Reja :
Kirish
Sovutish tizimi vazifasi
Sovutish tizimining tuzulishi
Sovutish tizimi ishlashi
Kirish
Motorda issiqlik energiyasidan yaxshiroq ibydalanish uchun uning silindrkiri, yonish kamerasi, porshenlari va boshqa detaliarining harorati eng qulay darajada boMishi (normal issiqlik rejiniini saqlash) lozim. Motor ortiqcha qizisa, silindrlarga yonuvchi aralashma (yoki havo) kam kiradi, moy suyulib qovushoqligi kamayadi, aralashma uchqun bcrilmasdanoq yonadi, motor dctallari ortiqcha kcngayib, qadalib qoladi. Motor ortiqcha sovitilsa, moyning qovushoqligi ortadi, sifatii yonuvchi aralashma hosil boïmaydi va aralashma tola yonmaydi, yonilgï qisman tomchiga aylanib, karterga oqih tushib, moyni suyultiradi. Har ikkala holda ham motorning detallan tez yeyiladi, quvvati kamayadi va yonilgïning solishtirma sarfi ortadi. Sovitish tizimi motor detallarini sovituvchi mexanizm va asboblardan iborat bo‘lib, zamonaviy motorlar havo yoki suv bilan sovitiladi. Motor havo bilan sovitilganda har qaysi silindri alohida yasalib. silindr va kallak dcvorlari qovurg‘ali qilinadi. Silindrlar mashinaning harakati vaqtida uriladigan havo oqimi hilan (motosikllar) yoki, ko‘pincha, ventilator hosil qiladigan havo oqimi bilan sovitiladi. Havo bilan sovitiladigan motorning radiatori, suv gïloflari, suv quvurlari boïmaydi, shuning uchun u ixcham va oddiy tuzilgan, unga texnik xizmat ko'rsatish oson. Motor yurgizib yuboriiishi bilan qiziydi, shu sababli kam yeyiladi, havoning issiq-sovuqligi motor ishiga kam ta’sir etadi, ammo venlilatorni harakatga keltirish uchun ko‘proq quvvat sarf boladi. Ko’pchilik traktor va avtomobil motorlari suv bilan sovitiladi. Bunda silindr va kallak devorlari ikki qavat qilinib, ularning o'rtasida hosil bolgan bo'shliq (suv gïlofi) da sovituvchi suv aylanib yuradi. Motor suv bilan sovitilganda detallari ortiqcha qilmaydi. Silindr bilan porshen orasida ozroq tirqish qoldirish mumkin, bu esa moy sarfini kamayliradi. Suv qavali shovqinni izolatsiya qilishi sababli motorning snovqini kamroq eshitiladi. Suv bilan sovitish ti/imi, suvning aylanish usuliga qarab, termosifon va suvi majburün ayluntiriladigan tizimlarga hoïinadi
Do'stlaringiz bilan baham: |
