Sanoat korxonalarini yoritish

9-jadval
700
Izoh: Lampalarning harf belgilari: N - cho'g'lanuvchi, Llyuminissent. Cho'g'lanuvchi lampalar uchun V - vakuumli, g - qo'sh spiralli, G — gaz to'ldirilgan. Lyuminissent lampalar uchun D ~ kunduzgi yorug'lik, S — rang uzatishi yaxshilangan, B — oq rangli.
Bu formuladan amalda foydalanish imkoniyatini tug'dirish uchun, unga zapas koeffitsiyent k ni kiritamiz va r ni H/cosα bilan almashtiramiz, unda,
E = I α .cos²α /(k.H)
ni hosil qilamiz, bunda, N — ishchi yuza ustiga osilgan
lampaning balandligi. Yorug'lik kuchining taqsimlanishi haqidagi ma'lumotlar ma'lumotnomalarda berilgan bo'ladi.
Agar o'lchanayotgan yuzaga bir necha lampaning yorug'ligi tushayotgan bo'lsa, unda har bir lampa uchun alohida hisob olib boriladi va ularning arifmetik yig'indisi yoritishni belgilaydi.
Solishtirma quvvat usuli (Vatt-usuli) eng sodda usul hisoblansada, yetarlicha aniqlikdagi ma'lumot bera olmaydi, shuning uchun bu usuldan taxminiy hisoblash vaqtida foydalanish mumkin.
Bu usul har bir lampa bilan sarioat xonalarida normalangan yoritish yaratilishini aniqlash imkoniyatini beradi.
P₁=P_2’S/N,
bunda, Pi — bitta lampaning quvvati, Vt; P₂ ~ solishtirma quvvat, Vt/m; S — xonaning yuzasi; N — yoritish qurilmasidagi lampalar
Solishtirma quvvat miqdori yoritilish darajasi, xonaning yuzasi, lampaning osilgan balandligi va tipiga asoslangan holda jadvallarda benladi.

8. Tabiiy yoritish normalari

Sanoat korxonalarini yuqoridan va kombinatsiya usulida tabiiy yoritish yon tomondan yoritishga qaraganda ham mukammal, ham bir tekisda yoritishni ta'minlaydi. Yon tomondan yoritishning o'zi qolgan hollarda yoritilish darajasida ancha farq kuzatiladi, ya'ni yorug'lik derazalar yaqinida yuqorii sex ichkarisida esa past bo'ladi. Bu farq uskuna jihozlarining to'sishi bilan yana ham ortadi.
Sanoat korxonalari ishlab chiqarish xonalarini yoritilganligini baholash uchun tabiiy yoritilish koeffitsiyenti kattaligi qarab belgilash qabul qilingan. Tabiiy yoritilish koeffitsiyenti tashqariga qaraganda xona ichkarisining yoritilganligi necha marta kamligini o'rsatadigan nisbiy kattalikdir. U foizlarda ifodalanadi va quyidagi formula bo 'yicha aniqlanadi:
Eⁱ
e  100%,
E_t
bunda, e — tabiiy yoritilish koeffitsiyentining foizlarda ifodalangan kattaligi; E_i va E_t — binoning ichkarisida va tashqarisida bir vaqtda o'lchangan yoritilish darajalari. Tabiiy yoritilish koeffitsiyenti kunning vaqti va boshqa sabablardan tabiiy yoritish o'zgarishiga bog'liq bo'lmaydi.
QMQ 2.01.05-98 gigienik normalan ishmng aniqligi va yoritish turiga qarab talab qilinadigan tashqi yoritilish koeffitsiyentining kattaligini belgilaydi (10-jadval).