Sifilis (zaxm kasalligi) — belgilari, yuqish yo’llari, tashxislash, davolash, oldini olish Sifilis yoxud zaxm kasalligi


Download 225.17 Kb.
bet2/4
Sana01.03.2023
Hajmi225.17 Kb.
#1239106
1   2   3   4
Bog'liq
zaxm kasalligi

Ikkilamchi zaxmda terida toshmalar, limfa tugunlarining kattalashishi va isitma qayd qilinadi. Birlamchi va ikkilamchi bosqichda kasallik belgilari ahamiyatsiz bo’lishi va bemor tomonidan sezilmasligi mumkin.

  • Yashirin bosqichda hech qanday alomatlar kuzatilmaydi.

  • Uchlamchi sifilis salomatlikka jiddiy shikast yetkazishi mumkinligi bilan xavf tug’diradi. Shifokor odatda uchinchi darajadagi sifilisni bir nechta testlar yordamida tashxislashi mumkin. Bu bosqichda kasallik yurak, miya va tananing boshqa organlari faoliyatiga salbiy ta’sir qiladi.

    Infektsiya xavfini kamaytirish
    JYYKlarning oldini olishni yagona usuli — vaginal, anal yoki oral jinsiy aloqa bilan shug’ullanmaslikdir. Agar kishi faol jinsiy hayot olib borsa, unda zaxm yuqtirish ehtimolini kamaytirish uchun:

    • Sinovdan o’tgan va sifilis uchun test natijalari salbiy natija ko’rsatgan hamroh bilan uzoq muddatli o’zaro monogam munosabatlarni saqlash;

    • Har safar jinsiy aloqada lateks prezervativlardan foydalanish. Prezervativlar yara bilan kontakt sodir bo’lishiga to’sqinlik qilib, kasallik yuqishini oldini oladi. Ba’zida yaralar prezervativ bilan qoplanmagan joylarda paydo bo’ladi. Ushbu yaralar bilan kontakt bo’lishida kasallik yuqishi ehtimoli kamaymaydi.

    Himoyalanmagan vaginal, anal yoki oral jinsiy aloqa natijasida har qanday kishi zaxm bilan kasallanishi mumkin. Shifokor bilan ochiq gaplashib, sifilis va boshqa yuqumli kasalliklar uchun sinovdan o’tish kerak-kerakmasligini muhokama qilish zarur.

    • Birinchi homiladorlik paytida barcha homilador ayollar sifilis uchun tekshiruvdan o’tishlari kerak;

    Erkaklarda bir jinsli munosabatlarda, OIV mavjudligida yoki jinsiy hamrohda sifilisga sinovlar ijobiy natija ko’rsatgan hollarda muntazam ravishda tekshiruvlardan o’tib turish zarur. INKUBATSION DAVR BOSQICHI VA BELGILARI


    Umuman olganda, bu muddat ikki oy davom etadi. Bu vaqtda kasallikning biron bir alomatlari yoki belgilari yo’q, shuningdek, Vasserman reaksiyasiga ham javob bo’lmaydi. Agar boshqa kasalliklarni davolash uchun antibiotiklar ishlatilgan bo’lsa, unda sifilisning inkubatsion davri bir necha haftaga uzaytiriladi.
    Inkubatsiya davri zaxm infektsiyasi organizmga tushgan vaqtdan boshlab patogen oqish treponema yarasi yoki shankr deb atalmish yara shakllanishiga qadar bo’lgan davr sanaladi. Boshlanishida qizil yallig’langan dog’ paydo bo’ladi, bir necha kundan keyin dog’ papula(lot.-tuguncha)ga aylanadi. Ushbu turdagi jarohatlarning o’ziga xos xususiyati bu og’riqning yo’qligi hisoblanadi.
    Yaraning diametri 5-10 mm ni tashkil qiladi. Qattiq shankr lablarning qizil chegarasida, lunjning ichki shilliq yuzasida, qattiq va yumshoq tanglayda paydo bo’ladi va shakli va o’lchamida farq qilishi mumkin. Odatda atrofining balandlashishi bilan boshqa yaralardan farq qiladi, yaraning tag qismi esa kul rangli parda bilan qoplangan yorqin qizil rangga ega. Og’izning burchaklarida sifilisning asosiy belgisi vaqti-vaqti bilan qon ketishi mumkin bo’lgan notekis qirrali yoriqlar shaklida bo’lishi mumkin.
    Qattiq shankrning namoyonidan so’ng, sifilisning muhim belgisi limfadenitning rivojlanishi hisoblanadi. O’rtacha sifilisning inkubatsiya davrining davomiyligi 20-30 kunni tashkil etadi, ammo bir yoki ikki hafta bo’lishi ham mumkin. Oxirgi vaqtlarda boshqa kasalliklarni, jumladan shamollash, angina, pnevmoniya, gripplarni davolash uchun antibiotiklarni ishlatish inkubatsiya davrini oshishiga sabab bo’lmoqda.
    Sifilisning inkubatsiya davri xavfli bo’lishi mumkin, chunki bemor bu xavfli kasallik borligini haqida shubha qilmaydi. Sifilitik infektsiya xususiyati har qanday ma’lum va aniq belgilari bo’lmagan bir necha davrlar bilan kechishidir. Kasallik serologik reaktsiyalar jarayonida shifokor va bemor uchun kutilmaganda yoki to’satdan ichki organ yoki markaziy asab tizimining shikastlanishi sabablarini aniqlash davomida aniqlanishi mumkin. Bunday holatda, kasallikning davomiyligini va infektsiyaning qachon yuqganlik vaqtini aniqlash juda qiyin.



    Download 225.17 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   2   3   4




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling