s. KiriSH. «Kuntug‘mish» I bob. Xalq og‘zaki ijodi 1-§. Kirish. «Kuntug‘MlSH»

58


3-§. ALISHER NAVOIY

Alisher Navoiyning «Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi...»
ruboiysi:
Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi, Baxtim kibi, har ishta zabunluq qildi, Gah kom sari rahnamunluq qildi, Alqissa, base buqalamunluq qildi.

35. 
    «Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi...» ruboiysidagi o'zaro qofiyalangan so'zlarni toping.
    

1. 
   «dunluq» - «zabunluq» - «rahnamunluq» - «buqalamunluq»
   
2. 
   «dunluq» - «zabunluq» - «kibi» - «sari»
   
3. 
   «dunluq qildi» - «zabunluq qildi» - «rahnamunluq qildi» - «buqalamunluq qildi»
   
4. 
   «gardun» - «zabunluq» - «rahnamunluq qildi» «buqalamunluq qildi»
   

35. 
    «Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi...» ruboiysida qaysi so'z radif bolib kelgan?
    

A) «dunluq» so'zi B) «qildi» so‘zi
C) «zabunluq» so‘zi D) «gardun» so'zi

35. 
    «Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi...» ruboiysi bilan bogliq ioto‘g‘ri javobni toping.
    

1. 
   Ruboiyda hasbi hol xususiyati mavjud, ya'ni unda muallifning tarjimayi holi bilan bog'liq vaziyat aks ettirilgan.
   
2. 
   Ushbu ruboiy qofiyalanishiga ko'ra taronayi ruboiy hisoblanmaydi.
   
3. 
   Lirik qahramon birinchi misrada «gardun» deganda «taqdir» ma'nosini ko'zda tutgan, taqdir esa unga ba'zan jafo-yu pastliklar qilgan.
   
4. 
   Shoir bu yerda inson taqdirining buqalamunligi, unga nisbatan goh jabr-u jafo o'tkazib, goh siylaganini qalamga olgan.
   

3-§. ALISHER NAVOIY 59


Alisher Navoiyning «Ahbob, yigitlikni g‘animat tutunguz...»
ruboiysi:
Ahbob, yigitlikni g‘animat tutunguz.
O'zni qariliq mehnatidin qo'rqutunguz. Oyini adovat-u hasaddin o'tunguz, Har nav’ ila o‘zni necha kun ovutunguz.

66. 
    Alisher Navoiyning «Ahbob, yigitlikni g'animat tutunguz...» ruboiysi «Mahbub ul-qulub» asarining nechanchi tanbehi tarkibida kelgan?
    

A) 15-tanbehi B) 100-tanbehi
C) 10-tanbehi D) 105-tanbehi

66. 
    Alisher Navoiyning «Ahbob, yigitlikni g'animat tutunguz...» ruboiysi kiritilgan «Mahbub ul-qulub» asarining tanbehiga qanday sarlavha qo'yilgan?
    

1. 
   «Favoyid ul-kibar» («Qarilik foydalari»)
   
2. 
   «Navodir ush-shabob» («Yigitlik nodirliklari»)
   

C) «Badoye’ ul-vasat» («O‘rta yosh yangiliklari»)
D) «Shabob ayyomi zikrida» («Yoshlik davri zikrida»)

66. 
    Alisher Navoiyning «Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi...» ruboiysi qaysi asariga kiritilgan?
    

A) «Navodir ush-shabob» B) «Xazoyin ul-maoniy»
C) «Mahbub ul-qulub» D) «Devoni Foniy»

66. 
    «Mahbub ul-qulub» asarining nechanchi tanbehida yigitlik davri: «Umr gulshanining bahori... va hayot shabistoni (kechasi)ning nahori (kunduzi)» sifatida ta'riflanadi?
    

A) 118-tanbehida B) 167-tanbehida
C) 116-tanbehida D) 105-tanbehida

66. 
    Alisher Navoiyning «Ahbob, yigitlikni g'animat tutunguz...» ruboiysi haqidagi noto‘g‘ri fikrni toping.
    

1. 
   Ushbu ruboiy tanbehning xulosasi sifatida keltirilgan.
   
2. 
   Ushbu ruboiyning 4-misrasida shoir boshqalarga adovat va hasad qilish odatlarining bahridan o'tishni uqtiradi.
   
3. 
   Ushbu ruboiyda shoir to‘g‘ridan to'g'ri nasihatga o'tadi.
   
4. 
   Ushbu ruboiyning «ahbob» («do‘stlar») degan undalma bilan boshlanishi, misralardagi ma'no yo'nalishi, jumlalarning shakliy tuzilishi uning nasihat tarzida yozilganligini asoslaydi.