Samarqand davlat universiteti «tasdiqlayman»
Download 223.5 Kb.
|
matnning filologik tahlili 2019
|
Mustaqil ta’limni tashkil etishning shakl va mazmuni “Matnning filologik tahlili” fani bo‘yicha talabalarning mustaqil ta’limi filologik bilimlarni o‘zlashtirish jarayonining bevosita tarkibiy qismi bo‘lib, uslubiy va axborot resurslari bilan to‘la ta’minlangan. Talabalar auditoriya mashg‘ulotlarida matn tahlilining qonun-qoidalari bilan tanishadilar, mavzuga doir matn yuzasidan tahlil olib borishadi, matnlarni ifodali o‘qib, shu asosda og‘zaki va yozma nutqini o‘stirish mashqlarini bajarishadi. Auditoriyadan tashqarida esa talabalar darslarga tayyorlanishadi, adabiyotlarni konspektlashtiradi, uyda ishlash uchun berilgan mashq, topshiriqlarni bajarishadi, matn tahlil qilishadi. Bundan tashqari, berilgan ayrim mavzularni chuqurroq o‘zlashtirish uchun qo‘shimcha adabiyotlardan foydalanadi, referatlar, talabalar ilmiy to‘garagi va anjumanida chiqish qilish uchun ma’ruzalar tayyorlashadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi. Uyga vazifalarni bajarish, qo‘shimcha adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o‘rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash, ularni topish, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to‘plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to‘garaklar yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib, maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabi faoliyat talabalarning darslardan olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning ilmiy fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. O‘tilgan materiallarning o‘zlashtirilishi, konspektlar, uy vazifalarini tekshirish va baholash mashg‘ulot olib boruvchi o‘qituvchi tomonidan doimiy tarzda har bir dars davomida olib borilsa, referatlar himoyasi jadval asosida amalga oshiriladi. “Matnning filologik tahlili” fanidan mustaqil ish majmuasi yarim yil davomida o‘tiladigan materiallarni qamrab oluvchi 22 ta mavzu ko‘rinishida shakllantirilgan. Talabalar mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi
Dasturning informatsion-uslubiy ta’minoti “Matnning filologik tahlili” fanini o‘qitish jarayonida ta’limning zamonaviy metodlari, pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash nazarda tutilgan. Darslarning amaliy mashg‘ulotlar tarzida rejalashtirilganligi tufayli barcha darslarda aqliy hujum, guruhli fikrlash, kichik guruhlar musobaqalari, Venn diagrammasi, klaster usuli, baliq skeleti, nima uchun chizmalari va boshqalardan foydalaniladi. “Matnning filologik tahlili” fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni “Matnning filologik tahlili” fani bo‘yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va yakuniy nazoratlarning saralash ballari haqidagi ma’lumotlar birinchi mashg‘ulotda talabalarga yetkaziladi. Fan bo‘yicha talabalarning bilim saviyasi va o‘zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlari o‘tkaziladi: - joriy nazorat (JN) – talabalarning fan mavzulari bo‘yicha bilim va amaliy ko‘nikmalari darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat amaliy mashg‘ulot davomida og‘zaki so‘rov, suhbat, nazorat ishi, uy vazifalarini tekshirish, test o‘tkazish va boshqa shu kabi shakllarda o‘tkaziladi. -oraliq nazorat (OB)-semestr davomida o‘quv dasturining tegishli bo‘limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko‘nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat bir semestrda bir marta o‘tkaziladi va shakli (yozma, og‘zaki, test va hokazo) o‘quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi; - yakuniy nazorat (YN) – semestr yakunida fan bo‘yicha nazariy bilimlar va amaliy ko‘nikmalarni talabalar tomonidan o‘zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma-og‘zaki” sinov tarzida o‘tkaziladi. Shunda talabalarning ham og‘zaki, ham yozma nutqlari sinovdan o‘tkaziladi. Universitet rektorining buyrug‘i bilan ichki nazorat va monitoring bo‘limi boshlig‘i rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YNni o‘tkazish jarayoni muntazam ravishda o‘rganib boriladi va uni o‘tkazish tartiblari buzilganda YN natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YN qayta o‘tkaziladi. Talabaning bilim saviyasi, ko‘nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida uning “Matnning filologik tahlili” fani bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi. Talabaning semestr davomidagi o‘zlashtirish ko‘rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi. Bu ball baholash turlari bo‘yicha quyidagicha taqsimlanadi: JN – 35 ball, ON-35 ball, YN – 30 ball.
- fan bo‘yicha saralash bali 55 balni tashkil etadi. Talabaning saralash balidan past bo‘lgan o‘zlashtirishi reyting daftarchasiga qayd etilmaydi; - talabalarning “Matn tahlili” fanidan mustaqil ishi joriy, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga ajratilgan ballardan kelib chiqqan holda baholanadi; - fan bo‘yicha JNlarga ajratilgan umumiy balning 55 foizi saralash bali hisoblanib, undan kam ball to‘plagan talaba ONga kiritilmaydi. - JN va ONlar bo‘yicha 55 ball va undan yuqori ball to‘plagan talabalar fanni o‘zlashtirgan hisoblanadi va fan bo‘yicha YNga kirmasliklariga ruxsat etiladi; - ON va YN kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o‘tkaziladi. YN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o‘tkaziladi; - JNlarda saralash balidan kam ball to‘plagan va uzrli sabablarga ko‘ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun navbatdagi shu nazorat turigacha, so‘nggi JN uchun esa YNgacha bo‘lgan muddat beriladi; - talabaning semestrda JN, ON, YN turlari bo‘yicha to‘plagan ballari yig‘indisi 55 baldan kam bo‘lsa, u akademik qarzdor deb hisoblanadi; - talaba nazorat natijalaridan norozi bo‘lsa, fan bo‘yicha nazorat turi natijalari e’lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakultet dekanining taqdimnomasiga ko‘ra rektor buyrug‘i bilan uch a’zodan kam bo‘lmagan tarkibda apellatsiya komissiyasi tashkil etiladi; - apellatsiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko‘rib chiqib, shu kunning o‘zida xulosasini bildiradi; - baholashning o‘rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o‘tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakultet dekani, kafedra mudiri, o‘quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo‘limi tomonidan nazorat qilinadi. Talabalar JNdan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Talabalar ONdan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida belgilangan bo‘lsa, u holda yakuniy nazorat 30 ballik “Yozma ish” variantlari asosida o‘tkaziladi. Agar yakuniy nazorat markazlashgan test asosida tashkil etilgan bo‘lib, fan bo‘yicha yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida belgilangan bo‘lsa, u holda yakuniy nazorat quyidagi jadval asosida amalga oshiriladi:
Tavsiya etiladigan adabiyotlar ro‘yxati Asosiy adabiyotlar Yo‘ldoshev M., Isoqov M., Haydarov Sh. Matn tahlili. – Toshkent: A.Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010. Yo‘ldoshev B. Frazeologik uslubiyat asoslari. – Samarqand, 1999. Yo‘ldoshev M. Badiiy matn lingvopoetikasi. – T shkent: Fan, 2008. Yo‘ldoshev M., Yadgarov Q. Badiiy matnning lisoniy tahlili fanidan amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish. – Toshkent: Nizomiy nomidagi TDPU, 2007. Mamajanov A. Tekst lingvistikasi. – Toshkent, 1999. Yo‘ldoshev M. Cho‘lpon so‘zining sirlari. – Toshkent: Ma’naviyat, 2002. Umirqulov B. Poetik nutq leksikasi. – Toshkent: Fan, 1990. Meliyev S. Konteksda so‘z dinamikasi // O‘zbek tili va adabiyoti, 1983. – №4. – B. 50-54. Qo‘shimcha adabiyotlar Forobiy Abu Nasr. Fozil odamlar shahri. –T.: Adabiyot va san’at, 1993. Beruniy Abu Rayhon. Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar. –T.: Fan, 1968. Temur tuzuklari. – T.: Adabiyot va san’at, 1994. Ulug‘bek Mirzo. To‘rt ulus tarixi. – T.: Cho‘lpon, 1996. Alisher Navoiy. Mahbub-ul qulub. –T.: Fan, 1987. Nizomiddin Shomiy. Zafarnoma. –T.: O‘zbekiston, 1996. Z.M.Bobur. Boburnoma. –T.: Cho‘lpon, 1998. A.Avloniy. Turkiy guliston yoxud axloq. –T.: Sharq, 1994. M.Behbudiy. Tanlangan asarlar. – T.: Ma’naviyat, 2000. Ma’naviyat yulduzlari. –T.: Abdulla Qodiriy nomidagi nashriyot, 1999. Alpomish. – T.: Sharq, 1998. Shomahmudov Sh. Shorahmedov Sh. Hikmatnoma. –T.: O‘zbek ensiklopediyasi bosh redaksiyasi, 1990. Internet va Ziyonet saytlari www.ziyonet.uz www.ziyouz.com www.uzedu.uz www.edu.uz Download 223.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||