Sinfga quyidagi tarzda tarqaladi


Download 1.17 Mb.
bet9/10
Sana28.10.2023
Hajmi1.17 Mb.
#1730850
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
PAR13 - uzb

Misollar. Quyidagi tenglamani yechamiz:
X+B=D, (1.3.48)
bunda В= ={0/6; 0,5/7; 1/8; 0,5/9; 0/10),
D= ={0/10; 0,5/12; 1/14; 0,5/16; 0/18}.
Ularning tegishlilik funksiyalari 1.3.4-rasmda tasvirlangan.

1.3.4-rasm. Qo’shimcha ayirish amali uchun to’plamlarning tegishlilik funksiyasi
B va D uchun oraliq-tashuvchilar . (1.3.46) ga ko’ra . (1.3.47) formulaga ko’ra 1.3.4-rasmda grafik usulda tasvirlangan tegishlilik funksiyasini aniqlash mumkin.
Mos ravishda, .
А= ={0/6; 0,5/7; 1/8; 0,5/9; 0/10} va D= ={0/6; 0,5/14; 1,0/24; 0,5/36; 0/50} da quyidagi tenglamani yechamiz:
AX=D. (1.3.49)
va tegishlilik funksiyalari 1.3.5-rasmda tasvirlangan.

1.3.5-rasm. Qo’shimcha bo’lish amali uchun to’plamlarning tegishlilik funksiyalari
А va D to’plamlarning oraliq-tashuvchilari . (1.3.46) ga ko’ra .
(1.3.47) ga ko’ra, 1.3.5-rasmda keltirilgan tegishlilik funksiyasining qiymatini aniqlash mumkin.
Tenglamaning yechimi:
X={0/1; 0,5/2; 1/3; 0,5/4; 0/5}.


L-R turdagi noravshan sonlar.
L yoki R orqali belgilanuvchi funksiya quyidagi shartlarni bajarsa, noravshan sonni ifodalovchi funksiyadir:

  1. L(x)=L(-x);

  2. L(0)=1;

  3. L oraliqda os’maydi.

Misollar.
а)
б) .
в) .
г) .
M noravshan son L-R turda deyiladi, agar u quyidagi tarzda berilsa:

L chap ifoda deyiladi; R-o’ng ifoda; m - M ning o’rta qiymati; va mos ravishda chap va o’ng kengaytma deyiladi. Kengaytmalar nolga teng bo’lganida, M sodda son bo’ladi. Kengaytmani oshirib borgan sari, M shunchalik noravshanlashib boradi. L-R turdagi sonning belgili yozuvi .
L-R turdagi sonlar ustida algebraik amallarni ko’rib chiqamiz.
М va N – uzluksiz tegishlilik funksiyali ikkita noravshan son; * - uzluksiz o’suvchi binar amal; - M noravshan sonning tegishlilik funksiyasi kamaymaydigan ma’lum bir oraliq ( ); - N ga nisbatan o’xshash oraliq, jumladan
uchun .
tegishlilik funksiyasi umumlashtirish tamoyili bo’yicha aniqlangan noravshan to’plam bo’lsa, undagi uzluksiz tegishlilik funksiyali noravshan son ixtiyoriy nuqtada formula bo’yicha aniqlanadi.
Noravshan sonlarni qo’shish. Ikkita noravshan sonning o’suvchi qismlarini ko’rib chiqamiz
va .
х va у –yagona haqiqiy sonlar bo’lib, bunda
.
Bu yerda - [0,1] kesmadagi qo’zg’almas nuqta. Bu quyidagiga ekvivalent
, , (1.3.50)
(1.3.50) dan quyidagilar kelib chiqadi:
va .
Huddi shunday, M va N ning kamyuvchi qismlariga nisbatan quyidagiga ega bo’lamiz:
.
Bu yerdan quyidagilar kelib chiqadi:
. (1.3.51)
Umumiy ko’rinishda:
,
bu yerda , .
Norvahsan sonni inkor etish formulasining ko’rinishi quyidagicha
. (1.3.52)
Noravshan sonni ifodalovchi L va R funksiyalarning o’rni almashdi. (1.3.51) va (1.3.52) dan ayirish formulasini keltirib chiqarish mumkin
.

Download 1.17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling