Simmetrik Shifrlash usuli Vernam shifri

Simmetrik Shifrlash usuli


Vernam shifri (inglizcha Vernam Cipher) – simmetrik shifrlash tizimi,
1917-yilda Amerika telefon va telegraf (AT&T) kompaniyasi injineri Gilbert
Vernam tomonidan ixtiro qilingan.
Vernam shifrlash tizimi oddiy kriptotizimlardan biri, yuqori kriptobardoshli
bo‘lgan. Ushbu shifrlash tizimi Amerika telefon va telegraf (AT&T) operatori
Gilbert Vernam sharafiga nomlandi va 1919-yilda telegraf xabarlarini avtomatik
ravishda shifrlash tizimiga patent berildi.
2-rasm. Vernam usuli orqali shifrlash Kiruvchi matnni shifrlashda x kiruvchi matn ikkilik ko‘rinishiga o‘tkaziladi va ikkilik modul (XOR jadvali) ostida ikkilik ketma-ketlikdagi k kalit bilan shifrlash amalga oshiriladi: y = x ⊕ k, bu yerda k – xabarni shifrlashdagi kalit so‘z bo‘lib, uning belgilari soni shifrlanuvchi xabarning belgilari sonidan kam bo‘lishi yoki oshib ketmasligi kerak. Shifrni ochishda yozuvdagi har bir ikkilik modul ostidagi belgilar k kalit ketmaketligi bilan XOR jadvali (2-jadval) asosida
qo‘shiladi: y ⊕ k = x .
2-jadval
XOR amali

m	n	m ⊕ n
0	0	0
0	1	1
1	0	1
1	1	0