Umuman olganda, oila va mahalla jamiyatning muhim bo'g'ini hisoblanib, uni yanada mustahkamlash uchun butun choralar ko'rilmoqda. Zero, demokratik jamiyatda mahalla va oilaning jamiyat taraqqiyotidagi o'rni beqiyosdir Axloq va huquq munosabatlariga qadim davrlardan mutafakkirlar qarashlari Suqrot, Aflotun, Arastu huquqiy mafkurani ishlab chiqar ekan, Etikani qonunchilik bilan bogʻlashga harakat qilganlar. Rim yuristlari: “huquq urf-odatlar maʼqullagan narsalarni tavsiya qiladi” degan postulatni ilgari surganlar. Yangi davrda axloq va huquq uzviy bogʻliqlikda olib qaralgan, hatto Gelvetsiy: “«Etika” va “Qonunshunoslik”ni men bitta fan deb tushunaman»,- deb yozadi Etikaning ―Estetika bilan munosabati Etikaning ―Estetika bilan munosabati ayniqsa oʻziga xos. Chunki inson biror bir faoliyatni amalga oshirar ekan, muayyan nuqtai nazar, yaxshilik yoki yomonlik (axloq) va goʻzallik yoki xunuklik (nafosat) nuqtai nazaridan ish koʻradi. Yaʼni ichki goʻzallik va tashqi goʻzallik uygʻunligiga eʼtibor qaratadi. Shu bilan birga, sanʼat estetikaning asosiy tadqiqot obyektlaridan hisoblanadi. Har bir sanʼat asarida axloqiy – tarbiyaviy jihatdan muhim boʻlgan gʻoyalar ilgari suriladi va sanʼatkor badiiy obrazlar orqali axloqiy ideallarni yaratadi E’tiqod dinga ichdan chuqur ishonadi ; iqror –so’zda buni tan olish ; amal-yaxshi ishlar bilan isbotlash. Alisher Navoiyning «Maxbub ul qo’lib» asarida ushbu satrlarni ukiymiz . «Vafosizda xayo yo’q, xayosizda vafo yo’q. Har kimda bu ikki yo’q iymon yo’q va har kimda iymon yo’q-ondin odamiylik kelmak imkoni yo’q» ya’ni iymonsiz odam emas. Xalqimizda ilmiy so’zi keng qo’llanadi, juda nurli va utkir tushunchalarni bildiradi. Xalqimizda «Iymonsiz» deyishdan ortik haqorat bo’lmasa kerak. Bu haqorat zamirida xudoga ishonch etiqot yo’q, xudodan dindan qaytgan, daxriy ma’nolaridan tashqari vijdonsiz,vijdonpurush, yaramas, razil, diyonadsiz tushunchalari ham ifodalanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |