ehtimоlliklаr bаhоsini; 
– 
risklаrni o’lchаsh tехnоlоgiyasi. 
2. O’zbekistonda tashkilotlarda axborot xavfsizligi yaxshi darajada yo’lga 
qoyilmagan. Kun ora qaysidir 
tashkilotning veb-sayti buzilib kiriladi. Shuning uchun O’zbekistonda 
kiberxavfsizlikka yaxshiroq 
e’tibor berish kerak. 
Xulosa
Уровэн риска bo’limidan kurinib turibdiki 
Ba’zi bir dasturlar qizil darajada risk xafi yuqori daraja ,qizilni xavfisligini 6 ball 
bilan baholanadi.
Google Chrome Yandex programmalarida risk sariq ,o’rta daraja xavfliligi fanda 4 
bilan baholanadi.
Kompyuterda qolgan dasturlar esa Yashil yani past xavfi mavjud emas :AIMP, 
expler.ex, EST NOD 32 Antivirusi , Microsoft Office ,Teligram Desktop , va 
boshqalar.Yashil rangdagilar esa xavfli darajasi 2 ball bo’ladi:
Risk yuqori bo’lgan fayllar va programmalari Karatin orqali cheklov quyishimiz 
mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.
https://www.anvir.net
 
 
2.
https://hozir.org
 
 
3. 
https://studfile.net


Download 78.37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling