Sarvinoz Ermatova 1907 тавалло

Sarvinoz Ermatova
1907

ТАВАЛЛО
Онам Мукаррама уста Нурмат полвон қизининг  шарофати билан битилган машқим
Нелардандир кўнгил бўлиб ғаш,
Ҳам эгилиб бу эгилмас бош,
Кўзларимда қалқиб турса ёш,
Бу ҳолимга беролмай бардош
Муштипар бир Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Қайтар бўлсам қуруқ қўл овдан,
Қора қозон қолса қайновдан
Ҳам айрилиб ўлжа, уловдан,
Қарзга ботар бўлсам бировдан,
Таскин бериб Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Бирда ҳақдин, бирда ноҳақдин,
Жабр кўрсам бир бетавфиқдин.
Ортда турсам қалби қуроқдин,
Қадрим хароб бўлса тупроқдин.
Оҳлар уриб Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Оға-ини ўртасида гап…
Алҳол, келиб чиқмиш ихтилоф:
Бири иззат, бири мулк талаб.
– Бу оқ сутим, меҳримга хилоф, –
Дея шўрлик Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Синалмоқнинг гали келганда,
Ноҳақ мағлуб бўлсам майдонда,
Номим қолмас бўлса жаҳонда,
Ким дўст-душман билинар онда
Аҳволимга Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Ғаним бир ён, мен бир ён бўлсам,
У устивор, мен урён бўлсам,
Бу ҳам камдай ногирон бўлсам –
Оғоч отга ёнма-ён бўлсам,
Ой тутилиб, Онам йиғлайдир,
Қолганлари ёлғон йиғлайдир.
Бўлсам гумроҳ, бўлса гуноҳим,
Вужудимга солмасдин ваҳм,
Қабул айлаб тавалло-оҳим,
Дариғ тутмай меҳринг, илоҳим,
Йиғлатмагил мушфиқ Онамни,
Волидаи муҳтарамамни


ОН учун талаба битта шеърни тўлиқ ёдлаши ва ОН дан олдин айтиб бериши керак.Ундан ташқари қуйидига мезон асосида таҳлил қилиб ворд файлда Hemis га юклаши керак


1. Шеърнинг муаллифи ва номи.
2. Шеърнинг яратилиш тарихи: қачон ёзилган, нима сабабдан, муаллиф кимга бағишлаган?
3. Шеърнинг жанри ва вазни
4. Шеърнинг мавзуси ва ғояси 
5. Шеърда мавжуд бадиий тасвир воситалар (агар ғазал бўлса шеърий саньатлар)
6. Шеър ҳақидаги шахсий му лоҳазаларим.


1.To’ra Sulaymon-Tavallo
To‘ra Sulaymon shoir sifatida matbuotda 1958 yildan ko‘rina boshladi. 1962 yilda esa uning “Istar ko‘ngil” she’riy to‘plami chop etildi. Uning “Alhazar” nomli hajviy she’rlar to‘plami 1979 yil “Mushtum” jurnali sovriniga sazovor bo‘lgan. Shuningdek, “O‘zbekiston xalq shoiri” mukofoti bilan taqdirlangan. She’rlar yozish bilan bir qatorda, To‘ra Sulaymon musiqiy jo‘rlikda baxshilik qilgan.
2.1965yillarda-urush mavzusi yaqqol ko’zga tashlanadi
Bu o’sha davr yozuvchilariga xos bo’lgan mavzu,chunki ular yo o’z otalari yo yaqinlari uyiga nogiron qaytishganini guvohi bo’lishgan
Va ana o’sha paytlar aynan ona yig’isi qanchalik sof ekanligi haqida yozishga chorlagan.
3.Lirik tur,she’rlarning muayyan janr nomi yo’q
Qofiya bor bu she’rda,g’ash-bosh-yosh-bardosh so’zlaridagi sh raviysi shuni yuzaga keltirmoqda
4.She’rda ona timsoli yaqqol yoritilgan,bu faqatgina odatiy hollarda emas balki g’am-tashvish misolida berilgan.Balki boshqalar ham yig’lar lekin ularniki biroz vaqt otgach unutilajak.Urush timsoli insonni nogiron holidayam onasi qabul qilishini ko’rsatib beradi ona yupatuvchi,ohlar soluvchi zot.U hech ham farzandining dardiga befarq tura olmaydi.
5.She’rda badiiy tasvir vositalaridan yog’och ot” so’zi yorqin misol bo’la oladi.Bu orqali inson o’limi bilan bog’liq tasvirlar ko’z oldimizga keladi.
6.She’r judayam ta’sirli,