Sifat so’z turkumi mehribon va rahmli Alloh nomi ila!


bag’oyat so’zlarini keltirish bilan (leksik usul)


Download 0.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana18.01.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1098796
1   2   3   4
Bog'liq
SIFAT SO\'Z TURKUMI HAMID QURBONBOYEV

bag’oyat so’zlarini keltirish bilan (leksik usul) 
Juda novcha , g’oyat mazali ,juda ko’k
  


Ko’pincha so’zlashuv uslubida ushbu-juda-so’zi o’rniga  
Vavshe-so’zi ishlatiladi .  
Testlar vavshe oson . Tushuntirishlar vavshe zo’r . 
 
3 LEKSIK –MORFOLOGIK USUL : 
M: Juda ko’m-ko’k . 
  
4 FONETIK USUL  
Unli yoki undosh orttiriladi. 
M: tooza, chuquur, tekkis, yummaloq (fonetik usul) 
Kelinni ko’rdim chiroooyli ekan .Sumkacha obchiqdim
Ko’chalarni tooozalab supurib qo’yibdi .Suvlar sepibdi. –deydi qizim. 
-Yangiligida –deyman .Bir so’zamol do’stimning gapi yodimga tushib .
Yangiligida  


Bir sinfdoshimiz uylandi. Vodiyda ”kuyov chiqdi” degan marosim bor . 
O’sha yerda o’tiribmiz yaqinda uylangan o’rtog’imiz marosim sohibiga 
so’z qotib qoldi . –Endi maza o’rtoq ,xotining tuflilaringni artib qo’yadi .. 
-Yangiligida ,dedi ancha oldin uylangan do’stimiz 
-Paypoqlaringacha kiydirib qo’yadi … 
-Yangiligida
-Choylaringni tayyorlab beradi … 
Yangiligida .. 
Hammamiz –yangiligida – so’zining mohiyatiga tushunib qoldik . Rosa 
kulishganmiz o’shanda . Afsuski ,do’stimiz aytgan –yangiligida –qoidasi 
haqiqat ekan . Yangi uylanganingda xotining qora ko’ylakdagi ignaning 
uchidek qora dog’ni ham ko’zi ko’radi .-Yangi-da . Keyin borib –borib oq 
ko’ylakdagi –piyoladek qora dog’ni ham ko’rmay qoladi .
  
  
III. Ozaytirma daraja.  
 1 MORFOLOGIK USUL :  
Sifatlarning ozaytirma darajasini morfologik usulda hosil qilish sifatning 
hamma ma’no turi uchun xos xususiyat emas .
Shunday qoida bor : Sifatlardan morfologik usulda ozaytirma daraja 
hosil qilish uchun faqatgina –rang-tus sifatlaridan foydalanamiz . 
Boshqa sifatning ma’no turlariga unday huquq berilmagan .
-ish,-imtir qo’shimchalari
M: Ko’kimtir ,ko’kish , oqimtir , qoramtir
-Nega unday deb so’raymiz OZAYTIRMA darajadan . Nega faqat rang-tus 
sifatlari ? –Chet elda –deydi-og’zini to’ldirib – bir bo’ginli so’zlarga 
qo’shimcha qo’shiladi , bir necha bo’g’inli so’zlarga esa so’z qo’yib keyin 
hosil qiladi darajani . Qarang :
Big(katta ) – bigger (kattaroq ) , the biggest ( juda katta ) beautiful ( 
chiroyli ) –more beautiful ( chiroyliroq ) –the most beautiful ( juda 
chiroyli )
Ha tushundim , lekin bizda odam ajratma deb o’rgatishgan . Mayli , 
OZAYTIRMA DARAJA faqat RANG TUSLARDAN gina MORFOLOGIK 
USULDA yasalishini eslab qoldik ,janob !


2 LEKSIK USUL
Sifat oldidan sal, biroz, xiyla, nim  so’zlari keltiriladi
M: Sal achchiq , nim pushti , 

Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling