Sinf VIII 1-dars

1 bayt = 8 bit
Masalan: 11011011 da 1 bayt axborot bor, chunki unda 8 ta bit (raqam ) qatnashmoqda. 10110101 00100011 da esa 2 bayt axborot bor.
Axborotda qatnashgan har qanday belgi 1 bayt hajmli deb hisoblanadi. Masalan, "S" harfi 1 bayt hajmga ega; "GN" esa 2 bayt hajmli; "ANV" - 3 bayt hajmli va h.k.
Baytdan katta o'lchov birligi ham mavjud. U kilobayt (Kbt) deb nomlanadi va 210 baytga teng:

1 Kbt = 2¹⁰ bayt = 1024 bayt

Kilobaytdan katta o'lchov birligi ham qabul qilingan bo'lib u -megabayt dir (Mbt):1 Mbt = 2¹⁰ Kbt = 1024 Kbt= 1024x1024 bayt= 1048576 bayt x 8 bit = 8388608 bit.
Demak, 1Mbt hajmdagi axborotda 1048576 ta belgi ( harf, raqam yoki maxsus belgi) joy-lashadi.
Megabaytdan ham katta o'lchov birligi qabul qilingan va u gigabayt (Gbt) deb nomlanadi: 1 Gbt = 2¹⁰ Mbt = 1024 Mbt yoki
1 Gbt = 1024 Mbt = 1024x1024 Kbt = 1024x1024x1024 bayt = 2³⁰ bayt
Demak, 1 Gbt hajmli axborotda 230 ta belgi ishtirok etar ekan.
Misol. Bir kitobda 250 ta sahifa bo'lib, har bir sahifa 30 ta satrdan va har bir satr 75 ta belgidan iborat bo'lsa, kitobdagi axborot hajmini hisoblang.
Yechish.
Dastlab, bitta sahifada nechta belgi borligini hisoblaymiz:
75x30 = 2250 ta.
Endi kitobdagi belgilarning umumiy sonini hisoblaymiz:
2250x250 = 562500 ta.
Demak, kitobdagi axborot hajmi
562500 x 8 = 4500000 bit.
yoki 562500 bayt
yoki 562500:1024 = 525 Kbt
yoki 525 : 1024 = 0, 5 Mbt
yoki 0, 5 : 1024 = 0, 0005 Gbt ekan.
Demak, Gbt ancha katta hajimni ifodalovchi o'lchov birligi hisoblanar ekan.

V. O’quvchilarni baholash:

VI. Uyga topshiriq: Axborotlarni raqamlar orqali ifodalash. Axborotlarni ikkilik sanoq sistemasida kodlash. Axborot miqdori. mavzusidagi savollarga javob yozish va kamida 12 ta misol yozib kelish.
Tekshirdim: