Ш. И. Раззоќов, М. Д. Юнусова turbo pascal алгоритмик тилида дастурлаш касб-ћунар коллеж талабалари учун ўќув ќўлланма


Download 1.74 Mb.
bet5/96
Sana30.04.2023
Hajmi1.74 Mb.
#1413831
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   96
Bog'liq
Turbo Pascal назария

const
MaxReal = MaxInt div SizeOf (real);
NumChars = ord (z) – ord (a) +1;
Ln10=2.302585092994;
Ln10R = 1/Ln10;

2.4. Ифодалар


Дастурнинг бажарилувчи ќисмини ташкил этувчи асосий элементларга ўзгармаслар, ўзгарувчилар ва функцияларга мурожаат киради. Бу элементлардан ћар бири ўзининг ќиймати билан тавсифланади ва берилганларнинг ќандайдир бир турига тегишли бўлади. Амал белгилари ва ќавслар ёрдамида янги ќийматлар ћосил ќилиш ќоидаларини баён этувчи ифодаларни тузиш мумкин.
Бирламчи элемент, яъни ўзгармас, ўзгарувчи ёки функция ва мурожаат ифоданинг хусусий холи бўлиши мумкин. Бундай ифоданинг ќиймати, табиий, элемент ќандай турда бўлса, шу турда бўлади. Умумий ћолда ифода бир нечта элементлардан (операндлардан) ва амал белгиларидан тузилган бўлади, унинг ќиймат тури эса операндалар тури ва унга ќўлланган амаллар тури билан бир хил бўлади.
Ифодаларга мисоллар:
у
21
(а+b) * x
sin(t)
a>2
not Flаg and (a=b)
NIL
[1,3 .. 7] * set 1

2.5. Амаллар


Турбо Паскалда ќуйидаги амаллар аниќланган:
унар not, @
мультурликатив *, /, div, mod, and, shl, shr;
аддитив +, -, or, xor;
муносабатлар =, <>, <, >, <=, >=, in
Амаллар афзаллиги кўрсатилган тартибда камайиб боради, яъни унар амаллари энг юќори, муносабат амаллари энг ќуйи афзалликка эга. Бир хил афзалликка эга бир ќанча амалларнинг бажариш тартиби компилятор томонидан дастур кодини оптималлаштириш шартидан келиб чиќиб ўрнатилади ва улар чапдан ўнгга томон бажарилиши шарт эмас. Мантиќий ифодаларни ћисоблашда бир хил афзалликдаги амаллар чапдан ўнгга томон ћисобланади, бунда агар Турбо Паскал мућитида OPTIONS/COMPILER/ COMPLETE BOOLEAN EVAL опциясининг ќиймати ўрнатилган бўлса, ћамма муносабат амаллари, агар опция ўрнатилмаган бўлса, фаќат натижани олиш учун етарли бўлганларигина ћисобланади.
Исми бўйича узатиладиган глобал ўзгарувчилари ёки параметрлари ўзгарадиган функциялар билан муносабат амалларини ишлатганда бу ћолни ћисобга олиш зарур, масалан:

Download 1.74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling