Sanoat elektromontaji

 
2. Ketma-ketlik chizmasini vertikal va gorizontal usulida tasvirlash. 
Zanjirning ketma-ketlik chizmasi shuningdek ishlash tamoyili chizmasi ham deyiladi. Zanjirning 
ketma-ketlik chizmasini chizish zanjirning elektrik chizmasini chizishdan farq qiladi. Yuritma ishini bash
qaruvchi zanjirning ketma-ketlik chizmasiga boshqaruv zanjiri chizmasi deyiladi. Ta’minlash manbai lini
yalari yuqorida va pastda boshqa boshqaruv elementlari esa bu liniyalar orasiga belgilangan tartibda chizi
ladi.
Zanjirning ketma-ketli boshqaruv chizmasini chizish ikkita verikal va gorizontal usullarda bajariladi. Ik
kala usul ham teng muhimlikka ega va faqat chizish yo’nalishi bilangina farq qiladi.
① Dastlab, ta’minlash manbai uchun parallel ravishda ikkita gorizontal to’g’ri chiziq chizing (gorizontal 
usul uchun ikkita parallel vertikal chiziqlar), va elektr jihozlarning barchasi yuqoridan pastga tomon (gori
zontal usulda esa chapdan o’ngga tomon) joylashtirib chiziladi.

---

② Kalitlar, detektorlarni vertikl usulda zanjirning yuqorisiga (gorizontal usulda chapga) va elektr rele g’
altaklari, solenoidlar, indikator lampalarni esa zanjir quyisiga (gorizontal usulda quyisiga ) chizing.
③Zanjirning ketma-ketlik chizmasi chizishni vertikal usulda chapdan o’ngga (gorizontal usulda yuqorida
n pastga tomon) qurilma ish tarzi ketma-ketligi asosida chizing. 
④ Zanjir chizmasidagi shartli belgilar, simvollar ish tarzi boshlanmagan holatni ifodalagan holda chizila
di.
⑤ Detektorlar kontaktini ishchi rele g’altagi shatli belgisiga ulab chizing (shatli belgisiga ko’ra). 
⑥ Ta’minlash manbai uchun saqlagich va kalit kiritishni unutmang.
⑦ Boshqaruv zanjiri DC ta’minlash manbai bilan ta’minlanganda pasaytiruvchi transformatorli to’gilagi
chlardan foydalaning. 
⑧ Zanjir chizmasi, montaj, tekshirish va ta’mirlash vaqtida tushunarli bo’lishi uchun aniq va ravshan, jo
riy qilingan andozalar asosida chizilishi zarur. Ba’zi elementlarni qoldirib ketmang va doimo qayta qayta 
tekshirib ko’ring. Shuningdek, zanjir chizmasini chizishdan oldin elektromagnit rele, kontaktor, bosma m
exanik kaltilar, ikdikatorlar va h.k. lar ish tamoyli to’g’risida to’liq ma’lumotga ega bo’lishingiz kerak.