Parchalanish reaksiyasi (Yuqori temperatura ta’siri).
Alkanlar yuqori temperaturada parchalanadi. Bu jarayon piroliz yoki kreking deyiladi.
Bunda uglevodorodlardagi C – C va C – H bog’lar uzilib, quyi molekulali to’yingan, to’yinmagam va aromatik uglevodorodlar hosil bo’ladi.
Piroliz jarayoni 550 – 650 OC va undan yuqori temperaturada borsa, kreking 450 – 500OC da boradi. Alkanlarning parchalanish reaksiyasi temperaturasi ularning molekulyar massasiga va molekulasining tuzilishiga bog’liq bo’ladi. Uglevodorodning molekulyar massasi qancha yuqori bo’lsa, yuqori temperaturada uning parchalanishi shuncha oson bo’ladi.
Texnikada neftni krekinglab to’yingan va to’yinmagan uglevodorodlar olinadi. Texnikada metanni krekinglab asetilen olinadi. Bu usul ancha qulay va arzondir :
Boshqa alkanlar degidrirlanganda alkenlar hosil bo’ladi :
Do'stlaringiz bilan baham: |