Salomatligi xizmati

Biologik materiallar olish 
PZR tekshiruv uchun quyidagi sinamalar olinadi: burun, og‘iz, tomoq, 
bronxdan chiqqan suyuqlik (fibrobronxoskop orqali olinadi), endotraxeal, 

---

38 
nazofarengial, balg‘am, qon, bemor axlati, o’pkaning autopsiyasi, biopsiyasi 
tekshiruvga olinadi. 
Eng asosiy material burun ҳiqildoq, og‘iz ҳiqildoqdan olingan material. 
Sinamalar maxsus konteynerlarda laboratoriyaga etkaziladi. Olingan biologik 
materiallar maxsus transportlarda laboratoriyalarga keltiriladi. Tekshiruvga 
eppendorf probirkalari ishlatilishi mumkin. Ushbu probirkalar ichida 0.7 ml steril 
fiziologik eritma solingan bo’ladi.
Surtma olish uchun Zond-tampon ishlatiladi. Zond tampon steril bo’lishi, 
plastinkali tayoqcha viskozali yoki neylonli qoplamaga ega bo’lishi maqsadga 
muvofiq. Yog‘ochli zondlar va paxta qoplamalarini ishlatilishi qat’iyan mumkin 
emas. 
Olingan surtmalar potenstial zararli ҳisoblanadi. 
Surtma oluvchi tibbiyot xodimlari va transport ҳaydovchilari Covid-19 
talablariga ko’ra maxsus niqoblarda, ҳimoya kombinzonlarida bo’lishi shart. 
Biomaterial olingan kishilar ismi, sharifi, yoshi, adresi (manzili) olingan vaqti, 
soati, kim tomonidan olinganligi, qaysi transportda surtma olib kelinganligi ҳaqida 
ma’lumot olinadi. 
PZR uslubi bajariladigan laboratoriya maxsus ruxsatnomaga ega bo’lishi 
kerak, 
sanitariya-epidemiologiya 
xizmati 
ruxsatnomasi 
olingan 
bo’lishi, 
laboratoriya xodimlari o’ta xavfli kasalliklar bilan ishlash bo’yicha o’qitilgan 
bo’lishi maqsadga muvofiqdir. 
PZR Covid-19 ijobiy natija bergan bo’lsa laboratoriya raҳbari ҳududiy 
sanitariya epidemiologiya markaziga, bemor yotgan kasalxona raҳbariga tez xabar 
berishi shart. 
Agar PZR da Covid-19 ga ishonarli bo’lmagan javob olinsa, qo’shimcha gripp, 
paragripp, adenovirus infekstiyasi va boshqa O’RVI kasalliklariga PZR sinamasi 
yoki boshqa uslublar yordamida (serologik, immunologik tekshiruv) o’tkaziladi. 
SARS – COV-2 ga nisbatan bemorlarda paydo bo’ladigan antitelolarni 
aniqlash, tashxis uchun qo’shimcha, yordamchi aҳamiyatga ega. 

---

39 
IgA – antitelolar kasallik boshlanganidan 2-kundan boshlab aniqlana 
boshlaydi, 2-ҳaftasida eng yuqori cho’qqisiga etadi va uzoq vaqt saqlanib qoladi. 
IgM - antitelolar 7-kundan aniqlana boshlaydi, 2 oygacha saqlanib qoladi. IgG – 
antitelo 3-ҳaftasida aniqlanadi.