Sirt zichligi


Download 26.34 Kb.
Sana16.01.2023
Hajmi26.34 Kb.
#1096012
Bog'liq
10.-Маьруза




14.03.2022й.
10- Zichlik o‘lchash tizimlari Zichlik to‘g‘risida umumiy tushunchalar Vaznli zichlik o‘lchash vositalari Qalkovichli zichlik o‘lchash vositalari.
Zichlik (r) — 1) moddaning asosiy tafsilotlaridan biri; son jihatdan jismning hajm birligidagi massasiga teng: p = f , bunda r — jism zichli gi, t — massasi, V— hajmi. Bir jinsli moddaning Z.i uning barcha nuqtalarida bir xil, bir jinsli boʻlmagan moddalarda esa 3. i jism hajmining turli nuqtalarida har xil boʻladi. Z.ning SI dagi oʻlchov birligi kg/m3, SGS da esa g/sm3. Koʻpincha tizimga kirmagan oʻlchov birliklari — kg/l, t/m3 ham ishlatiladi. Modda Z.i, odatda, tra ortishi bilan kamayadi va bosim ortishi bilan ortadi (suvning Z.i traning 4° gacha pasayishida ortadi, traning keyingi pasayishida Z.i ham kamayadi). Moddaning bir agregat holatidan ikkinchisiga oʻtishida 3. sakrashsimon oʻzgaradi. Xususan, qattiq holatdan suyuq holatga yoki suyuq holatdan gazsimon holatga oʻtishida modda zichligi tez kamayadi (lekin choʻyan va suv qattiq holatdan suyuq holatga oʻtishida 3. tez ortadi. Suyuq holatdan qattiq holatga oʻtishida esa, aksincha, 3. anomal kamayadi). Ikki modda Z.i nisbatiga nisbiy 3. deyiladi. Odatda, nisbiy 3. suyuqlik va gazlar uchun distillangan suv Z.iga nisbatan, gazlar uchun esa quruq havo va vodorod Z.iga nisbatan aniqlanadi; mas, ideal gazlar uchun nisbiy 3.: r’=tg = s^ Ushbu ifoda vodorod Z.iga nisbatan (|xo=2) olingan Z.larni aniqlash orqali gazning molekulyar ogʻirliklari topiladi; 2) elektr tokida — elektr tokining asosiy tafeilotlaridan biri; tok yoʻnalishiga tik yoʻnalishdagi yuza birligi orqali 1 s da oʻtadigan elektr zaryadiga teng.[1]


    • Sirt zichligi.

    • Chiziqli zichlik.

    • Zaryad zichligi.

    • Tok zichligi.

    • Optik zichlik.

  • ZICHLIK VA UNING BIRLIKLARI. BERUNIY 
    VA HOZINNING ZICHLIKNI ANIQLASH USULLARI
    Menzurkaga ma’lum miqdorda iliq suv solaylik. Hajmini belgi-
    lab, unga choy qoshiqda shakar solib eritaylik. Bunda suvning hajmi 
    o‘zgarmaganligini ko‘ramiz. Shakar qayoqqa ketdi? Shakarni tashkil 
    etgan zarralar suv zarra lari oralig‘iga tarqalib ketdi. Demak, moddani 
    tashkil etgan zarralar bir-biridan ma’lum masofada joylashar ekan. Ayrim 
    moddalarda zarralar yaqin joylashsa, ayrimlarida esa uzoqroqda bo‘ladi. 
    Bundan tashqari turli moddalar zarralarining massasi turlicha bo‘ladi. 
    Moddaning bu xususiyati zichlik deb ataluvchi fi zik kattalik orqali ifoda-
    lanadi.



  • Zichlik va uning birliklari. Beruniy va Hozinning zichlikni aniqlash usullari

Zichlik nima:


Zichlik bu moddaning ma'lum hajmidagi massa miqdorini o'lchashga imkon beradigan skalar kattaligi. Bu so'z, lotin tilidan keladi zichlikzichlik.
Fizika va kimyo sohasida materialning zichligi, u suyuq, kimyoviy yoki gazsimon bo'lsin, uning massasi va hajmi o'rtasidagi bog'liqlik; yunoncha harf bilan belgilanadi rho “ρ”.
zichlikni hisoblash formulasi ob'ektning qiymati: r = m / v, ya'ni: zichlik hajm orasidagi massaga teng. Bundan tashqari, biz zichlik hajmga teskari proportsional degan xulosaga kelishimiz mumkin: ma'lum massa egallagan hajm qancha kichik bo'lsa, zichlik shunchalik katta bo'ladi.

ichlikning turlari

Mutlaq zichlik


Mutlaq zichlik materiyaning intensiv miqdori; moddaning massasi va hajmi o'rtasidagi bog'liqlikni ifodalash uchun ishlatiladi. Odatda kg / m da hosil bo'ladi3.

Nisbatan zichlik


Nisbiy zichlik mos yozuvlar sifatida qabul qilingan boshqa moddaga nisbatan moddalar orasidagi zichlik deb ataladi. Odatda, mos yozuvlar zichligi - bu bitta atmosfera bosimi 4 ° C bo'lgan suv, bu sharoitda suvning zichligi 1000 kg / m ni tashkil qiladi.3.

Aniq zichlik


Ko'rinib turgan zichlik - bu heterojen materiallardan tashkil topgan materiallar. Bunga turli xil moddalardan tashkil topgan va ichkarida havo oralig'ini o'z ichiga olgan tuproqni misol keltirish mumkin. Shuning uchun, uning umumiy zichligi aslida ixchamroq bo'lganidan pastroq.

O'rtacha zichlik


O'rtacha zichlik - bu heterojen tizim uchun hisoblangan. O'rtacha zichlikni olish uchun ob'ekt massasini uning hajmiga bo'ling.

Nuqta zichligi


Nuqta zichligi moddaning nuqtasiga, holatiga yoki qismiga qarab har xil zichlikka ega bo'lgan heterojen tizimlarda zichlikni hisoblash uchun ishlatiladi.
Download 26.34 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling