Shisha prizma yordamida yorug’likning tarkibiy qismlarga ajralishi. Kamalak

Shisha prizma yordamida yorug’likning tarkibiy qismlarga ajralishi. Kamalak .

Mavzusida taqdimot

.

Darsning maqsadi
Ta’limiy: O’quvchilarga oq yorug’lik murakkab tuzulishga ega ekanligini; yorug’lik ranglari haqida tushuncha berish; prizmaning ranglarni ajratish xossasi borligi bilan tanishtirish; kamalak hosil bo’lish sabablarini o’rgatish
Rivojlantiruvchi: Fanga bo`lgan qiziqishlarni o`stirish, mantiqiy fikrlash qobiliyatini shakllantirish.
Tarbiyaviy: Tez va aniq fikrlashga o`rganish . Aqliy tafakkurni o`stirish, o’z-o’zini anglash salohiyatini shakllantirish. Milliy istiqlol g’oyalarini singdirish
Kompetentlikni shakllantiruvchi maqsad:o’quvchilarda umumiy va fanga oid kompetensiyalarni rivojlantirish: 1 kommunikativ kompetensiya; 2 axborot bilan ishlash kompetensiyasi; 3 shaxs sifatida o’z-o’zini shakllantiruvchi kompetensiyasi; 4 ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiya; 5 umummadaniy kompetensiya. 6 matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo’lish va foydalana olish kompetinsiyalarini shakllantirish

.

Darsning turi: Yangi bilimlar berish
Darsning metodi: Faol ma’ruza, aqliy hujum, klaster,
Darsning jihozi: darslik 6; ER; Tajriba namoyish jihozlari
Tayanch so’zlar: spektr, yorug’lik ranglari, yorug’lik ranglarining qo’shilishi va ajralishi; kamalak

1. Tashkiliy qism: 3 min 2. O’tilgan mavzuni so’rash: 10 min 3. Yangi mavzu bayoni: 15 min 4. Mustahkamlash 10 min 5.O’quvchilarni rag’batlantirish: 3 min 6. Uyga vazifa berish: 2 min

Dars bosqichlari

Darsning shiori: “Inson aql chirog’i, qolaversa butun koinot ko’zining nuridir.” Ibn Sino “Oltin qoidalar” 1. O`zaro hurmat 2. O`zgalar fikrini hurmat qilish 3. Erkin fikrlash 4. Intizomlilik 5. Topqirlik 6. Hozirjavoblik

Dars rejasi: I Tashkiliy qism. A) davomatni aniqlash B) Siyosiy daqiqa otkazish Sinfni guruhlarga bo’lish “So’z oyini” orqali, 1 u to’g’ri chiziq bo’ylab tarqaladi 2 yorug’lik shisha prizmadan o’tganda hosil bo’ladigan tasvir 3 yorug’likning tabiiy manbayi 1 “yorug’lik” 2 “Kamalak” 3 “Quyosh” 2 O’tilgan mavzuni so’rash : “Tezkor savollar” “ Og’zaki bayon”da, “klaster”, “tasvir yasang” chizma, usullarida mustahkamlash 3 Yangi mavzu bayoni “Og’zaki bayon” , Ko’rgazmali 4 Mustahkamlash: Savol-javob, “Rebus”, topishmoqlar 5 Uyga vazifa Mavzuni o’qib kelish, 5ta test tuzish

O’tilganlarni so’rash va mustahkamlash

• Yorug’likning tabiiy va sun’iy manbalari?
• Yorug’lik fazoda qanday tarqaladi?
• Soya va yarim soya qanday vujudga keladi?
• Yorug’likning qaytish va sinish qonuni?
• Velosipedchi o’zining soyasini quvib o’tishi mumkinmi?
• Ko’zgu va uning turlari?
• Linza va uning turlari?

Klasterni davom ettiring:

• .

Linzalar
qavariq
botiq

Yangi mavzu bayoni:

• Bahorda yomg’irda osmonda kamalakhosil bo’lganini barchamiz ko’rganmiz.
• Yorug’likning turli ranglarga ajralishini birinchi bor ilmiy ravishda o’rgangan olim 1666 yilda I Nyuton oq yorug’likni rangli qismlarga ajralganini shishani silliqlayotganda ko’rgan edi, va uni 5ta ranga ajralishini yozgan edi.
• Quyoshdan keluvchi yoki elektr lampadan chiqqan yorug’lik nurlari kichik tirqish orqali uchburchak shaklidagi shishadan yasalgan prizmaga tushirilganda etti xil rangga ajralar ekan:

Ro’
Ro’
Ro’
Ro’
Ro’
Ro’

Spektr – yetti xil rangdan tashkil topgan tasvir. Prizma - ikki yog`i teng va parallel bo`lgan shaffof ko`pburchak. "Spektrga ajralish" deganda yorug`lik yetti xil ranga ajralishi tushuniladi.

• .

Shisha prizmadan o’tgan rangli nurlar burchakka oqadi, eng ko’p oqish binafsha rangga, eng kam og’ish qizil rangga tegishli, Qizil, havorang, yashil ranglar qo’shilishi natijasida yangi ranglar hosil bo’ladi.

qizil
yashil
havorang

O’tilganlarni mustahkamlash:

• Kamalak ranglarini sanab bering?
• Qizil rangli matoga yashil rangli shisha orqali qaralsa qanday rangda ko’rinadi?
• Latifaning xatosini toping. “bir kishi buzog’I qishda quritilgan ko’k beda tamom bo’lgach, sariq somonni yemay qo’yibdi. Nasriddin Afandiga maslahatga borgan ekan “yashil ko’zoynak taqib qo’ying ” debdi. Maslahatga amal qilganda buzoq somonni yashil beda deb yeya boshlabdi”

krossvord

Test

Topishmoqlar

1 Qanoti bor , uchmaydi

Quruqlikda yurmaydi

2 O’zi yo’qdek,

Tovushi o’qdek

3 Tanasi chipor

Zahar sochar

4 Kelib ketar bir yilda

To’rt og’ayni botirlar

5 Oq sandiq ochildi

Olamga nur sochildi

6To’nda ko’rib cho’g’ desan

Tongda korib yo’q deysan

Rahbatlantirish

Eng chaqqon
Eng bilimdon
Eng zukko
Eng topqir
Eng namunali
Eng faol

Uyga vazifa

• Mavzuni o’qib o’rganish
• 5ta maqol yozib yod olib kelish