Rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

O`rnatilgan Tizimlar fanidan



Labaratoriya
Ish


040-19 guruh talabasi
Talipov Raxmatjon
Topshiriq: LCD 16x2 inkatoridan foydalanib, ma’lumotlarni ifodalashni
o’rganish
Nazariy qism: LCD 16x2 inkatori haqida.
Ishlash printsipi:
RUICHI LCD displeylarining ishlash printsipi asoslanadi yorug'lik nurini ko'p qatlamli modulli dizayn orqali o'tkazish. Modullarning o'zi 90 daraja burchak ostida hizalanadi, buning natijasida qutblangan varaq o'z-o'zidan yorug'lik o'tishiga imkon beradi.
Har bir piksel yorug'likni yutish printsipi asosida ishlaydi, ulardagi molekulalar ma'lum bir qiymatni ko'rsatish kerak bo'lganda o'z o'rnini o'zgartiradi. Aynan yorug'lik oqimining og'ishi odamga uzatilgan ma'lumotlarni ko'rishga imkon beradi.
LCD displeylar tezda dunyo miqyosida mashhurlikka erishdi, bugungi kunda ular nafaqat kompyuterlarda, televizorlarda, balki turli xil maishiy texnika, sanoat uskunalari, DVD pleerlarda, soatlarda, raqamli gadjetlarda ham qo'llaniladi.
Agar biz LCD displeyni CRT bilan taqqoslasak, ular kichikroq, nisbatan kichik massaga ega, elektr energiyasini iste'mol qilish nuqtai nazaridan ancha tejamkor. Aynan shu tufayli LCD displeylar CRT ekranlarini deyarli almashtirdi.

LCD 16x2 displeylarning asosiy texnik xususiyatlari:
Ish kuchlanishi-4,7 dan 5,3 V gacha.
Old panel-72 dan 25 mm gacha.
Ishchi kuchi (orqa nuri yo'q) - 1 ma.
PCB o'lchamlari 80x36x10 mm.
Orqa yorug'lik uchun LEDlarning rangi ko'k, yashil rangga ega.
Qatorlar soni – 2.
Ustunlar soni-16.
8 va 4 bitli rejimda ishlashi mumkin.
Bitta piksel blokining o'lchamlari 5x8 piksel.
LCD 16x2 rejasida ko'plab kontaktlarning mavjudligi sababli, uni turli xil tashqi qurilmalarga osongina ulash mumkin.

LCD 16x2 buyruqlar
LCD displeyning barcha LCD buyruqlari HexCode deb nomlanadi. Ularning har biri o'z harakati uchun javobgardir:
1 - ushbu buyruq yordamida siz ekrandagi ma'lumotlarni ko'rsatishni o'chirib qo'yishingiz mumkin;
2 - ushbu buyruq uy sahifasiga qaytish uchun kerak;
4 - ushbu buyruq yordamida kursorni chapga siljitishingiz mumkin;
6-kursorni o'ngga siljitish uchun ushbu buyruq kerak bo'ladi;
5 - uning yordami bilan siz rasmni o'ngga siljitishingiz mumkin;
7-rasmni chapga siljitish uchun ushbu buyruq kerak;
8-ushbu buyruq displeyni o'chirish uchun mo'ljallangan;
0C - ushbu buyruq yordamida siz displeyni yoqishingiz yoki kursorni o'chirib qo'yishingiz mumkin;
0A-ushbu buyruq yordamida siz displeyni o'chirib qo'yishingiz yoki kursorni yoqishingiz mumkin;
0f-kursorni miltillatish, displeyni yoqish uchun ishlatiladi;
0E oldingi buyruq bilan bir xil xususiyatdir;
C0 - ushbu buyruq yordamida kursorni keyingi qatorning boshiga ko'chirishingiz mumkin;
80-kursorni asosiy chiziq zonasiga o'tkazish uchun ishlatiladi.
10, 14, 18 takroriy buyruqlar kursor, rasm o'rnini o'zgartirish uchun mo'ljallangan.


LCD LCD registrlari
LCD LCD displeylari ikki turdagi registrlardan foydalanadi-ma'lumotlar va buyruqlar. Ularni o'zgartirish uchun RS pinout ishlatiladi. Ma'lumotlar registri pinout qiymati 1 ga o'rnatilgandan so'ng faollashadi. Buyruqlar registri 1 dan 0 gacha o'zgargandan so'ng yoqiladi.
Buyruqlar registri ekranda ko'rsatiladigan ko'rsatmalarni saqlash uchun javobgardir. Buning yordamida siz rasmni boshqarishingiz, kursorning joylashishini o'zgartirishingiz, ma'lumotlarni tozalashingiz mumkin.
Ma'lumotlar registri sanani saqlash, ma'lumotlarni displeyda ko'rsatish uchun ishlatiladi. Ma'lumot ekranga uzatilganda, u ichiga kiradi ma'lumotlar registri bu erda ishlov berish amalga oshiriladi. Zamonaviy LCD 16x2 LCD displeylar turli xil elektron qurilmalarda – kompyuterlarda, telefonlarda, televizorlarda, kalkulyatorlarda va boshqalarda qo'llaniladi.bu ularning texnik va operatsion xususiyatlari, foydalanish qulayligi, chidamliligi, ishonchliligi bilan bog'liq.

Amaliy qism:
KOD:
Void loop ( )
{
Int valor_sensor = analogRead(A0);
Int summa =1

For (int i=l ; i<=100 ; i++) {

Summa +=i;
Lcd.begin (16,2);
Lcd.clear ( );
Lcd.set Cursor (0,0);
Lcd.print (“Talipov”);
Lcd.set Cursor (0,1);
Lcd.print (“Raxmatjon”);
Delay (1000);

// Turn off the display:
Lcd.no Display ( );
Delay (500);
// Turn on the display:
Lcd.display ( );
}
v 1-rasm. Display kodlashdan oldingi xolati.

2-rasm. Display kodlangandan keyingi xolati.
Xulosa:
Men bu labaratoriya ishini qilganimda o’zim uchun ko’p ma’lumotlarga ega bo’ldim. LCD 16x2 displeyi ishlash prinsipi , asosiy texnik xususiyatlari , buyruqlari , registrlari haqida kop ma’lumotga ega bo’ldim.
Arduino programmasini qisqa vaqt davomida o’rgangan bo’lganimga qaramay, bu loyiha juda qiziqarli bo’lgani uchun xarakat qilib qo’ldan kelguncha qildim.
Arduino programasida UNO platasiga LCD 16x2 displeyini ulab , unga buyruq kodlarini kiritib ishlatib ko’rdim.
1-rasmda ko’rib turibsizki, bu xolat UNO platasiga LCD 16x2 displayi ulangan lekin buyruqlar berilmagan.
2-rasmda ko’rib turibsizki, bu xolat UNO platasiga LCD 16x2 displayi ulangan va buyruq kodlari kirgizilgan xolati.