Slayd ishi Bajargan: Ametov. R

Qoraqalpogʻiston qishloq xoʻjaligi va agrotexnologiyalar instituti
Togʻayshiliq fakulteti
Fizika va oʻrmon meteorologiyasi fanidan
Slayd ishi
Bajargan: Ametov. R
Qabul qilgan: Yeshmuratova. A

Yuza qatlami issiqlik balansi
Reja:
I. Kirish.
II. Asosiy qism:

• Yuza qatlami.
• Issiqlik balansi.

III. Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish.
Radiatsiyaviy muvozanat turli xil davrlar uchun (6, p. 328) uchun so'riladigan va er atmosfera tizimini olish-iste'moli deb ataladi.
Asosiy sirtning radiatsion muvozanatining asosiy qismi to'g'ridan-to'g'ri quyosh va tarqoq nurlanish, shuningdek, osti yuzasi bilan so'riladigan atmosferaning chiqarilishi. Iste'mol qilish qismi yuqori yuzaning (6, p. 328) tufayli issiqlik yo'qotilishi bilan belgilanadi.
Yuza qatlami.
Yer yuzasining yil uchun radiatsiyaviy muvozanat er yuzidagi hamma joyda ijobiydir, Grenlandiya va Antarktida muz platosidan tashqari.
Bu shuni anglatadiki, so'rilgan nurlanishning yillik oqimi bir vaqtning o'zida samarali nurlanishdan kattaroqdir. Ammo bu er yuzidagi yuzning yuzi issiq bo'lishini anglatmaydi.
Yuza qatlami.
Radiatsiya orqali so'rilgan nurlanishning ortiqchaligi yer yuzasidan issiqlik o'tkazuvchanligi va suvning o'zgarishi bilan issiqlik uzatilishi bilan tengdir (yer yuzasi va atmosferadagi kondensatsiya qilinganida).
Binobarin, nurlanishda va qaytarishda nurlanish muvozanati yo'q, ammo qayta tiklanish va qaytarishda radiatsiyaviy muvozanat bo'lmaydi, ammo issiqlik muvozanati mavjud.
Yuza qatlami.
Issiqlik balansi.
Issiqlik balansi – atmosferaga kelgan va undan chiqqan issiqlik tengligi. Atmos-feraning nurlanish balansi R, atmos-ferada suv bugʻlari kondensatlanishi tufayli ajralib chiqqan issiqlik hr (h – kondensatsiya yashirin issiqligʻi, g– yogʻinlar yigʻindisi), yer sirtidan turbulent almashinuv natijasida atmosferaga berilgan issiqlik R, havoning gorizontal yoʻnalishda koʻchishi (advek-siya) tufayli kelgan issiqlik oqimi.
Issiqlik balansi.
(A) Atmosferaning issiqlik balansi b.ni tashkil qiladi. Issiqlikning advektiv koʻchishi odatda ek-vatordan qutblarga qarab yoʻnalgan boʻladi, shuning uchun bu jarayon tufayli yuqori ken-gliklardagi havo issiqlik oladi, quyi kengliklarda esa issiqlik yoʻqotadi. Atmosfera sirkulyatsiyasi va okean sir-kulyatsiyasi tufayli havo temperaturasi uzluksiz ravishda quyi kengliklarda pasaymaydi, yuqori kengliklarda koʻtarilmaydi.
Issiqlik balansi.
Xulosa.
Shunday qilib, atmosferaning yuqori chegarasida oqim orasidagi muvozanat va energiya qaytarilishi, bu erda, faqat yorqin energiya. Yer va jahon makon o'rtasida issiqlik almashinuvi uchun boshqa mexanizmlar, radiatsiya jarayonlaridan tashqari, mavjud emas.
Yuqoridagi barcha raqamlar to'liq kuzatuvlar asosida hisoblanadi. Shuning uchun ular aniq aniq qarashlari shart emas.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1.Shubaev. P.P “Umumiy yer bilimi” 1975 y.
2. Vahobov. H “Umumiy yer bilimi” Toshkent 2005 y.
3. Kalesnik S.V. Umumiy Er bilimi qisqa kursi. -Toshkent. 1966 y.
4. G’ulomov P.N. Umumiy er bilimi. Maruzalar matni. –Toshkent. Universitet, 1999 y.
5. www.ziyonet.uz