Sohada ishlatiladigan o`lchov birliklari


Download 274.92 Kb.
bet2/3
Sana15.02.2023
Hajmi274.92 Kb.
#1200943
1   2   3
Bog'liq
Sohada ishlatiladigan o`lchov birliklari

FIZIKADA O'LCHASH
Ko'p terminlar va tushunchalar yaqindan bog'liqdir. Bir kishi har kuni ish joyida ishlaydi. Odatda bu ish haqi, shuningdek, unga sarflangan vaqt yoki boshqa mezonlarda o'lchanadi. Ammo boshqa ish hajmi ham bor, bu holda - mexanik. Tabiiyki, ko'plab ilmiy tushunchalar mavjud. Bunga elektrotexnikada, termodinamikada, kinetik energiyadagi ishlar kiradi. Odatda, bunday ishlar Joules va erglarda o'lchanadi.
Albatta, bu ishning yagona belgilari emas, balki jismoniy miqdorlarni ifodalash uchun ishlatiladigan boshqa o'lchov birliklari ham mavjud. Ammo ularning barchasi shu yoki boshqa belgini qabul qiladilar, qaysi jarayonni o'lchashiga qarab. Bunday qadriyatlar odatda ilmiy ma'lumotlarga - fizikaga taalluqlidir. Talabalar va talabalar tomonidan batafsil o'rganiladi. Agar siz istasangiz, bu tushunchalar va qadriyatlarni chuqur o'rganishingiz mumkin: mustaqil ravishda qo'shimcha ma'lumot manbalari va malakali o'qituvchilarni yollash orqali.
ad
AXBOROT HAJMI
"Axborotlarni o'lchash" kabi narsalar ham bor. Axborotni qanday o'lchash mumkin? Bu mumkinmi? Ko'rinib turibdiki, bu mumkin. Bu faqat axborot tomonidan nimani nazarda tutganiga bog'liq. Bir necha ta'riflar mavjud bo'lgani uchun o'lchash metodlari ham o'zgarib turadi. Axborotni o'lchash texnologiyada, kundalik hayotda va axborot nazariyasida paydo bo'ladi.

Uning o'lchov birligi bit (eng kichik) va bayt (katta) bilan ifodalanishi mumkin. Nomi bilan jihozlangan lotinlar ham farq qiladi: kilobaytlar, megabaytlar, gigabaytlar.
Bundan tashqari, masalan, energiya yoki modda kabi ma'lumotlarni o'lchash mumkin. Axborotni baholash ikki turdagi mavjud: uning o'lchovliligi (ob'ektiv baholash) va ma'nosi (sub'ektiv baho). Axborotni ob'ektiv baholash inson ongiga nisbatan ko'proq ma'lumot bera oladigan turli xil sensorlar, asboblar, qurilmalar yordamida hisoblab chiqiladi.
O'LCHASH USULI
Yuqorida aytib o'tilganidek, o'lchov butun dunyoni o'rganish usuli hisoblanadi. Albatta, bunday tadqiq faqat o'lchov usuli yordamida emas, balki kuzatishlar, tajribalar va tavsiflar yordamida amalga oshiriladi. O'lchov tatbiq etiladigan keng ko'lamli fanlarning o'ziga xosligi bilan bir qatorda, aniq ma'lumot ham bo'lishi mumkin. Odatda o'lchov davomida olingan ma'lumotlar raqamlar yoki matematik formulalar bilan ifodalanadi.
Shunday qilib, raqamlarning o'lchamini, har qanday jarayon tezligini, har qanday qurilma kattaligi va quvvatini tasvirlash oson. Ushbu yoki boshqa raqamni ko'rgan odam, kerakli jarayonlar yoki ob'ektlarning boshqa xususiyatlarini osongina tushunishi va ularni ishlatishi mumkin. Bu bilimlar kundalik hayotda, ishda, ko'chada yoki uyda bizga yordam beradi. Axir, kechki ovqatni tayyorlashning oddiy jarayoni o'lchov usuliga ham tegishli.

Download 274.92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling