S. V. Azizov qo'l to’pi o’yini d arv ozobonini tayyorlash metodikasi

O’ z-o’ zini tekshirish uchun savollar
1. 
Darvozabonning harakat faoliyati may don o ’yinchisining 
harakatfaoliyatidan farq qiladimi?
2. Darvozabonning o ’yin paytida energiya yo’qotishi xaqidagi 
m a’lumot murabbiylar uchun zarur deb hisoblaysizmi?
3.Nima uchun o ’tkazilgan o ’yin muhokamasi har bir o ’yinchi va jamoa 
uchun katta ahamiyatga ega deb hisoblaymiz?
4.Nima uchun qo’l to ’pi jamoasiga murabbiylik qilgan pedagog- 
murabbiy ulardagi ba’zi bir yetishmovchiliklami boshqa sifatlar 
hisobiga tekislash imkoniyatlarini topishi zarur bo’ladi?
Q O ’L T O ’P I O ’Y IN I TEXNIKA SINING TA SN IFI
Q o’l to ’pi o ’yinida turli-tum an to ’p bilan va to ’psiz usullar 
bajariladi. Q o’yilgan maqsadga erishmok uchun o ’yinda qo’llaniladigan 
hilma —xil mahsus usullar yig’indisi qo’l to ’pi texnikasini tashkil etadi.
Texnik usullar —■
bu q o ’l to ’pi o ’yinini Vujudga keltirish 
vositasi demakdir. Yuksak sport natijalariga erishish ko’p jixatdan 
qo ’l to ’pi o ’yinchilarning ana shu xilm a — xil vositalarni qanchalik 
to ’lik bulishiga, raqib jam oa o ’yinchilari qarshilik k o ’rsatayotgan, 
k o ’pincha 
esa 
charchoq 
orta 
borayotgan 
sharoitda 
o ’yin 
jaray o n id ag i tu rli holatlarda ulami qanchalik mohirlik bilan, samarali 
qO’llashiga bog’lik. Q o’l to ’pi texnikasini yaxshi bilish o ’yinchining 
xar tom onlam a tayyorgarligi va xar jihatdan kamol topishining 
ajralmas qismidir.
O ’yin taraq qiy otin ing yuz yildan ortiq tarixi mobaynida q o ’l 
to ’pi texnikasida m uayyan o ’zgarishlar ro’y berdi. Bu taraqqiyotning 
asosiy yunalishlari quyidagilardan iborat: avval keng tarqalgan 11x11 
o ’yini o’m iga hozirgi kunda shiddatli, doimiy yuqori tezlikda harakat 
qilishni talab qiladigan 7X7 o ’yini vujudga keldi.
O ’yin texnikasida xujum va him oya bir — biridan farq qiladi. 
T o ’pni ilish , u zatish , olib yurish va darvozaga otish xujum
texnikasiga tegishlidir. T o ’p yulini tusish, uni tutib olish, urib 
qaytarish va darvozabon uyinining texnikasi himoyada qo’llaniladi.
M aydonda xujum chi va him oyachi sifatida harakat qilish 
hamda aldamchi harakatlar o ’yin texnikasining asosini tashkil etadi. 
Dastlabki holat — turish, tayyorgarlik va harakat qilishni belgilaydi. 
Baland va p ast h o latd a turishlarni v aziyatdan kelib chiqqan holda 
belgilanad i. Zamonaviy qo ’l to ’p o ’yinida ko’pincha baland holatda 
turish (oyoqlar ozgina bukilsa), oralig’i yelka kengligida, gavda sal 
oldinga egilib, q o ’llar bukilgan holatda tutiladi.
10

---

Qaysi o ’yinchi m aydonda tez va tejam li harakat qilsa, usha 
o ’yinchi kuproq foyda keltiradi. Shuning uchun har bir o’yinchi tez start 
olishni, yugurayotib yunalishni o ’zgartirishni, to’htash va sakrashni, 
orqa bilan erkin oldinga yurishni, yon tomon bilan yurishlarni 
o ’zlashtirib olishi shart.
Q o ’l t o ’pi o ’y in in in g ta s n ifi le x n ik u su lla rn i um um iy m ahsus 
b e lg ila rg a q a ra b g u ru h la rg a b o 'lis h d a n ib o ra t. O ’y in fa o liy a ti 
ta v s if ig a q a ra b q o 'l t o ’pi tex n ik asid a ikkita yirik b o ’lim ajratiladi:
1.Maydon o ’yinchisi texnikasi