Social studies

№6 | 2020
 
 
114 
4. Bema’ni gaplar yozadilar, ba’zan noto‘g‘ri ma’lumotlardan foydalanadi; 
5. Sahifalar ijtimoiy bo‘lishiga qaramasdan siyosiy muloqatlar o‘rnatadilar va hakoza. 
Demak, Ijtimoiy tarmoqlarda ma’lumotlardan, shu jumladan shaxsiy ma’lumotlardan 
foydalanish madaniyati deganda, yuqorida keltirilgan salbiy holatlar va kamchiliklarga yo‘l 
qo‘ymaslik 
tushuniladi. 
Unutmaslik kerakki, ma’lum bir shaxs tomonidan Internet tizimiga qo‘yiladigan ma’lumotlar boshqa 
shaxslar yoki ijtimoiy guruhlar tomonidan turli maqsadlarda ham foydalaniilishi mumkin. SHu 
jumladan ma’naviyat va ma’rifatga zid ham bo‘lishi mumkin.Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanilganda 
u yerdagi ma’lumotlarning haqqoniyligiga, Sizni aldashmayotganligiga iqror bo‘lib, so‘ngra ma’lum 
bir qarorga kelish kerak. 
Davlatimiz rahbari Sh.Mirziyoyev BMT bosh assambleyasining 75-sessiyasida nutq 
so’zlaganda, so’zini quyidagi jumlalar bilab boshladi:–“Bosh Assambleyaning yetmish beshinchi 
sessiyasi Birlashgan Millatlar Tashkiloti tarixida birinchi marta butunlay yangi formatda – 
koronavirus pandemiyasi tufayli onlayn muloqot rejimida bo‘lib o‘tmoqda.” [9] 
Bu shuni anglatadiki, ijtimoiy tarmoq bugungi kun hayotimizda, murakkab bir sharoitda, 
koronavirus pandemiyasi davrida yanada muhim ahamiyat kasb eta boshladi. 
Jamiyat hayotining barcha jabhalarida “onlayn rejim” ijtimoiy tarmoq amal qila boshladi. 
Ijtimoiy Internet tarmoqlaridan jamiyat tomonidan foydalanish tahlili shuni ko’rsatdiki, 
ulardan obyektiv ravishda kengaytirilgan voqelikda foydalanish Maslowning asosiy ehtiyojlar 
piramidasiga to’g’ri keladi. Bir tomondan, kengaytirilgan obyektiv-virtual haqiqatning ijtimoiy 
aloqasi xizmatlari o’z ehtiyojlarini amalga oshirishda inson imkoniyatlarining ulkan kengayishi va 
ko’payishini belgilaydi. Bu makon-vaqt chegaralarining xiralashishi va jahon jamiyatining o’ziga xos 
ijtimoiy tarmoqlar saytlarida birlashishi orqali lokalizatsiya qilinishi tufayli mumkin bo’ldi. Shu bilan 
birga, paydo bo’lgan muammolarni tezda hal qilishga, maqsad va ehtiyojlarni ro’yobga chiqarishga 
yordam beradigan tezlashtirilgan dialog shaklida jamiyat evolyutsiyasini kuzatish mumkin. 
Boshqa tomondan, ehtiyojlarning ijtimoiy Internet tarmoqlari orqali amalga oshirilishi 
haqiqatan ham jamiyatning biologik evolyutsiyasi va antropogenez jarayonida shakllangan obyektiv 
voqelikdagi an’anaviy muloqotning asosiy mexanizmlariga tahdiddir [10]. Yuqorida ko’rsatilgandek, 
o’z ishtirokchilarining doimiy kommunikativ Internet-o’zaro ta’siriga bo’lgan jamiyatning ehtiyoji 
uning degradatsiyasiga olib keladi. 
Yuqorida keltirilgan muammolarning yechimi shundan iboratki, inson o’z ehtiyojlarini 
qondirishni kompyuter texnologiyalari va ijtimoiy Internet tarmoqlari rolini mutlaqlashtirmasdan 
o’rganishi, ulardan obyektiv dunyo imkoniyatlariga qo’shimcha sifatida foydalanishi, ammo obyektiv 
haqiqatni birinchi o’ringa qo’ymasligi kerak. Shu nuqtai nazardan, ijtimoiy Internet tarmoqlaridan 
nafaqat asosiy ehtiyojlarni mexanik ravishda qondirish uchun, balki insonning ijtimoiy-madaniy 
rivojlanishi uchun ham foydalanish mumkin. 
Demak, siyosat sohasida globallashuv rivojiga Internetning ta'siri kuchayib borishi bilan 
ushbu texnologiya katta ahamiyatga ega bo'lib, davlat tomonidan nazorat qilinishi kerak. Shu bilan 
birga, davlat ushbu texnologiyani targ'ib qilishda o'z hissasini qo'shishi kerak, chunki globallashuv 
jarayoni o'z-o'zidan jadal rivojlanib boradi va muammodan qochishga urinish holatlarida mamlakat 
katta qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, xususan, nazoratsiz auditoriyani jalb qilish. Muayyan 
vaqtdan so'ng, bu jarayon to'siqlarni barbod qiladi, chunki, bizning fikrimizcha, buni amalga oshirish 
uchun juda katta kuch bor.