S. Y. Is kamov

Jihoz va materiallar: 
laboratoriya tegirmoni, issiq suvli choynak, 
8
x
8
shisha plastinkalar, kimyoviy ajratmalar, nuqsonli donlar 
kolleksiyasi (o‘zgargan hid, ta’m va rangli).
0 ‘zlashtirish uchun savollar
1. Donning asosiy sifat ko‘rsatkichlariga nimalar kiradi?
2. Don sifati organoleptik usulda qanday aniqlanadi?
3. Donning ranggi, hidi va ta’mi qanday bo‘lishi kerak?
4. Nima uchun hid sog‘lom donda ham aniqlanadi?
5. Butun va maydalangan donlaming sifat ko‘rsatkichlarini 
organoleptik baholashning qanday o‘zigaxos xususiyatlari mavjud?
34-ish. Donning iflosligini aniqlash
Darsning maqsadi: 
talabalarga don to‘plamida begona va asosiy 
donga mansub bo‘lmagan boshqa don aralashmasi miqdorini aniqlash 
usullarini o ‘rgatish. Aralashma ko‘rsatkichiga ko‘ra donni ozuqa, yem 
yoki texnik maqsadlarga tavsiya qilish bilan tanishish.
Ishlash tartibi: 
bug‘doy, javdar, arpa, suli va sholini 
ifloslamshini aniqlashda 50 gr namuna tortib olinib, 
6
mmli g'alvirda 
tozalanadi. Shundan so‘ng g'alvir to'plamini ustiga qo‘yilad? va

---

ifloslikni aniqlashga tushiladi.
1 -vazifa. 
Bulling uchun bir qator kattalikdagi g ‘alvirlardan 
foydalaniladi. Bu quyidagicha amalga oshiriladi. 1 mm g'alvir va uni 
ostidan mayda donlarga moljallangan (bug'doy uchun 1,7x20, javdar 
uchun 1,4x20, arpa uchun 2,2x20 mm) g‘alvirlar to‘pi ami ustidan 
qopqoq bilan yopiladi. G‘alvirlami ustma-ust o'rnatishda cho'zinchoq 
teshiklari bir-biriga to‘g ‘ri kelishi kerak. Elash qo‘lda yoki mexanik 
usulda amalga oshiriladi.
Q olda bir tekis elash tavsiya qilinadi. Elash kengligi 10 sm dan 
oshmasligi kerak. Elash vaqti har soniyada 2 marta elash tavsiya qili­
nadi. Har bir el aim i aniqlash taxtasiga olinib qolda ajratiladi. Begona va 
donli aralashmasiga ajratiladi. Ajratilgan fraksiyalar tortilib ulaming
miqdori quyidagi formulada aniqlanadi.