Samarqand davlat universiteti fizika fakultet

Ilova3
3 Ishni bajarish tartibi.

Kerakli asboslar: Otsilograf, past chastotali etalon generator, yuqori chastotali etalon generatorlari.

Tajribalar quyidagi sxema vositasida amalga oshiriladi. .
1.Past chastotali generatorning generatsiya chastotasini aniqlash. Buning buning uchun Otsilografning gorizantal og‘diruvchi kirishiga etalon generator, vertikal og‘diruvchi kirishiga esa o‘rganilayotgan generator o‘rganiladi va etalon generatorning chastotasini bir tekis o‘zgartirib boorish bilan ekranda Lessaju shakllari hosil qilinadi. Lessaju shakllarining uch xilli asosida o'rganilayotgan generatorning generatsiya chastotasi

Formula yordamida aniqlanadi, bunda - gorizantal o‘tkazilgan to‘g‘ri chiziqning Lessaju figurasining kesib o‘tishlar soni, - vertikal o‘tkazilgan to‘g‘ri chiziqning Lessaju figurasining kesib o‘tishlar soni.

Oxirgi natijalar asosida absalyud va nisbiy xatolar hisoblanadi.
2.Xuddi shu usul bilan yuqori chastotali generatorning o‘zgaruvchan kondensator sig‘imining eng kichik va eng kata qiymatlari uchun generatsiya chastotasining o‘zgarish sohasi aniqlanadi. Tajribalar bir necha bor turli shakldagi Lessaju figuralari uchun o‘tkazilib, absalyud va nisbiy xatolar aniqlanadi.
3. Otsilograf ekranida amplitudali modulyatsiyalangan signal hosil qiladi va signalning
qiymatlari aniqlanib, modulyatsiya koeffisenti aniqlanadi.

Amplitudali modulyatsiyalangan signal


Nazorat savollari

1. 
   Elektr tebranishlar generatori deb nimaga aytiladi.
   
2. 
   Amplituda va faza balans shartlarining fizik ma’nosi.
   
3. 
   Nima uchun RC generatorida yuqori chastotali tebranishlarni hosil qilib bo‘lmaydi.
   
4. 
   RC generator sxemasidagi emmitarli takrorlagichning vazifasi nimadan iborat.
   
5. 
   O‘z-o‘zidan uyg‘onish qaysi shart asosida bajariladi.
   
6. 
   Transformator bog‘lanishni LC generatorda faza balans sharti qanday bajariladi.
   
7. 
   Qaysi hollarda Lessaju figuralari hosil bo‘ladi.
   

Xulosalar

Bitiruv malakaviy ishini bajarish borasida quyidagi xulosalarni keltirish mumkin.

1.Mavzuga oid nazariy bilimlarni adabiyotlardan, internet tarmoqlaridan olib o‘rgandim.
2.Avtotebranishlar generatori labaratoriya qurilmasini yig‘ib, ishga tushirdim va tajriba sinov natijasini o‘tkazdim.
3.Labaratoriya qurilmasi tarkibidagi RC generatorning generatsiya chastotasi 1000 Hz, amplitudasi 4 V bo‘lib,shakily buzilishlar deyarli yo‘q.
4.LC generatorning chastotasi 0.34-0.8 MHz, amplitudasi 3 V.
5.Modulyatsiya koeffisenti o‘lchandi, qiymatini 0.1-100 % gacha o‘zgartirish mumkin.
6.Labaratoriya qurilmasini ta’minlash manbayi yig‘ildi, uning kuchlanishi 9 V quvvati 600 MVt.