Samarqand viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markaz maktabgacha, boshlangʻich va maxsus ta’lim metodikalari kafedrasi matematika fanidan nazorat ishlari toʻplami

3. Tenglama.
80 : 4 – 60 : x = 20 (20 ∙ 4) + x = 98
4. Mantiqiy topshiriq.
Mashina ostida qanday raqam bor ?





Javob: mashina ostida 87 raqami bor.


2- nazorat ishi
1. Masala.
Bir poyezd 62 km/soat tezlik bilan 372 km, ikkinchi poyezd 71 km/soat tezlik bilan 568 km yoʻlni oʻtdi. Ikkinchi poyezd birinchi poyezdga nisbatan necha soat koʻp yoʻlda boʻlgan?
Yechilishi:
1. 372 : 62 = 6 (soat)
2. 568 : 71 = 8 (soat)
3. 8 – 6 = 2 (soat)
Javob: Ikkinchi poyezd birinchi poyezdga nisbatan 2 soat koʻp yoʻlda boʻlgan,
2. Rasmli test.
1 . Uchburchak shaklini belgilang.
A) B) D)

2 . Kvadrat shaklini ibelgilang.

A ) B) D)
3 . Ko‘pburchak shaklini belgilang.
A ) B) D)
4. Siniq chiziq berilgan qatorni belgilang.
A ) B) D)

5 . Aylana shaklini belgilang.

A) B) D)


3. Tenglama.
1000 : x + 312 = 654; 90 : 3 – x ∙ 4 = 10
4. Mantiqiy topshiriq.
Gugurt choʻpini shunday oʻzgartiringki, natijada tenglik toʻgʻri chiqsin.


Javob: birinchi son 8 dan bitta gugurt chopini olsa 9 soni hosil boʻladi, ayirmadagi 0 soniga bitta gugurt choʻpini qoʻysa 8 sonini hosil boʻladi va natijada quyidagi tenglik hosil boʻladi: 9 + 3 – 4 = 8


Xulosa
Matematika oʻqitish metodikasi eng avvalo kichik yoshdagi oʻquvchilarni umumiy tizimda oʻqitish va tarbiyalash vazifasini qoʻyadi.
Boshlangʻich sinf oʻquvchilarini mantiqiy fikrlashga oʻrgatish uchun biz ilk mashgʻulotlarni boshlaganimizdan ularni fikrlashga, muammoli vaziyatlardan chiqib ketishga yoʻnaltira borishimiz kerak. Bunda oddiydan murakkabga ya’ni oʻquvchilarning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda didaktik oʻyinlardan foydalana borishimiz kerak.
Boshlangʻich sinf oʻquvchilarini matematika darslarida oʻquvchilarni DTS va oʻquv dasturida berilgan talablarni bajarish uchun koʻproq ogʻzaki masalalar yechish, fikrlash qobiliyatini oʻstirish, mavzuni yoritish uchun ularni mantiqiy fikrlash koʻnikmalarini vujudga keltirish lozim.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini mantiqiy fikrlashga o‘rgatish uchun kichik maktab yoshidan boshlab o‘quvchilarni mantiqiy fikrlashga, muammoli vaziyatlardan chiqib ketishga yo‘naltira borishimiz kerak. Bunda oddiydan murakkabga ya’ni o‘quvchilarning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda avval sodda misol va masalalarni keyin esa murakkab misol va masalalarni induksiya va deduksiya metodi orqali o‘rgatib borish kerak.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini matematika darslarida o‘quvchilarni DTS va oʻquv dasturida berilgan talablarni bajarish uchun koʻproq nazorat ishlari, mustaqil topshiriqlar orqali og‘zaki masalalar yechish, fikrlash qobiliyatini o‘stirish, mavzuni yoritish uchun ularni mantiqiy fikrlash ko‘nikmalarini vujudga keltirish lozim.
Nemis pedagogi A. Disterveg “Yomon o‘qituvchi haqiqatni aytadi qo‘yadi, yaxsh o‘qituvchi uni topishni o‘rgatadi” deb aytgan gaplariga amal qilish zarurdir.