Щзбекистон Республикаси Олий ва Щрта махсус таoлим вазирлиги

Munozarali savol. Xarakter nima?

E’tibor qiling!
Xarakter-shaxsning alo’ida insonlar va insonlar guru’i, o’z-o’ziga, vaziyatlar, narsalar va ‘odisalarga nisbatan munosabatlaridan orttiradigan sifatlarini o’z ichiga oladi.
Har bir odam har qanday bosho’a odamdan o’zining individual psixologik xususiyatlari bilan ajralib turadi. Bunga xarakter xislatlari ‘am kiradi. Xarakter so’zi grekchadan aynan tarjima qilinganda bosilgan tama degan ma’noni anglatadi.
Xarakter-shaxsdagi shunday psixologik, sub’ektiv munosabatlar majmuiki, ular uning borlio’o’a, odamlarga, predmetli faoliyatga ‘amda o’z-o’ziga munosabatini ifodalaydi. E’tibor qiling!
Demak, «munosabat» kategoriyasi xarakterni tushuntirishda asosiy ‘isoblanadi. B.F.Lomovning ta’biricha, xarakter shaxs ichki dunyosining asosini tashkil etadi. Munosabatlarning xarakterdagi hrni xususida fikrlar ekan, V.S.Merlin ularning mazmunida ikki komponentni ajratadi:

1. 
   Emotsional-kognitiv-borlio’ mu’itning turli tomonlarini shaxs qanday emotsional ‘is qilishi va o’zida shu olamning emotsional manzarasini yaratishi.
   
2. 
   Motivatsion irodaviy-ma’lum harakatlar va ‘ulo’ni amalga oshirishga undovchi kuchlar. Demak bizning munosabatlarimiz ma’lum ma’no va mazmun kasb etgan munosabatlar bhlib, ularning har birida bizning xissiy kechinmalarimiz aks etadi va xarakterimiz namoyon bhladi.
   

Rus olimi S.L.Rubinshteyn shaxsning o’ziga xosligi va xarakteriologik tizimida uchta asosiy tuzilmalarni ajratadi:

1. 
   Munosabatlar va yhnalish shaxsdagi asosiy khrinishlar sifatida-bu shaxsning ‘ayotdan nimani kutishi va nimani xo’lashi.
   
2. 
   O’obiliyatlar-ana shu tilak-istaklarni amalga oshirish imkoniyati sifatida-bu odamning nimalarga o’odir ekanligi.
   
3. 
   Xarakter imkoniyatlaridan foydalanish, ularni kengaytirishga o’aratilgan turun, baro’aror tendentsiyalar, ya’ni bu odamning kim ekanligi.