Risklarni baholash usullari

SH.K dan shaxsiy ma’lumotlarning o’g’rilanishi

Kombinatsiyali maxfiy kod yo’qligi

Maxsus dastur yordamida yashirish

Ba’zi ruxsatlarni bekor qilish

Parol yo’qligi

Ma’lumotlar ochiq holda turganligi

Foydalanuvchiga beriladigan ruxsatlar

Yaxshi mutaxasis

Rezerv kopiya saqlash

Adminstrator tizimini joriy qilish

Begona odam maxfiy kod qoyishi

Malumot o’zgartilishi mumkin

Sh.K ni administrator kabi ishlata olishi

Oldini olish

kamaytirish

Sabab

Oqibati

1-rasm. “Galstuk-babochka” diagrammasiga misol

Tahdidlar	Oqibatlar (Aktiv bahosi) (b)	Tahdidlarning yuzaga kelish ehtimolligi (c)	Risk o’lchovi (d)	Tahdidlarni ranjirlash (c)
Tahdid A	4	2	8	3
Tahdid B	3	4	12	2
Tahdid C	5	3	15	1

Tahdid A- Begona odam Sh.K ga maxfiy kod qo’yishi

Tahdid B- Admistrator kabi ishlata olishi

Tahdid C- Ma’lumotlarni ozgartirishi, yo’q qilishi.

Nosozliklarni tahlil qilish

Nosozliklarni tahlil qilish usuli nomaqbul hodisaga olib keladigan omillarni aniqlash va tahlil qilish uchun foydalaniladi. O'rganilgan omillar ular yuzaga kelishi mumkin bo'lgan ketma-ketlikda joylashtiriladi va mantiqiy bog'liqdir.Ushbu omillar turli xil uskunalarning ishlamay qolishi bog'liq hodisalar bo'lishi mumkin, masalan, kompyuter dasturiy ta'minoti xodimlarning xatolari yoki boshqa hodisaga ko’ra ishdan chiqdi.

Ushbu usulni qo'llash o'rganilayotgan tizimni, uning qanday muvaffaqiyatsizlikka uchrashini va istalmagan hodisaga nima olib kelishi mumkinligini yaxshi bilishni talab qiladi.Nosozliklarni tahlil qilish usuliining batafsil diagrammasini yaratish juda foydali bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, o'rganilayotgan salbiy voqea ehtimolini hisoblash imkonini beradi. Bu nosozliklar daraxtida tasvirlangan barcha hodisalar ehtimoli haqida ma'lumotni talab qiladi.

Ushbu usulni amalga oshirishni quyidagi bosqichlarni ajratishi mumkin:

1. Tekshirilishi kerak bo'lgan yakuniy hodisani aniqlash.

2. Yakuniy voqeadan boshlab, yakuniy hodisaga olib keladigan sabablarni topish

3. Belgilangan sabablarga olib kelishi mumkin bo'lgan aniq voqealar yoki nosozliklarni aniqlash uchun ko'rsatilgan sabablarni tahlil qilish.

4. Keyingi darajadagi sabablarni izchil tahlil qilish va hokazo, hozircha tahlil noto'g'ri bo'ladi.

5. Dastlabki hodisalar ehtimolini baholash, so'ngra oxirgi voqea ehtimolini hisoblash

2-rasm. Nosozliklar daraxti tahlili diagrammasiga misol

Vazifam yakunida aytmoqchimanki yuqorida yoritib bermoqchi bo’lgan muammo va shunga o’xshash soxada tez-tez uchrab turgan muammolarga asosiy sabab soxa mutaxasislarini yetarli bilim ko’nikmaga ega emasligi deb bilaman. Bunga sabab sifatida esa soxaga qaratilayotgan e’tibor taqsinga loyiq emas deb bilaman. Bu mening aynan shu soxaning bo’lajak kadri sifatida bildirgan fikrim.

Xulosa:

Men xulosa o’rnida shuni aytmoqchimanki yuqorida yoritib bermoqchi bo’lgan muammo ya’ni “Bank serverini to’xtatilishi” kabi muammolar hozirgi kunda ham uchrab turubdi, masalan hozirgi ayni vaqtda ”Click” tizimi ishlamayapkanligi sababli ko’p odamlar pul o’tkazmalarini amalga oshira ololmayapti, chekka joyda turuvchi aholi ham bundan zarar ko’rayapti, oddiy kommunal to’lovini amalga oshirish uchun tuman markazlariga borishga majbur bo’layapti. Bunday muammolarning oldini olish uchun yaxshi mutaxassilar yetishtirib chiqarish kerak deb o’ylayman. Kelajakda bunga o’xshash muammolar bo’lmasligi uchun.