Samarqand Davlat Universiteti Inson resurslarini boshqarish fakulteti 401-guruh talabasi Xoliqova Rayxona

Samarqand Davlat Universiteti Inson resurslarini boshqarish fakulteti 401-guruh talabasi Xoliqova Rayxona

The Repuplic of Gambia

(Gambiya Davlati)

18-fevral, 1965-yilda (58 yil avval) tashkil topgan Bayroq muallifi : Louis Thomasi

Gambiya Gerbi

Gambiya Afrika janubida joylashgan katta boʻlmagan davlat. Senegal davlati bilan chegaradosh. Gambia (Gambia Respublikasi) poytaxti Banjul shahri. BMT aʼzosi. Umumiy maydoni taxminan 11 000 kvadrat kilometr boʻlgan mamlakat Afrika qitʼasidagi eng kichik davlatdir.

Shiori: O’sish, Tinchlik, Farovonlik Madhiyasi: For The Gambia Our Homeland Poytaxti: Banjul Rasmiy tili: Ingliz tili Hukumati: Prezidentlik Respublika Prezidenti: Adama Barrow Maydoni: 11,300km2 Aholisi: 1,593,256 (2002- yil ro’yxati bo’yicha) YIM: 2,946 mil.AQSH$ Aholi jon boshiga: 1,849$ Pul birligi: Dalasi (GMD)

Geografiyasi Gambiya Afrika qitʼasining gʻarbiy sohilida joylashgan boʻlib, 11295 km² maydonni egallagan. Gambiya daryosi boʻyida joylashgan. Sohildan tashqari, Gambiya yigirma baravar katta boʻlgan Senegal bilan oʻralgan, chegaraning umumiy uzunligi 740 km. Mamlakat koʻpincha anklav deb ataladi. Gʻarbdan uni Atlantika okeani yuvib turadi, qirgʻoq chizigʻi 80 km. Mamlakat maydoni 11000 km² boʻlib, shundan 10000 km² quruqlik, 1000 km² suv yuzasi[8]. Gambiya shuningdek, 4000 km² kontinental shelfga va 10,500 km² boʻlgan 200 milya qirgʻoq eksklyuziv iqtisodiy zonasiga ega.

Iqlimi Gambiya iqlimi Gʻarbiy Afrikada qishloq xoʻjaligi uchun eng qulay iqlim hisoblanadi. Iqlimi subekvatorial, quruq (noyabrdan maygacha) va yomgʻirli (iyundan oktyabrgacha). Quruq mavsumda Sahroi Kabirdan esadigan quruq shamol Harmattan deb ataladi. Gambiyadagi qishlar yogʻingarchiliksiz yumshoq, quyoshli kunlar koʻproq. Noyabrdan maygacha havo harorati +21 dan +27 ° C gacha, nisbiy namlik — 30 dan 60% gacha. Yoz oylarida oʻrtacha harorat +27 dan +32 ° C gacha. Yomgʻirli mavsum iyun oyida boshlanadi va oktyabrda tugaydi. Umuman olganda, sohilda tungi harorat ichki hududlarga qaraganda yuqori. Mamlakatning aksariyat qismida yogʻingarchilik 1000 mm dan oshmaydi, hatto yomgʻirli davrda ham quyoshli kunlar hukm surad

Iqtisodiyoti Gambiya iqtisodiy jihatdan kam rivojlangan agrar davlat boʻlib, unda yalpi ichki mahsulotning 30 foizi qishloq xoʻjaligi hisobiga taʼminlanadi, unda mehnatga layoqatli aholining qariyb 75 foizi (1990-yillar boshidagiga nisbatan 20 foizga koʻp) ishlaydi. Asosiy qishloq xoʻjaligi ekinlari anʼanaviy ravishda yeryongʻoq boʻlib, u asosiy valyuta manbai boʻlib xizmat qiladi (eksport qiymatining 40%). Sanoat kam rivojlangan va kichik va o'rta biznes bilan ifodalanadi. Qurilish materiallari, pivo va salqin ichimliklar ishlab chiqarish, yeryong‘oqni tozalash va qayta ishlash korxonalari mavjud. Hunarmandchilik rivojlangan - teridan tikish, kulolchilik va boshqalar. Xizmat ko‘rsatish sohasi YaIMning 3,3 foizini ta’minlaydi. Turizm jadal rivojlanib, mamlakatga erkin valyutaning kirib kelishini ta'minlamoqda. Yalpi milliy mahsulot 442 million AQSH dollarini, aholi jon boshiga 290 AQSH dollarini (2005), 1,338 milliard AQSh dollarini, jon boshiga 800 AQSh dollarini (2007). Mamlakatda ishlab chiqariladigan asosiy mahsulotlar (yiliga): Qishloq xoʻjaligi (2004): tariq – 129.000 t, yeryongʻoq – 120.500 t, sholi – 40.400 t, makkajoʻxori – 36.100 t, moy palma – 35.000 t, joʻxori – 32.100 t., sabzavot – 32.100 t. tonnani tashkil etadi. Chorvachilik va baliqchilik (2004): qoramol – 328 ming dona, echki – 265 ming dona, qoʻy – 147 ming dona, baliqchilik mahsulotlari – 31423 tonna. Foydali qazilmalarni qazib olish: qum va gil (12400 t, 2004) respublikaning ichki ehtiyojlari uchun ishlatiladi. Ishlab chiqarish: oziq-ovqat – 6 mln. AQSH dollari (1995), toʻqimachilik, kiyim-kechak va poyabzal – 750 ming dollar, yogʻochga ishlov berish mahsulotlari – 550 ming dollar. Elektr energiyasi ishlab chiqarish (2004) - 128 mln.kVt.soat[.

Ta’lim tizimi Gambiyadagi maktabda kichik bolalar Konstitutsiya qonunlariga asosan Gambiyada bepul va majburiy boshlangʻich taʼlimni talab qiladi, biroq taʼlim resurslari va infratuzilmasining yetishmasligi uni amalga oshirishni qiyinlashtiradi. Savodxonlik darajasi Gambiyada savodxonlik darajasi erkaklar uchun 63,9% va ayollar uchun 47,6%. Maktab tizimi Gambiyada rasmiy maktab yoshi yetti yoshda. Ko'p jihatdan Britaniya tizimiga asoslangan ta'lim tizimi quyidagilardan iborat: Olti yillik boshlang'ich ta'lim: 1-6 sinflar Uch yillik toʻliq oʻrta taʼlim: 7–9-sinflar Uch yillik o'rta maktab: 10-12 sinflar To'rt yillik universitet ta'limi

2015 yilda Gambiya rahbari mamlakatni Islom Respublikasi deb e'lon qildi

E’tiboringiz uchun rahmat!