So’rovlarni optmallashtirish va qayta ishlash

bo'lgandan so'ng, ushbu to'plamdan eng yaxshi reja 

tanlanadi. Parametrik so'rovlarni optimallashtirishning afzalligi 

shundaki, optimallashtirishdan (umuman olganda, juda qimmat 

operatsiya) ish vaqtidan yutish kerak. 

 

So'rov rejalarini taqqoslash uchun ko'pincha bajarilish 

vaqtidan tashqari boshqa xarajatlar ko'rsatkichlari 

mavjud . Masalan, bulutli hisoblash senariysida so'rovlar rejalarini 

bajarish uchun qancha vaqt ketishi bilan emas, balki ularning 

bajarilishi uchun qancha pul sarflanishi bilan ham taqqoslash 

kerak. Yoki taxminiy so'rovlarni optimallashtirish sharoitida, 

taxminiy natijalarni olish uchun kirish ma'lumotlarining tasodifiy 

tanlangan namunalari bo'yicha so'rovlar rejalarini bajarish 

mumkin. Bunday hollarda muqobil so'rovlar rejalari ularning 

bajarilish vaqti bo'yicha, shuningdek ular yaratadigan 

ma'lumotlarning aniqligi yoki ishonchliligi jihatidan taqqoslanishi 

kerak. 

 

Ko'p maqsadli so'rovlarni optimallashtirish so'rovlar 

rejasining narxini xarajat vektori sifatida modellashtiradi, bu yerda 

har bir vektor komponenti xarajatlarni har xil ko'rsatkichlari 

---

bo'yicha aks ettiradi. Klassik so'rovlarni optimallashtirishni 

xarajatlar makonining o'lchami (ya'ni xarajatlar vektori tarkibiy 

qismlari soni) bitta bo'lgan ko'p ob'ektiv so'rovlarni 

optimallashtirishning maxsus holi deb hisoblash mumkin. 

 

Turli xil xarajatlar ko'rsatkichlari bir-biriga zid bo'lishi mumkin 

(masalan, bulutli hisoblash stsenariysida minimal ijro muddati 

bo'lgan bitta reja va minimal ijro to'lovlari bilan boshqa reja bo'lishi 

mumkin). Shuning uchun optimallashtirishning maqsadi barcha 

xarajatlar ko'rsatkichlarini minimallashtiradigan so'rovlar rejasini 

topish bo'lishi mumkin emas, balki har xil xarajatlar ko'rsatkichlari 

orasidagi eng yaxshi murosani amalga oshiradigan so'rovlar 

rejasini topish bo'lishi kerak. Eng yaxshi kelishuv nima bo'lishi 

ba’zan, foydalanuvchi afzalliklariga bog'liq (masalan, ba'zi 

foydalanuvchilar arzonroq rejani, boshqalar esa bulutli 

stsenariyda tezroq rejani afzal ko'rishlari mumkin). Shuning uchun 

optimallashtirishning maqsadi optimallashtiruvchiga kirish sifatida 

taqdim etilgan foydalanuvchi parametrlarining ba'zi bir 

spetsifikatsiyalari asosida eng yaxshi so'rovlar rejasini topishdir 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

Xulosa 

 

So’rovlarni optimallashtirish va qayta ishlash mavzusidagi 

mustaqil ishni qilish davomida men juda ko’plab ma’lumotlarga 

ega bo’ldim. So’rovlarni qanday qilib optimallashtirish haqida 

tushunchaga ega bo’ldim. So’rovlarni qayta ishlash haqida ham 

biroz bo’lsada ko’nikmani o’zimda shakllantirdim.