Шарқ уйғониш даврида таълим ва тарбия масалалари

Шарқ уйғониш даврида таълим ва тарбия масалалари.

• 1.Уйғониш даври.
• 2.Абу Наср Форобийнинг таълим – тарбия ҳақидаги қарашлари.
• 3.Абу Райхон Берунийнинг таълим – тарбия ҳақидаги қарашлари.
• 4.Ибн Синони таълим – тарбия ҳақидаги қарашлари.

*Уйғониш даври. Ренессанс – Марказий Осиё, Эрон, Хитой, Ғарбий Европада юз берган алоҳида маданий ва тафаккурий тараққиёт даври.

• “Ренессанс” – атамаси дастлаб Италиядаги маданий- маънавий юксалишга нисбатан қўлланилган, уни ўрта асрчилик турғунлигидан янги даврга ўтиш босқичи деб белгиланган.

Ренессанснинг асосий аломатлари

• Тафаккурда ва илмий ижодда догматизм
• Жаҳолат ва мутаносибликни ёриб ўтиб, инсонни улуғлаш, унинг истеъдоди, ақлий фикрий имкониятларини юзага чиқариш
• Антик давр маданиятига қайтиб, уни тиклаш, бойитиш
• Адабиёт ва санъатда дунёвий гўзаллик, ҳаёт тароналарини қизғин қўллаш
• Инсон эрки учун курашиш.

Шарқ уйғониш даври мутафаккирлари

• Ал-Хоразмий
• Абу Бакр Розий
• Абу Райҳон Беруний
• Аҳмад Ал-Фарғоний
• Абу Али Ибн Сино
• Умар Ҳайём
• Мирзо Улуғбек
• Абу Наср Фаробий...

“Уйғониш даври”да илм-фанни ривожлантиришнинг уч йўналиши:

• 1 йўналиш – математика, астрономия, кимё, география, минералогия, таббиёт, доришунослик каби фанлар киритилган бўлиб. Бу йўналишда ал – Хоразмий, А.Фаробийлар математикага оид, Закериё аз Розий кимё ва тиббиётга, Ибн Сино тиббиётга ва фалсафага, Беруний тиббиётга, Журжоний тиббиёт ва фалсафага оид йирик асарлар яратдилар.
• 2 йўналиш – ижтимоий – фалсафий йўналиш бўлиб, бунда фалсафа, тарих, мантиқ, рухшунослик, нотиқлик, бўлиб, бу сохада Фаробий, ал – Кихдий, Ибн Сино каби олимлар фаолият кўрсатганлар. (Қомусий олимлар).
• 3 йўналиш – Таълим – ахлоқий йўналиш бўлиб, бу соҳада қомусий олимлар ўз қарашларини асарлари таркибида баён этганлар.