Мулкий даромадларга солиқ солиш услубиёти
Mulk daromadiga soliq solishning ikkita asosiy usuli mavjud: **ijaraga olinadigan daromad solig'i** va **kapital daromadga soliq solish**.
**Ijaraga olingan daromad solig'i** - bu mulkni ijaraga berishdan olingan daromadlarni soliqqa tortish. Qarz soliq summasi olingan ijara haqi, sarflangan xarajatlar va amaldagi soliq stavkasiga asoslanadi.
**Kapitalga soliq solish** - bu mulkni sotishdan olingan foydani soliqqa tortish. Qarzdor soliq miqdori olingan foyda, ushlab turish muddati va amaldagi soliq stavkasiga asoslanadi.
Har bir mamlakatda mol-mulkdan olinadigan daromad solig'ini hisoblash metodologiyasi turlicha. Umuman olganda, quyidagi bosqichlar mavjud:
1. **Mulk qiymatini baholang.** Mulk qiymati soliq qarzi miqdorini aniqlash uchun ishlatiladi.
2. **Olingan renta miqdorini aniqlang.** Olingan renta summasi soliqqa tortiladigan daromad miqdorini aniqlash uchun ishlatiladi.
3. **Ketarilgan xarajatlar miqdorini aniqlang.** Kelgan xarajatlar summasi soliqqa tortiladigan daromad miqdorini kamaytirish uchun ishlatiladi.
4. **Qo'llaniladigan soliq stavkasini qo'llang.** Amaldagi soliq stavkasi qarzdorlik soliq summasini hisoblash uchun ishlatiladi.
Солиқ тўловчилар фаолиятини давлат томонидан рағбатлантириш механизми
Davlat soliq to'lovchilar faoliyatini turli mexanizmlar orqali rag'batlantiradi, jumladan:
* **Soliq imtiyozlari:** Davlat tadqiqot va ishlanmalarga sarmoya kiritish yoki yangi xodimlarni yollash kabi muayyan faoliyat bilan shug‘ullanuvchi soliq to‘lovchilarga soliq imtiyozlari yoki boshqa imtiyozlarni taqdim etishi mumkin.
* **Taʼlim va tushuntirish ishlari:** Davlat soliq toʻlovchilarni soliq majburiyatlari toʻgʻrisida oʻrgatishi va soliqlarni toʻgʻri toʻldirishda yordam berishi mumkin.
* **Ijro qilish:** Davlat soliq qonunchiligini qo‘llashi va o‘z majburiyatlarini bajarmagan soliq to‘lovchilarni jazolashi mumkin.
Davlat tomonidan soliq to‘lovchilar faoliyatini rag‘batlantirish bir qator sabablarga ko‘ra muhim ahamiyatga ega. Birinchidan, bu davlat davlat dasturlarini moliyalashtirish uchun zarur bo'lgan daromadlarni yig'ishini ta'minlashga yordam beradi. Ikkinchidan, bu investitsiyalar va ish o‘rinlari yaratishni rag‘batlantirish orqali iqtisodiy o‘sishga yordam beradi. Uchinchidan, bu davlat va soliq to‘lovchilar o‘rtasida ishonchni mustahkamlashga yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |