S-(Strength). Kuchli tomonlari.
W-(weakness). Zaif, kuchsiz tomonlari.
O-( opportunity). Imkoniyatlar.
T-(threat). To`siqlar.
Fan asoslarini egallash, ta’lim oluvchil arni muammoli xaraktyerdagi mavzuni o`rganish
va mazkur mavzu yuzasidan xulosaga kelish, ko`nikma va malakaga ega bo`lishida boshqa
interfaol metodlar (usullar) singari “Xulosalash metodi”ning samaradorligi va ahamiyati
kattadir. Mazkur metodni ta’lim tizimida qo`llashda muayyan qoida va me’zonlarga e’tibor
qaratish talab etiladi. Chunki bu me’zonlarga e’tibor qaratish, ushbu interfaol metodning
maqsadidan kelib chiqadi.
Xulosalash metodning maqsadi, murakkab, ko`p tarmoqli, muammoli xarakteridagi
mavzularni o`rganishga qaratilgan. Metodning mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli
tarmoqlari bo`yicha bir xil axborot beriladi va ayni paytda, ularning har biri alohida aspektlarda
muhokama etiladi. Masalan, muammoni ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik, fazilat va kamchil
iklari, foyda va zararlari bo`yicha o`rganiladi. Bu metod tanqidiy, tahliliy, aniq mantiqiy
fikrlashni muvaffaqiyatli rivojlantirishga hamda tinglovchil arning mustaqil gʻoyalari, fikrlarini
yozma va ogʻzaki shaklda tizimli bayon etish, himoya qilishga imkoniyat yaratadi.
“Xulosalash” metodidan ma’ruza va seminar mashgʻulotlarida individual va juftliklarda,
kichik guruhlarda foydalanish tavsiya etiladi.
Namuna:
Tahlil turlarining qiyosiy tahlili
Tizimli tahlil
Syujetli tahlil
Vaziyatli tahlil
Afzalligi
kamchil igi
afzalligi
kamchil igi
afzalligi
kamchil igi
Mummoni
kelib chiqish
sababli
va
kyechish
jarayonini
aloqadorligi
jihatidan
o`rganish
imkoniyatiga
ega
Alohida
tayyorgarlikk
a
ega
bo`lishni,
ko`p
vaqt
ajratishni
talab etadi
O`z
vaqtida
muosabat
bildirish
imkoniyatini
beradi
Munosabat
boshqabir
syujetga
nisbatan
qo`llanisho`ga
yaroqsiz
Vaziyat
ishtirokchil
arining
(ob’ekt
va
sub’ekt)
vazifalarini
belgilab
olish
imkolnini
beradi
Dinamik
xususiyatni
belgilab olish
uchun qo`llab
bo`lmaydi
Xulosa: Tahlilning barcha turlari ham o`zining afzalligi va kamchil igi bilan bir biridan
farqlanadi. Lekin, ular qatoridan pedagogik faoliyat doirasida qaror qabul qilish uchun tizimli
tahlildan foydalanish joriy kamchil iklarni bartaraf etishga, mavjud resurslardan maqsadli
foydalanishda afzalliklarga egaligi bilan ajralib turadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |