Савол:"Электр энергетикаси тўғрисида"ги Қонуннинг мақсади

–  ваакумли ўчиргич (ваакумные выключатели).
Юқори кучланишли ўчиргичлар темир бакли қопламадан ташкил этган бўлиб 
ички қисмида қўзғалувчан кантакт ва қўзғалмас кантакт, сўндирувчи камера, кирувчи 
ввод чиқувчи вводдан ташкил топган. 
Ишлаш принципи кирувчи вводдан кучланиш кириб бошқарув пулти орқали 
қўшилганда қўзғалувчи кантактр қўзғалмас кантактрга келиб қўшилади ва қўшилган 
вақтида ёй хосил бўлиб ёй сўндирувчи ёйни сўндиради, чиқувчи вводдан кучланиш 
чиқиб кетади. 
Савол: Коммутацион аппаратларни танлаш ва уларнинг ишлаш принципи. 
Жавоб: Коммутация аппаратлари – электр занжирларини бир бирига улаш-узиш 
ва ўзи орқали ток ўтказиш учун мўлжалланган электр аппаратларидир (узгич, юклама 
узгичи, ажратгич, автомат, пакетли ўчиргич, сақлагич ва ҳоказолар). 
Савол: Электр хавфсизлиги бўйича гуруҳлар ҳақида нималарни биласиз ва 
уларга қўйиладиган талаблар? 
Жавоб: Электр хавфсизлиги 5 та гуруҳга тоифаланади. 
Электр хавфсизлигига қуйилган талаблар қуйидагича: 
I-гуруҳни олиш учун ушбу электр ускуналар бўйича электр ҳавфсизлигидан 
йўриқнома олиш ва уни йўриқномаларни руйхатга олиш журналида қайд қилиш кифоя,
I-гуруҳли ишчиларга гувоҳнома бериш талаб қилинмайди. 
II-V гуруҳни олиш учун ходим қуйдагиларни билиш шарт: 
- Электр ускуналаридаги ишлар билан боғлиқ бўлган хавф хатар тўғрисида аниқ 
тасаввурга эга бўлиши; 

---

9 
- ушбу ва бошқа хавфсизлик қоидаларини ишга тегишли хажмда амалда қўллай 
билиши; 
- бахтсиз ҳодисалар содир бўлганда жабрланувчига амалий биринчи ёрдам 
беришни, шунингдек юракни ташқаридан массаж қилиш ва сунъий нафас олдиришни 
билиши зарур. 
- электр ускуналарининг жихозлари ва тузилишларини билиши; 
Бундан ташқари, IV-V – гуруҳни олиш учун электр қурилмалар жойлашишини ва 
ишни хавфсиз ташкил қилишни билиши зарур. 
Шунингдек, V-гуруҳ олиш учун бундан ташқари яна хавфсизлик техникаси 
қоидасида қайд қилинган ҳар бир банд талаби қай сабабдан келиб чиққанини аниқ 
билиши шарт. 
18 ёшга тўлмаган шахсларга II-гуруҳдан юқори гуруҳ беришга рухсат этилмайди.