So`nuvchi elektr tebranishlar

Aim.Uz

So`nuvchi elektr tebranishlar.
Har qanday real kontur aktiv qarshilikka ega. Energiya qarshilikda issiqlikka aylanishi tufayli tebranishlar sekin-asta so’nadi. Tashqi E.Yu.K. manbaiga ulanmagan konturda uning elementlaridagi kuchlanishlar yig’indisi nolga teng:

(13.13)

(13.13) ni L ga bo’lib va quyidagi belgilashlarni kiritib:

(13.14)

ko’rinishdagi ifodani hosil qilamiz.

(13.14) ga ; almashtirishlar kiritib,

(13.15)

(13.15) so`nuvchi elektr tebranishlarning differensial tenglamasi deb yuritiladi. Bu tenglamaning yechimi

< (13.16)

shart bajarilganda quyidagi ko’rinishda bo’ladi:

(13.17)

(13.17) dan ko’rinadiki, vaqt o’tishi bilan kondensator qoplamasidagi zaryad miqdori eksponensial qonun bo’yicha kamayadi. (13.3-rasm)

13.3-rasm
Tebranishlarning so`nishi so`nishning logarifmik dekrementi orqali xarakterlanadi.

; (13.18)

bu yerda, - amplitudaning e-marta kamayishidagi tebranishlar soni.

So`nishning logarifmik dekrementiga teskari proporsional bo’lgan kattalik konturning aslligi deb yuritiladi:

(13.19)

(13.18) ni hisobga olib:

(13.20)

Agar << shart bajarilsa, bo’ladi. U holda asllik

(13.21)

orqali ifodalanadi.