Rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkеnt axborot tеxnologiyalari univеrsitеti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKЕNT AXBOROT TЕXNOLOGIYALARI
UNIVЕRSITЕTI

AKT SOHASIDA IQTISODIYOT VA MENEJMENT

SOTIB OLISH TAMOILLARI FANIDAN

3-AMALIY ISH

BAJARDI; I. SEYTIMBETOV

TEKSHIRDI; M. PARPIEVA
SHARTI; SOTIB OLISH TAMOYILARI FANIDAN 50 TA ATAMALAR TUZISH VA XIMOYA NQILISH

1 B2B ( bu ishlab chiqarilgan maxsulotni biznesdan biznesga sotish ya’ni g’isht ishlab chiqariladigan zavodan qurilish firmalariga kata xajimdagi xishtni sotish)

2 B2C ( tadbirkordan mijozga sotish ya’ni chakana savdo)
3 C2C ( mijozdan mijozga sotish ya’ni sarafan marketing)
4 START UP ( xech kim qilmagan biznesni qilish)
5 REBRENDING ( butun brendni yoki uning tarkibiy qisimlarini butkul yoki qisman o’zgartirish)
6 REINJINIRING ( qisqa qilib aytkanda biznesni qayta qurish)
7 KPI ( bu ishchi xodimlarni bir biriga bo’lgan raqobatni oshirish va ishga bo’lgan motivatsiya desak xam bo’ladi. Bu sotkan tavariga oyligidan tashqari ulush berish degani)
8 TREND ( ya’ni vahtincha mashxurlik)
9 SOTUV SIKRIPTI ( bu mijoz bilan sotuvchining to maxsulotni sotib olgungacha bo’lgan suxbatini snariysi)
10 LID ( bu maxsulotni aniq sotib oladigan yoki sotib olish extimoli bor mijoz)
11 LID MAGNIT ( bu biron bir maxsulotni yoki xizmatni sotishdan oldin o’sha maxsulotni tekinga berish masalan; o’quv kursi 5 oy o’shani 2 xaftasini tekinga o’rgatish bu bilan mijoz maxsulotni yoki xizmatni sifatiga xolisona baxo beradi va maxsulotni yoki xizmatni butunligicha sotib oladi)
12 SMM ( social medi marketing biznesni ijtimoiy tarmoqlarda tanitish)
13 SEO ( bu maxsulotingizni qidruv tarmoqlarida google yandex va hakozo shularda maxsulotingizni oldinga chiqarib berish ya’ni raqobatchilardan oldin siznikini chiqaradi)
14 INVISTITSIYA ( bu mavjud pulni ko’paytirish misol uchun oltin ko’rinishida qo’yish yoki biron biznesga pul kirg’azish)
15 ANALIZ TAXLIL ( bozor yoki biznes jarayonlarini taxlil qilish maslan foyda yoki chiqim talab va taklif)
16 UTP ( ya’ni shior masalan; coca-cola tatib ko’r xis et)
17 ROI ( kiritilgan invistitsiyani qaytib kelishi masalan; siz 100$ kirg’zdiz va 300$ qaytdi)
18 TRIPVAYER ( maxsulotni kichik bir qismini sotish orqali maxsulotni to’liqligicha sotishga undash masalan; 2 xafta zalda shug’ulanish 100 ming so’m)
19 NEYRO MARKETING ( sotish uchun ishlatiladigan xiylalar masalan; supermarketlardagi sokin musiqalar va kerakli narsalarni oxiriga joylanishi)
20 4P ( maxsulot, narx, joy, reklama)
21 TARGET ( ijtimoiy tarmoqlarda maqsadli reklama)
22 BOZOR SEGMENTI ( maqsadli auditoriyaga bo’lingan guruxlar ular o’xshash xususiyatlarga yoki xatti xarakatlarga asoslangan)
23 STRATEGIYA ( bu tashkilot maqsadlari va ularga erishish rejalarini tavsiflovchi keng qamrovli rejadir)
24 TAKTIKA ( bu maqsadlarga erishish uchun ishlatiladigan marketing xarakatlaridir)
25 KORPARATIVV IDENTIFIKATSIYA ( visual dizayn aloqa vositalari va tomoshabinlarga brendni aniqlashga va kompaniyaning individualigini takidlashga yordam beradigan turli elementlarni o’z ichiga oladi)
26 MAQSADLI AUDITORIYA ( marketing guruxi ular maxsulot yoki xizmatni sotib olishni xoxlashlarini aniqlaganligi sababli tashkilot maqsadli odamlar guruxi)
27 XAYOTIY TSIKL ( maxsulotni tadqiq qilish sotib olish va sotib olish jarayonida o’tadigan bosqichlarni bildiradi)
28 BOZOR ( qandaydir maxsulot yoki xizmatlarning virtual yoki tabiiy aks etirilgan mavjud yoki potensial xaridorlari yoki sotuvchilari majmui)
29 BRENDING ( firma stiliva uning elementlarini ishlab chiqarish, firmani raqobatchilardan ajratib turuvchi o’ziga xos imijini yaratish)
30 M.A.T ( marketing sohasida qarorlarni ishlab chiqish va qabul qilish jarayonida foydalanuvchi ma’lumotlarni to’plash, taxlil qilish va yetkazish usullari, asbob uskunlar va xodimlar majmui)
31 LOGOTIP ( jamiyatda tan olinishi va tan olinishini oshirish uchun yuridik shaxslar korxonalar tashkilotlar va jismoniy shaxslar tomonidan foydalanadigan grafik belgi, embelema yoki belgi)
32 MARKA (tavarga maxsulotga uning tayorlovchisini aniq ko’rsatish maqsadida qo’yilgan fabrika tamg’asi firma belgisi)
34 NARX ( qiymatning pul ko’rinishida aks etirilishi istemolchilar tavarga ega bo’lishi uchun to’lashlari lozim bo’lgan pul miqdori)
35 MOTIVATSIYA ( xodimni maqsadga erishish uchun turtki desak bo’ladi)
36 RAQOBAT ( bozor munosabatlarini tartibga solish)
37 REKLAMA ( g’oya tavar xizmatlarni malum xomiy nomidan taqdim tadbiq taklif shaxsiy bo’lmagan pulli shakli)
38 SERVIS ( korxona marketing faoliyatining mashinalar asbob uskunlar va transport maxsulotlarini sotish va ekspulatsiya qilishni taminlovchi bo’limini quyi tizimi)
39 SIFAT ( tavarning muayan extiyojini qondirishqobilyatini belgilab beruvchi, qo’yilgan talablarga mos keluvchi xususiyatlar majmui)
40 TALAB ( Talab bozorda turli xil tovarlar yordamida aks ettirilgan, iste’molchilarning bir-biridan farq qiluvchi ko‘p sonli ehtiyojlaridan tarkib topuvchi, doimiy ravishda o‘zgarib turuvchi jamoatchilik ehtiyojlari majmuasini aks ettiradi)
41 TAKLIF ( muayyan vaqtda va muayyan narxlar bilan bozorga chiqarilgan va chiqarilishi mumkin bo’lgan tavarlar va xizmatlar miqdori bilan ifoda etiladi)
42 XIZMAT ( bir tomon ikkinchisiga ko’rsatishi mumkin bo’lgan faoliyat yoki ne’matlar turi)
43 PRESS-RELIZ ( gazeta va jurnallar, tele va radio redaksiyalari ularni qiziqtirayotgan ma’lumotlarni olishi mumkin bo‘lgan byullenten, pablik rileyshnz vositasi)
44 LOGISTIKA ( axborot, materiallar va inson oqimlarini to'g'ri boshqarish, dar ma'noda - xarajatlarni minimallashtirish va materiallar va inson resurslarini etkazib berish muddatini optimallashtirishdir)
45 LIDER ( yetakchi boshlovchi boshqalarning yordamini birlashtiruvchi inson)
46 HRM ( inson resurslarini boshqarish)
47 LIZING ( bu uzoq muddatli ijara bo‘lib, uning oxirida ijaraga olingan obyektni sotib olish imkonini beradi. Bir tomondan bu oddiy ijara shakliga juda ham o‘xshash. Aslida esa ular o‘rtasidagi farq yetarlicha aniq)
48 ICO STANDARTI ( turli xil milliy standartlar tashkilotlari vakillaridan tashkil topgan xalqaro standartlarni belgilovchi tashkilotdir no 9100)
49 CHAKANA SAVDO ( tavarlarni donalab sotish yoki sotib olish)
50 ULGURJI SAVDO ( chakana savdo bilan shu’ulanadiganlarga kata partiya sotish)