Scientific pr


Download 156.84 Kb.
bet2/8
Sana15.09.2023
Hajmi156.84 Kb.
#1678906
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
transport-masalasi-va-uning-matematik-modelini-tuzish

ТРАНСПOРТ МАСАЛАСИНИНГ ҚЎЙИЛИШИ
Транспорт масаласи - чизиқли программалаштиришнинг энг кўп тарқалган масалаларидан биридир. Унинг мақсади товар ташишнинг энг самарали, яъни

Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 839



SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 4 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601

тежамли йўлларини ишлаб чиқишдан иборат. Бу эса товарларнинг ҳаракат вақтини камайтиради, корхоналарнинг хом ашё, ёқилғи, материаллар билан таъминланиши билан боғлиқ бўлган харажатларни камайтиради. Бу масаланинг қўлланиш соҳаси жуда кенгдир. Умуман транспорт масаласини қуйидагича талқин қилиш мумкин:

1 2 m

1

1 2 n
m та ишлаб чиқариш пунктларида A,A ,...,A бир жинсли a ,a2,...,am миқдорларда юклар бўлсин. Бу юкларни n та истеъмол B ,B ,...,B пунктларига

1 2 n i

A
b,b ,...,b миқдорларда етказиб бериш талаб этилсин. Бир бирлик юкни A ишлаб чиқариш пунктидан, Bj истеъмол пунктига ташиш учун кетган транспорт харажати cij бўлсин. xij i пунктдан Bj пунктга юборилган юк миқдори.
Юк ташишни шундай ташкил этиш керакки, бунда юклар ишлаб чиқариш


n
пунктларидан тўла олиб чиқиб кетилиши керак, яъни xij ai , (i 1,m) ва j1


m
истеъмолчилар талаби тўла қондирилиши керак, яъни xij bj , ( j 1,n). Демак, i1



n
масаланинг математик модели қуйидаги кўринишни олади:


xij ai , j1

m
xij bj i1


(i 1,m) (1)
чизиқли тенгламалар системасининг ( j 1,n) (2)


xij 0, i 1,2,...,n (3) шартларни қаноатлантирувчи ечимини топиш керакки, бу ечим


m n
Z cij xij min (4) чизиқли функцияга энг кичик қиймат берсин, яъни i1 j1
юкларни ташиш учун кетган транспорт харажатлари минималлиги таъминласин. Бу моделда маҳсулотга бўлган талаб таклифга тенг.
Транспорт масаласи, юк захиралари йиғиндиси ва истеъмолчилар талаблари йиғиндиси орасидаги муносабатдан ёпиқ ва очиқ транспорт масалаларига бўлинади.
Таъриф 1. Агар юк захиралари йиғиндиси ва истеъмолчилар талаблари


m n
йиғиндисига тенг бўлса, яъни ai bj бу ёпиқ транспорт масаласи дейилади. i1 j1

m n
Таъриф 2. Агар юк захиралари йиғиндиси ва истеъмолчилар талаблари


йиғиндисига тенг бўлмаса, яъни

дейилади.
ai bj бу очиқ транспорт масаласи i1 j1


Download 156.84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling