Sanoat elektromontaji

(a)

 
(b)
 
 
(c) 
 
(d)
 
 
 
(e) 
 
 
 (f)
 
3.2-rasm. O’zini to’sish zanjiring ish tamoyili 
3) 3.2(c)-rasmda ko’rsatilgani kabi tok elektron rele cho’lg’amiga ikki tarmoqdan beriladi.
4) 3.2(d)-rasmda ko’rsatilgan zanjirdagi START tugmasi uzilganida va qayta ulanganida tok A-kont
akt orqali o’tib releni ishga tushiradi. Shuning uchun A-kontakt ulangan bo’ladi ON. Boshqacha ayt
ganda START bosilganda va A-kontakt orqali parallel holda Ry cho’lg’ami tok bilan ta’minlanadi v
a bu oz’ini to’sish kontakti hamda o’zini to’sish zanjiri deyiladi.
5) O’zini to’sish holatidan chiqarish uchun 3.2(e)-rasmda ko’rsatilgani kabi zanjir o’rtasida joylashg

---

an STOP tugmasi bosiladi va elektron rele toki uziladi. 
6) 3.2(f)-rasmda ko’rsatilgani kabi o’zini to’sish kantaktlari dastlabki holatiga qaytganida va STOP t
ugmasi zanjir tokini uzadi rele nofaol holga o’tadi.
Start va Stop tugmalari birgalikda bosilganida 3.2(a)-rasmda ko’rsatilgan zanjirda nima sodir bo’ladi? 
Rele uzilgan holatga o’tadi y’ani to’xtaydi. Bu ko’rinishdagi o’zini to’sish zanjir to’xtashga moyil 
o’zini to’sih zanjri deyiladi. 
❖ Tajribani bajarish tartibi
1. Tayyorgarlik
① Asbob-uskunalarni va materiallarni tayyorlang va ishchi holatini tekshiring. 
② Tester bilan kontaktlar ishchi holatini tekshiring. 
2. Zanjir chizmasini tayyorlash uchun zarur bilimlar va tushunchalar 
① Ishlash davomida tok o’tishiga e’tibor qiling. 
② Ishlash tavsifi bo’yicha ketma ketlikni tekshiring. 
3. Qurilmalarni o’rnatish 
① Asboblarni bir tekis mustahkamlang. 
② Asboblarni zararlamaslik uchun keragicha kuch ishlating.
③ Zanjir himoyalagichi va saqlagichdan foydalaning.